Strictly Personal

Strictly Personal

Wykonawca albumu studyjnego
Captain Beefheart and His Magic Band
Wydany	listopad 1968
Nagrywany	25 kwietnia – 2 maja 1968
Gatunek	psychodelia
Długość	38:57
Wydawnictwo	Blue Thumb
Producent	Bob Krasnow
Oceny
AllMusic Rolling Stone
Album po albumie
Safe as Milk (1967) Strictly Personal (1968) Trout Mask Replica (1969)

Strictly Personal – drugi oficjalnie wydany album amerykańskiej grupy awangardowej Captain Beefheart and His Magic Band, który ukazał się w 1968 r.

Historia powstania albumu

21 stycznia 1968 roku, podczas trasy koncertowej po Anglii, w londyńskim hotelu odbył się wywiad z Beefheartem, przeprowadzony przez Tony’ego Wilsona z Melody Maker. Beefheartem wspomniał wtedy o planowanym podwójnym albumie, którego pierwszą częścią stał się Strictly Personal.

Prawdopodobnie, producent zespołu Bob Krasnow podpisał kontrakt na następny album z dwiema wytwórniami: MGM i Buddah. To zapewniało grupie dwukrotnie więcej czasu na nagrywanie w studiu. Zaplanowano więc podwójny album, który miał nosić nazwę It Comes to You in a Plain Brown Wrapper. Pierwszą częścią miała być płyta studyjna, a drugą – płyta nagrana na koncercie. Okładka miała udawać papier pakunkowy z naklejonymi znaczkami – podobiznami muzyków.

Między październikiem 1967 roku a styczniem następnego roku odbyło się kilka sesji nagraniowych przygotowujących materiał do Strictly Personal. Nagrania te opublikowano w 1992 r. przez firmę Sequel Records w albumie I May Be Hungry But I Sure Ain’t Weird.

Krasnow wykonał wtedy dziwny ruch. Postarał się o to, aby kontrakt zespołu z Buddah został nieprawidłowo umieszczony w kartotekach firmy, co spowodowało jego wygaśnięcie. Wtedy grupa pojawiła się w biurze Jaya Coopera i podpisała kontrakt z MGM. Natychmiast doszło do sesji nagraniowej w Sunset Studio Recorders w Hollywood. Sesja zaczęła się 25 kwietnia i trwała do 2 maja. Był to ten sam repertuar, który grupa nagrała już uprzednio do albumu It Comes to You in a Plain Wrapper. Po nagraniach zespół wyjechał na europejskie tournée.

W końcu maja 1968 roku, w biurze grupy The Rolling Stones odbyło się spotkanie Magic Bandu z Krasnowem, który przywiózł nagrania przygotowanego do wydania Strictly Personal. Krasnow zmodyfikował brzmienie niektórych utworyów. Zostały one zniekształcone przez ponagraniowe efekty, dokonał on powtórnego montażu i miksowania, i dodał efekty typu: odtwarzanie taśmy wstecz, dodawanie echa, zniekształcanie dźwięku przez nadużywanie fazowania. Grupa podzieliła się na dwa obozy: akceptujących nagrania (jak John French) i oponentów (jak Beefheart). Znawca twórczości zespołu – gitarzysta Henry Kaiser, uważa, że Beefheart początkowo zaaprobował ingerencje Krasnowa i zmienił swoją opinię dopiero kilka miesięcy później, po chłodnym przyjęciu wydanej płyty. Jednak wypowiedzi członków grupy świadczą o czymś innym.

Strictly Personal nie przekształcił grupy w zespół stricte undergroundowy. Nagrania zrobione podczas przygotowywania albumu brzmią zgodnie z muzyką, jaką grupa grała przedtem i będzie grała później. To, co częściowo zniszczył Krasnow, czyli atakującą sekcję rytmiczną oraz gryzące, nawzajem się przenikające i kontrastujące partie gitarowe, było później wyróżniającym się składnikiem muzyki Captain Beefheart and His Magic Band.

Jest to ważna płyta w dorobku grupy i do dziś pozostaje w sercach wielu fanów. Potwierdziła to ankieta zrobiona przez beefheartowski fanzin „Apocalypso”: Strictly Personal zajął trzecie miejsce w kategorii najpopularniejszych albumów.

Opis utworów

W 1972 r. Beefheart twierdził, że napisał słowa i wymyślił muzykę do Strictly Personal w ciągu 24 godzin, po spędzeniu całego roku bez snu, zaczynając od utworu, który przywoływał prymitywny, przedchicagowski blues. Myślał o kontrowersyjnie zatytułowanym „Ah Feel Like Ahcid”.

Ah Feel Like Ahcid. Nieco później Don opisał LSD jako przecenioną aspirynę, podobną do Disneylandu starych ludzi. Utwór zdradza pewne aluzje do acid-rocka, jednak jeśli wsłuchamy się, to usłyszymy, że jest to ah feel like ah said! Ogólne odczucie jest bliskie terenowym nagraniom np. Johna Lomaxa, Alana Lomaxa czy Johna Hammonda. Beefheart to podkreśla, odmierzając tempo przytupem, surowymi zadęciami na harmonijce i zapożyczonym od Sona House’a riffem (z „Death Letter Blues”). Pojawiają się motywy pocztowe, jak odniesienia do listów, telegramów i atrakcyjności listonosza tworząc lekko prowokujący utwór, którego treścią jest komplementowanie kobiet. Małe jego fragmenty pojawiają się w różnych miejscach albumu. Gdy w pewnym miejscu jest mowa o lizaniu znaczka, a potem o oglądaniu filmu, to trzeba to rozumieć jako zażycie narkotyku. Zwłaszcza, że potem odbiorca poczty ain't got t'blues no more – nie ma więcej bluesa czyli po prostu nie jest już smutny. Jest to wszystko osadzone w amerykańskim kontekście kulturowym; Owsley Stanley (słynny aptekarz Grateful Dead) sprzedawał porcje kwasu na znaczkach pocztowych. Wiele lat później Don wyparł się jakichkolwiek odniesień do narkotyków w tym utworze.

Cała płyta zawiera liczne elementy transowe, które są szczególnie mocne w dwu następnych utworach „Safe As Milk” i „Trust Us."

Safe as Milk. W tym utworze dziwaczny sposób nagrania sprawia wrażenie, że płyta jest położona na gramofonie niecentralnie. Dodatkowo na skutek mocnego fazowania praktycznie tylko perkusja i gitara slide są dobrze słyszalne. Utwór od razu uwidacznia słuchaczowi różnice pomiędzy starym a nowym materiałem muzycznym. Rozproszone, radykalne pomysły muzyczne albumu Safe as Milk zostały tu skomasowane, rozwinięte i pomnożone. Dla wielu słuchaczy i ten utwór ma odniesienie do narkotyków. Jednak Don wyjaśniał, że chodziło mu o radioaktywny izotop stront 90, który przenika do ciała, a tym samym do mleka karmiących matek.

Trust Us zawiera zauważalny kontrast między melodyjną partią gitary na tle niskiego, ciemnego riffu oraz szczęśliwą i beztroską hippiesowską ideologią (ang. trust, look within itd.) podciętą przez „łajdacki” głos Beefhearta. Utwór ten wyraża też wiarę w mesjanistyczną, uzdrowicielską rolę muzyki. Zaczyna się klasztornym chorałem, wkrótce rozbitym przez wdzierające się instrumenty, grające w rytmie 4/4 i pełnym nieoczekiwanych zmian. Wersja ta ukrywa brzmienie gitar bardzo nisko, gdzieś w tle, być może z powodu przekonania Krasnowa, że rynek nie toleruje dziwnego strojenia gitar.

Pierwsza strona oryginalnej, winylowej płyty kończy się ciężkim rockowym bluesem Son of Mirror Man – Mere Man. Fazowanie wydaje się tutaj wszechobecne. Mimo ,że jest to zasadniczo blues, grupa pokusiła się o niespodzianki rytmiczne; na początku jest ewidentnie rytm polki, a w końcowej części gitara basowa gra rytm walca. W tym nagraniu debiutował wzmocniony dźwięk sita do mąki.

On Tomorrow zapowiada kierunek, który zostanie w pełni rozwinięty na Trout Mask Replica. Jest to najbardziej nowatorski, polirytmiczny utwór z całego albumu. Już pierwsze przesłuchanie utworu pokazuje, że związki pomiędzy partiami poszczególnych instrumentów nie zostały ukształtowane zgodnie z rockandrollową tradycją - tutaj każdy instrument ma równy udział w całości. Mamy tam do czynienia z towarzyszącym Beefheartowi głosem Jeffa Cottona – zapowiedź jego falsetu w utworu „Pena” powstałym rok później.

Beatle Bones 'n Smokin' Stones to utwór o śmierci i przemijaniu. Mamy tu ślady quasi zappowskiej parodii: truskawkowe gąsienice, małe koguciki itd. Wymierzone być może w nagły zwrot w kierunku The Beatles Flower Power. Możliwe, że właśnie to spowodowało skargę Lennona, którą umieszczono w prasie.

Riff do „Spoonful” (Williego Dixona) został w niezwykle dynamiczny sposób wykorzystany w Gimme Dat Harp Boy. Mógłby on się stać podstawą do niekończących się improwizacji, jak to zrobili The Cream. Jednak Magic Band na końcu każdego taktu dodał skomplikowany element, który stanowi pewne zamknięcie. Utwór zawiera solo Dona na harmonijce, prezentujące różne techniki gry, łącznie z jednoczesnym śpiewaniem skatem podczas dmuchania. Inspiracją do tego utworu stał się koncert Canned Heat w Whisky–A–Go–Go. Don poszedł tam razem z Markerem, by zobaczyć ich gitarzystę (slide) Ala Wilsona (który był jednym z najlepszych harmonijkarzy na świecie). Był całkowicie zdegustowany Bobem „The Bear” Hite’em, wokalistą grupy, który wtedy grał również na harmonijce. Był jego śpiewem i grą tak rozsierdzony, że co chwilę wychylał się do Markera, komentując występ: Gimme dat harp boy – ain't no fat man's toy. Tekst do tego utworu napisał zaraz po tym koncercie w swoim ulubionym miejscu w Los Angeles, w Cantor's Deli.

Kandy Korn – najwcześniej skomponowany utwór tego albumu zaczyna się prostymi słowami jak hymn nastolatków, później przybiera na złożoności. Przekształca się w hipnotyczną strukturę, niczym niepowstrzymanie posuwająca się naprzód masa, przez którą z trudem przedziera się przytłoczony nawałą dźwięków, niski głos Beefhearta. Potem następuje gitarowe staccato w rytmie 6/8 ponownie przechodzące w klasztorne chorały i wreszcie w potężną kodę obu gitar.

Pełne grozy zakończenie płyty jest rozświetlone nieco frywolnym ...I ain't blue no more, black heaven, ah said, ah... – powtórką fragmentu „Ah Feel Like Ahcid”, co zamyka płytę klamrą.

Opis płyty

Spis utworów

1.	Ah Feel Like Ahcid	3:05
2.	Safe as Milk	5:27
3.	Trust Us	8:09
4.	Son of Mirror Man – Mere Man	5:20
5.	On Tomorrow	3:27
6.	Beatle Bones 'n' Smokin' Stones	3:18
7.	Gimme Dat Harp Boy	5:05
8.	Kandy Korn	5:06
		38:57

Autorem wszystkich utworów jest Don Van Vliet. Zostały one opublikowane przez Lupus Music Co. Ltd.

Muzycy

• Captain Beefheart: wokal, harmonijka (Don Van Vliet)
• Alex St. Claire: gitara (Alex Snouffer)
• Antennae Jimmy Simmons: gitara (Jeff Cotton)
• Jerry Handley: gitara basowa
• Drumbo: perkusja (John French)

Inne dane

• Producent – Bob Krasnow
• Aranżer – Don Van Vliet
• Inżynierowie dźwięku – Gene Shiveley, Bill Lazerus

• Studio – Sounset Sound w Hollywood, Kalifornia.
• Data nagrania – od 25 kwietnia 1968 r. do 2 maja 1968 r.
• Oryginalnie wydany przez Blue Thumb BTS-1 w USA, 11.1968, Liberty LBR 1006, Wielka Brytania 11.1968,

Linki zewnętrzne

• Okładka

Bibliografia

• Barry Alfonso. The Dust Blows Forward (The Anthology). Broszurka dołączona do albumu.
• Mark Barnes. Captain Beefheart. The Biography. Cooper Square Press, Nowy Jork 2002 ISBN 0-8154-1190-1
• John French. Published converstation/interview with members of Captain Beefheart & His Magic Band, Grow Fins. Broszura dołączona do albumu (1999).
• Bill Harlkeroad & Bill James. Lunar Notes. Zoot Horn Rollo's Captain Beefheart Experience. SAF Publishing Ltd., Londyn 2000 ISBN 0-946719-21-7
• Kevin Courrier. Trout Mask Replica. Continuum, Nowy Jork 2007 ISBN 978-0-8264-2781-6