Stanisław Iwo Kiełbasiński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Iwo Kiełbasiński
porucznik piechoty porucznik piechoty
Data i miejsce urodzenia

27 listopada 1900
Władywostok

Data i miejsce śmierci

1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

19181940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

56 Pułk Piechoty Wielkopolskiej,
1 Pułk Lotniczy

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie)Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939
Symboliczny grób Stanisława Kiełbasińskiego na Cmentarzu Powązkowskim

Stanisław Iwo Kiełbasiński (ur. 27 listopada 1900[a] we Władywostoku, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – porucznik piechoty Wojska Polskiego, pilot, rzeźbiarz, kawaler Krzyża Walecznych, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Antoniego i Dory Alicji z d. Celle[1]. Był starszym bratem Jana Władysława Marii (1903–1940), podporucznika rezerwy, również zamordowanego w Katyniu[2].

Uczestnik wojny 1920. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.

W okresie międzywojennym pozostał w wojsku. Służył w 56 pułku piechoty[3]. Czynny pilot sportowy Aeroklubu Warszawskiego. Od 1926 w Centralnej Szkole Podoficerów Pilotów Lotnictwa w Bydgoszczy[1]. Wskutek wypadku lotniczego w 1926 zmuszony do rezygnacji z latania[2]. Z dniem 30 czerwca 1929 został przeniesiony w stan spoczynku[4]. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[5]. Mieszkał w Warszawie[6].

W sierpniu 1939 zmobilizowany do 1 pułku lotniczego w Warszawie. W kampanii wrześniowej walczył w 2 eskadrze zapasowej. Podczas ewakuacji w kierunku Rumunii pod Darachowem dostał się do niewoli radzieckiej. Według stanu na kwiecień 1940 był jeńcem obozu w Kozielsku. 28.04.1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[6] – lista wywózkowa 052/1 poz. 97, nr akt 3514 z 27.04.1940[7]. Został zamordowany 30.04.1940 przez NKWD w lesie katyńskim[6]. Nie został zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943.

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

  • Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień kapitana. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości "Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów".
  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976)
  • Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986)

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Autorzy Katyń. Księga Cmentarna jak i Jedrzej Tucholski podają rok urodzenia jako 1899, natomiast Roczniki Oficerskie i dokumenty radzieckie rok 1900

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Hubert Kazimierz Kujawa, Księga Lotników Polskich Poległych, Zmarłych i Zaginionych w latach 1939 – 1946, na prawach rękopisu, [b.r.], s. 16.
  2. a b Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 261.
  3. Rocznik Oficerski, Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928, s. 70, 257.
  4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 139.
  5. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 331, 843.
  6. a b c УБИТЫ В КАТЫНИ, Moskwa 2015, s. 376.
  7. Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, 1991, s. 707.
  8. „Dziennik Personalny” (R.3, nr 1), 1922, s. 65.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
  • Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
  • Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
  • УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
  • Hubert Kazimierz Kujawa, Księga Lotników Polskich, Poległych, Zmarłych i Zaginionych w latach 1939 – 1946, Tom I, Polegli w kampanii wrześniowej, pomordowani w ZSRR i w innych okolicznościach podczas okupacji, bez daty wydania, na prawach rękopisu.