Tefroseris całolistny główkowaty
| |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | |||
| Podgatunek |
tefroseris całolistny główkowaty | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Tephroseris integrifolia subsp. capitata (Wahlenb.) B.Nord. Opera Bot. 44(1): 45. 1978 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Tefroseris całolistny główkowaty[3], starzec główkowaty[4] (Tephroseris integrifolia subsp. capitata (Wahlenb.) B.Nord.) – podgatunek rośliny z rodziny astrowatych. Występuje w górach południowej i środkowej Europy: Pirenejach, Alpach, Apeninach, Karpatach i na Półwyspie Bałkańskim[5]. W Polsce podgatunek ten jest bardzo rzadki; rośnie tylko w Tatrach[6].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Łodyga
- Biało-wełnista, do 30 cm wysokości[7].
- Liście
- Biało-wełniste, tęgie; liście dolne z bardzo krótkim ogonkiem, tworzące różyczkę[7].
- Kwiaty
- Pomarańczowo-czerwone, zebrane w 3–4 kulistawe koszyczki na krótkich szypułach, te z kolei zebrane w baldachokształtną wierzchotkę. Kwiatów języczkowych najczęściej brak. Listki okrywy czerwone na brzegu. Zalążnia owłosiona[7].
- Owoc
- Owłosiona niełupka[7].
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od lipca do sierpnia. Rośnie w murawach na skałach wapiennych w piętrze halnym. Gatunek charakterystyczny nawapiennych muraw wysokogórskich piętra halnego z zespołu Festuco versicoloris-Seslerietum tatrae[8].
Zagrożenia i ochrona[edytuj | edytuj kod]
Takson umieszczony jest na polskiej czerwonej liście w kategorii VU (narażony)[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-12-29] (ang.).
- ↑ Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 183. ISBN 978-83-925110-5-2.
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 164–166, ISBN 978-83-62975-45-7.
- ↑ Tephroseris capitata na botany.cz. [dostęp 2017-12-29]. (cz.).
- ↑ Zając A., Zając M.: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej, Instytut Botaniki, Uniwersytet Jagielloński, 2001. ISBN 978-83-61191-72-8.
- ↑ a b c d Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.