Theodor Kittelsen

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Theodor Kittelsen
Ilustracja
Theodor Kittelsen, autoportret, 1888
Imię i nazwisko

Theodor Severin Kittelsen

Data i miejsce urodzenia

27 kwietnia 1857
Kragerø, Norwegia

Data i miejsce śmierci

21 stycznia 1914
Jeløya

Narodowość

norweska

Dziedzina sztuki

rysunek, malarstwo

Epoka

romantyzm, neoromantyzm

Theodor Severin Kittelsen (ur. 27 kwietnia 1857 w Kragerø, zm. 21 stycznia 1914 na wyspie Jeløya[1]) – norweski rysownik i ilustrator, uwieczniający w swoich pracach przyrodę i wierzenia Norwegii.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jego ojciec, kupiec, zmarł gdy ten miał 11 lat, przez co Theodor dorastał w biedzie[2]. W młodości Kittelsen chciał zostać malarzem[3]. Malowania i rysunku uczył się w Kristianii (dawna nazwa Oslo), Paryżu i Monachium. Po powrocie ze studiów za granicą, w 1887, Kittelsen zamieszkał na Lofotach, w Skomvær z jego siostrą i szwagrem[1]. Zainspirowany surowym krajobrazem Lofotów stworzył cykl rysunków poświęconych morzu i życiu rybaków (Fra Lofoten i Fra Lofoten II). Ożeniwszy się w 1889 z Ingą Dahl, osiadł na wyspie Skåtøy w pobliżu Kragerø, a następnie w Hvitsten[1]. Poza przyrodą Kittelsena fascynował także świat wierzeń norweskich, zaludnionych przez trolle, huldry i inne stworzenia. Uwiecznił je m.in. w zbiorze Troldskab. Ilustrował baśnie ludowe zebrane przez Petera Christena Asbjørnsena i Jørgena Moe. Był autorem rysunków satyrycznych (Fra Livet i de smaa Forholde), stworzył cykl przedstawiający dżumę, która zdziesiątkowała ludność Norwegii w średniowieczu (Svartedauen). W 1893 roku miała miejsce pierwsza indywidualna wystawa artysty w galerii w Kristianii, później wystawiał także w Kopenhadze (1894) i w Kristianii (1895 i 1896)[1]. Po szczęśliwym okresie w życiu artysty w 1905 roku nastąpił kryzys - Kittelsen mocno podupadł na zdrowiu. Pięć lat później z powodów finansowych wraz z rodziną opuścił swój dom i zamieszkał w Vestre Aker niedaleko Kristianii a w 1912 osiadł na wyspie Jeløy, na której dwa lata później zmarł w wieku 57 lat[1].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Pomimo kilku prób malarskich, zdecydowaną większość jego dzieł stanowią rysunki. W swojej twórczości przedstawiał elementy symboliczne i romantyczne (np. seria Jomfruland z 1893 r.)[1]. Jego dzieła często przedstawiają lokalną naturę, nierzadko są ilustracją do opowieści, baśni, ludowej legendy czy wierzeń[4]. Elementy magiczne czy mistyczne stosował jako uzupełnienie do realistycznego przedstawienia naturalnego otoczenia[4]. Potrafił umiejętnie łączyć różne techniki twórcze[4], np. akwarelę, pióro, ołówek i kredkę[1].

Rysunki artysty były wielokrotnie wykorzystywane i zamieszczane w książeczkach dołączanych do płyt norweskiego projektu Burzum. Służyły również jako ilustracje na okładki Filosofem, Hvis Lyset Tar Oss oraz Thulêan Mysteries.

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g Bodil Sørensen, Theodor Kittelsen [online], Norsk biografisk leksikon, 30 czerwca 2022 [dostęp 2023-01-02] (norw.).
  2. Theodor Severin Kittelsen - Biography [online], www.askart.com [dostęp 2023-01-02].
  3. Theodor Kittelsen, Øde – Nasjonalmuseet – Samlingen [online], Nasjonalmuseet [dostęp 2023-01-02] (norw. bokmål).
  4. a b c Theodor Kittelsen, Billedkunstner [online], Nasjonalmuseet [dostęp 2023-01-02] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]