Stanisław Bełza

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Bełza
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 listopada 1849
Warszawa

Data i miejsce śmierci

24 sierpnia 1929
Warszawa

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Stanisław Bełza (ur. 3 listopada 1849 w Warszawie[1], zm. 24 sierpnia 1929 tamże[1]) – adwokat, pisarz, podróżnik i działacz kulturalny na Śląsku.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Józefa Bełzy (ur. 1805 Masłowice k. Wielunia - zm. 1888), chemika oraz Augusty Bogumiły Teofili Ostrowskiej (ur. 1829 Dąbrowa k. Wielunia). Mąż Jadwigi z Kobylańskich. Ojciec Witolda Bełzy, bydgoskiego bibliotekarza i działacza literacko-oświatowego oraz kulturalnego. Brat Władysława Bełzy.

W 1921 założył Towarzystwo Narodowo-Kulturalnej Pracy dla Górnego Śląska oraz Biblioteki im. Melanii Parczewskiej w ówczesnej Królewskiej Hucie (dziś Chorzów). Odbywał liczne podróże po świecie, między innymi do Egiptu, która to wyprawa stanowiła podstawę późniejszej relacji pt. W ojczyźnie faraonów[1].

2 maja 1923 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[2]. Honorowy obywatel Królewskiej Huty[3].

Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (Kwatera 179, Rząd 1, Miejsce 11/12)[4].

Dzieła wybrane[edytuj | edytuj kod]

  • Karol Miarka : Kartka z dziejów Górnego Szlązka, Warszawa 1880
  • Jeden miesiąc w Norwegii, Warszawa 1880
  • Dziesięć lat pracy na kresach Kartka z dziejów Śląska austriackiego, Warszawa, Kraków, G. Gebethner i Spółka 1883
  • Holandya, Kraków, G. Gebethner i Spółka 1894
  • W kraju tysiąca jezior: z podróży i przechadzek po Finlandyi, Warszawa: Gebethner i Wolff 1896
  • W Górach Olbrzymich, Kraków, Gebethner i Wolff, 1898
  • Na Szląsku polskim (wrażenia i spostrzeżenia), Kraków, G. Gebethner i Spółka 1890
  • Listy z Sycylii, Kraków, G. Gebethner i Spółka 1900
  • My czy oni na Szląsku polskim?, Warszawa, Kraków, G. Gebethner i Spółka 1902
  • Lądem i morzem, Kraków, G. Gebethner i Spółka 1904
  • Mickiewicz jako najszczytniejsze wcielenie miłości kraju (konferencya wygłoszona w Filharmonii w Warszawie w dniach 26 i 27 listopada 1906 na Koncertach Miczkiewiczowskich), Warszawa, Kraków, Poznań, G. Gebethner i Spółka 1907
  • Być, Albo Nie Być "To be, or not to be" (mój głos w sprawie żydowskiej), Warszawa, księgarnia Wendego i ski 1913
  • Śląsk polski. Pamiątkowa księga Wielkiego Tygodnia Górnośląskiego, Warszawa 1920
  • Echa Szwajcarji, Warszawa 1927
  • W Ojczyźnie Bohatera, Warszawa, Kraków, Poznań, G. Gebethner i Spółka 1905

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Śliwa 2019 ↓, s. 14.
  2. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 32.
  3. Kronika osób pochowanych. Grażyna Bełza. Cmentarz rzymskokatolicki parafii pw. św. Mikołaja. [dostęp 2020-06-29].
  4. Cmentarz Stare Powązki: Józef Bełza, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-03-21].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]