Stobierna (powiat rzeszowski)

Stobierna

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	rzeszowski
Gmina	Trzebownisko
Liczba ludności (2021)	3348
Strefa numeracyjna	17
Kod pocztowy	36-002
Tablice rejestracyjne	RZE
SIMC	0664504
Położenie na mapie gminy Trzebownisko Stobierna
Położenie na mapie Polski Stobierna
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Stobierna
Położenie na mapie powiatu rzeszowskiego Stobierna
50°08′58″N 22°04′18″E

Stobierna – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Trzebownisko. Położona jest wzdłuż drogi krajowej nr 19.

Wieś posiada status sołectwa.

Tradycyjnie, w ostatnią niedzielę lipca, obchodzone są Dni Stobiernej.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa rzeszowskiego.

Części wsi

Integralne części wsi Stobierna

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0664510	Dół	część wsi
0664527	Kmiecice	część wsi
0664533	Krzywe	część wsi
0664540	Pod Arendą	część wsi
0664556	Pod Lasem	część wsi
0664562	Podedwór	część wsi
0664579	Poręby	część wsi
0664585	Sitarka	część wsi
0664591	Zagrody	część wsi

Oświata

We wsi znajdują się:

• Dwie biblioteki szkolne
• Biblioteka publiczna
• Zespół Szkół nr 1 (przedszkole, szkoła podstawowa)
• Zespół Szkół nr 2 im. Ludwika Nabielaka (szkoła podstawowa)

Obiekty

• Dwa domy ludowe
• Dwa stadiony sportowe
• Estrada taneczna (zadaszona)
• Remiza strażacka Ochotniczej Straży Pożarnej
• Kościół parafialny
• Kaplica dojazdowa (Stobierna - Krzywe)
• Przydrożne kapliczki

Organizacje i stowarzyszenia

• Klub Sportowy Stobierna (piłka nożna – w sezonie 2016/2017 klasa okręgowa grupa Rzeszów)
• Ludowy Klub Sportowy Stobierna - Krzywe (piłka nożna – w sezonie 2016/2017 klasa B grupa Rzeszów I)
• Ochotnicza Straż Pożarna

Przemysł i usługi

W miejscowości przeważają prywatne, małe i kilka większych firm rodzinnych z dominacją zakładów stolarskich.

Historia wsi

Dokumenty źródłowe po raz pierwszy wymieniły Stobiernę 3 lutego 1409 roku przy okazji założenia parafii w Łące przez Jana Feliksa Rzeszowskiego. Sama wieś jest z pewnością nieco starsza, gdyż przed 1409 rokiem należała ona razem z okolicznymi miejscowościami do parafii Staromieście. Początki wsi Stobierna, tj. wiek XV-XVI, były związane z parafią w Łące. W 1409 roku parafię Łąka tworzyły wsie: Łąka, Łukawiec, Palikówka i Stobierna. Przysiółek Krzywe stał się częścią parafii Nienadówka z uwagi na sąsiedztwo, zaś pozostała część wsi należała do parafii w Łące.

8 sierpnia 1943 Wehrmacht, żandarmeria i policja niemiecka pod dowództwem gestapowców Floschke i Pottenbauma otoczył wieś. Niemcy zebrali mężczyzn obok cmentarza, wybrali 17 spośród nich i rozstrzelali. W czasie pacyfikacji śmierć poniosło jeszcze kilka osób. Hitlerowcy podpalili wiele zabudowań. Około 10 osób wywieziono do obozów koncentracyjnych. W 1969 odsłonięto pomnik poświęcony pomordowanym mieszkańcom wsi.

Historia parafii

W 1789 r. powstała parafia Stobierna. Wieś Stobierna została wyłączona z parafii Łąka razem z Wólką pod Lasem oraz przysiółkami Grond i Gęsiówka. W tymże roku został wzniesiony drewniany kościół pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego, który był konsekrowany w 1847 r. Kościół ufundował właściciel dóbr sokołowskich Benedykt Józef Grabiński.

Przez 230 lat istnienia parafii w Stobiernej zmieniała się jej przynależność administracyjna. W latach 1789–1992 parafia należała do diecezji przemyskiej i dekanatu rzeszowskiego. W 1929 roku parafię przyłączono do dekanatu sokołowskiego. W 1992 r. nastąpiły zmiany w podziale terytorialnym diecezji. Powstała wówczas diecezja rzeszowska, w skład której do dnia dzisiejszego wchodzi parafia Stobierna. Od chwili powstania parafii do 1983 r. nie zmienił się skład wsi i przysiółków, które ją tworzyły. Zmiany nastąpiły dopiero w 1983 r., kiedy to powstała samodzielna parafia w Wólce Podleśnej. W związku z utworzeniem nowej parafii spadła tym samym liczba parafian stobierneńskich. Od 7 października 2004 należy do dekanatu Rzeszów Północ.

W drugi dzień Świąt Wielkanocnych, tj. 7 kwietnia 1890, pożar zniszczył drewniany kościół w Stobiernej. Nowy kościół w Stobiernej usytuowany został na wzgórzu w centralnym punkcie wsi, na miejscy starej, drewnianej świątyni. Nie jest znany architekt, który zaprojektował ten kościół. Zbudowany został w latach 1890–1891, w stylu neogotyckim, z czerwonej palonej cegły. Kubatura budynku wynosi 6499 m². W październiku 1894 r. na Wystawie Lwowskiej zakupiono organy wykonane przez J. Grocholskiego.

W 1922 r. sprowadzono do parafii dwa dzwony, zakupione z fabryki Karola Schwabego z Białej. Większy dzwon o wadze 190 kg otrzymał imię Jan Chrzciciel. Drugi dzwon – mniejszy, o wadze 135 kg, został nazwany imieniem Maria i Weronika.

W czasie II wojny światowej kościół został nieznacznie uszkodzony, ale szybko został naprawiony. W końcu lat 40. XX w. założono w kościele instalację elektryczną, zaś w 1963 r. dach pokryto blachą ocynkowaną. W 1978 r. pod nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Rzeszowie dokonano renowacji polichromii. Odnowiona została wówczas nawa przez Zygmunta Stopyrę i prezbiterium przez Marka Wąsacza. Zakupiono organy, poprawiono również chór. Położona została kamienna posadzka. W 1992 r. wykonano zewnętrzną elewację kościoła. Począwszy od 1994 r., z inicjatywy ks. proboszcza Józefa Pasiaka, wykonano ogrodzenie kaplicy na Krzywem. Na przełomie 1994/1995 dokonano generalnego remontu plebanii i wybudowano ogrodzenie. W 1995 r. odnowiono figurę Chrystusa Króla, stojącą w obrębie dawnego cmentarza przykościelnego oraz wykonano prace renowacyjne organów i położono kostkę brukową wokół kościoła (przełom 1998/1999).

Bibliografia

• Urząd Gminy Trzebownisko. [w:] Sołectwo Stobierna [on-line]. [dostęp 2012-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-15)].
• Strona parafii

Linki zewnętrzne

• Stobierna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 345 .