Strzępkoskórka kosmata

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Strzępkoskórka kosmata
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

szczeciniakowce

Rodzina

Rickenellaceae

Rodzaj

Peniophorella

Gatunek

strzępkoskórka kosmata

Nazwa systematyczna
Peniophorella pubera (Fr.) P. Karst.
Bidr. Känn. Finl. Nat. Folk 48: 427 (1889)

Strzępkoskórka kosmata (Peniophorella pubera (Fr.) P. Karst.) – gatunek grzybów z rzędu szczeciniakowców (Hymenochaetales)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Peniophorella, Rickenellaceae, Hymenochaetales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1828 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Thelephora pubera. Obecną nazwę nadał mu Petter Adolf Karsten w 1889 r.[1] Ma 12 synonimów. Niektóre z nich:

  • Hyphoderma puberum var. dactyliferum S.S. Rattan & Al-Dboon 1980
  • Phlebia pubera (Fr.) M.P. Christ. 1960[2].

Polską nazwę zarekomendował Władysław Wojewoda w 1973 r. dla synonimu Hyphoderma puberum[3]. Jest niespójna z aktualną nazwą naukową[1].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Owocnik rozpostarty, rozproszony, przyrośnięty. Hymenofor gładki, pod lupą drobno aksamitny z powodu wystających cystyd, brzeg włóknisty lub przerzedzony[4].

Cechy mikroskopowe

System strzępkowy monomityczny, strzępki ze sprzążkami, cienkościenne, o szerokości 3–4 µm, strzępki subikulum drobno splecione i rozgałęzione, strzępki subhymenium gęsto upakowane w strukturę prostopadłą do podłoża. Cystydy wrzecionowate, 60–150 × 10–18 µm, grubościenne, silnie inkrustowane na całej długości, niektóre wystające ponad podstawki, inne zamknięte w warstwie subhymenium, czasami zdarzają się stefanocysty. Podstawki niemal maczugowate, 20–30 × 5–6 µm, cienkościenne, z 4 sterygmami i sprzążką bazalną. Bazydiospory wąsko elipsoidalne, lekko zakrzywione, 7–10 × 3,5–5 µm, gładkie, cienkościenne, nieamyloidalne[4].

Zasięg występowania i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Gatunek kosmopolityczny, występujący na wszystkich kontynentach, łącznie z Antarktydą[5]. W Polsce pospolity[3].

Nadrzewny saprotrof. Występuje w różnego typu lasach na leżących na ziemi pniach i gałęziach drzew liściastych[3] i iglastych[4]. Gatunki Peniophorella są także grzybami nicieniobójczymi. Świadczy o tym obecność stefanocyst, które są specjalną strukturą strzępek mającą zdolność przyklejania się do ciała nicieni[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2023-10-27] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-10-27] (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 329, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c Fungi Europaei – Corticiaceae, t. 12, Mycobank, 2010, s. 1–1008 [dostęp 2023-10-27] (ang.).
  5. Występowanie Peniophorella pubifera na świecie (mapa) [online] [dostęp 2023-10-27] (ang.).
  6. Ke-Quin Zhang, Nematode trapping fungi, Kevin D. Hyde (red.), Springer, s. 1–383, ISBN 978-94-017-8730-7 [dostęp 2023-10-09] (ang.).