Strelicja

Strelicja
	; Strelicja królewska
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	imbirowce
Rodzina	strelicjowate
Rodzaj	strelicja
	Nazwa systematyczna
	Strelitzia W. Aiton; Hort. Kew. 1: 285. 7 Aug-1 Oct 1789
	Typ nomenklatoryczny
	S. reginae W. Aiton
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Strelicja (Strelitzia) – rodzaj roślin rodziny strelicjowatych. Obejmuje 5 gatunków występujących naturalnie w południowej Afryce (Mozambik, Zimbabwe, Południowa Afryka, Botswana, Eswatini). Jako rośliny introdukowane rosną w stanie dzikim w Meksyku oraz na wyspach Juan Fernández^[4]. Rozpowszechniony w uprawie (w klimacie umiarkowanym jako roślina szklarniowa uprawiana na kwiat cięty) jest jeden gatunek – strelicja królewska S. reginae^[5]. Kwiaty przystosowane są do zapylania przez ptaki^[6]. Naukowa nazwa rodzajowa upamiętnia brytyjską królową Zofię Charlottę z Meklemburgii-Strelitz (1744–1818)^[7].

Morfologia

Pokrój: Rośliny zróżnicowane pod względem wielkości – osiągają od ok. 1 do 10 m wysokości (S. nicolai)^[6].
Liście: Dwurzędowe, z pochwą liściową, ogonkiem (czasem go brak) i blaszką liściową (brak jej u S. juncea)^[4].
Kwiaty: Efektowne, grzbieciste kwiaty wyrastają między odstającymi osłonami i wsparte są łódkowatą podsadką (pochwą kwiatową). Trzy zewnętrzne listki okwiatu są wąskolancetowate i zaostrzone. Z wewnętrznych płatków środkowy jest krótki i łódkowaty, a boczne są zredukowane, przylegają do siebie tworząc strzałkowaty organ ukrywający pięć pręcików i słupek^[6].
Owoce: Trójkomorowe torebki^[4].

Jeden z trzech rodzajów z rodziny

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-05-04] (ang.).
↑ ^a ^b Strelitzia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2016-05-04].
↑ ^a ^b ^c Strelitzia Banks. aMonocot. [dostęp 2016-05-04].
↑ Bolesław Chlebowski, Kazimierz Mynett: Kwiaciarstwo. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990, s. 241. ISBN 83-09-01362-0.
↑ ^a ^b ^c Wielka encyklopedia przyrody. Rośliny kwiatowe. 2. Warszawa: Muza S.A., 1998, s. 435. ISBN 83-70797792.
↑ Strelitzia reginae. [w:] plantzafrica.com [on-line]. S A National Biodiversity Institute. [dostęp 2016-05-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-18)].
↑ Strelitzia. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. tpl. [dostęp 2016-05-04].
↑ Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 119.