Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej

Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej
Państwo	Polska
Siedziba	Warszawa
Data założenia	1969 (powstało z połączenia Stowarzyszenia Ateistów i Wolnomyślicieli z Towarzystwem Szkoły Świeckiej)
Zakończenie działalności	1992
Profil działalności	propagowanie i umacnianie kultury świeckiej
Zasięg	ogólnopolski
brak współrzędnych

Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej (TKKŚ) – stowarzyszenie powstałe w 1969 roku z połączenia Stowarzyszenia Ateistów i Wolnomyślicieli oraz Towarzystwa Szkoły Świeckiej (oba założone w 1957), mające na celu propagowanie i umacnianie kultury świeckiej. Współpracowało blisko m.in. z Centralnym Ośrodkiem Doskonalenia Kadr Laickich.

Zadania

Celami towarzystwa były m.in.^[1]:

„umacnianie patriotycznej jedności wierzących i niewierzących”
„upowszechnianie socjalistycznych obyczajów i obrzędów związanych z życiem: osobistym, zawodowym, społecznym w celu nadania im świeckiej formy”
„upowszechnianie marksistowskiego światopoglądu i religioznawstwa”
„krzewienie zasad socjalistycznej moralności”
„współpraca w kształtowaniu świeckiej osobowości młodzieży”
„rozwój przekonań i postaw współczesnego człowieka – wolnego od mitów i złudzeń religijnych, walczącego aktywnie o zwycięstwo ideałów socjalistycznego humanizmu”
„pogłębianie ogólnodemokratycznych, laickich zasad współżycia społecznego: zasady prywatności religii, rozdziału Kościoła od instytucji świeckich, wolności sumienia i wyznania oraz tolerancji"
„propagowanie «socjalistycznego stylu i jakości życia»”

Formy działania

Towarzystwo realizowało swoje zadania z pomocą licznych lektorów i działaczy. Funkcjonowali oni m.in. w ramach:

„Stałych punktów odczytowych” w zakładach pracy
„Uniwersytetów Powszechnych dla Rodziców” przy szkołach, przedszkolach i zakładach pracy
„Kół Młodych Racjonalistów” w szkołach podstawowych i jednostkach wojskowych
„Klubów Myśli Świeckiej” w ośrodkach akademickich
„podyplomowych studiów etyczno-religioznawczych” w szkołach wyższych
„Klubów Kultury Świeckiej” w środowiskach młodzieży robotniczej
„Młodzieżowych Uniwersytetów Kultury Świeckiej” w środowiskach młodzieży wiejskiej
„poradni przedmałżeńskich” przy urzędach stanu cywilnego
kursów, seminariów, sympozjów, konferencji, prelekcji, odczytów, spotkań autorskich itp.

Działalność wydawnicza

Czasopisma

Towarzystwo wydawało tygodnik Argumenty, dwutygodniki Fakty i Myśli oraz Wychowanie, miesięcznik Rodzina i Szkoła, dwumiesięcznik Człowiek i Światopogląd (powstał na bazie pisma Zeszyty Argumentów), a także kwartalnik Biuletyn Informacyjny

Wydawnictwa zwarte (lista niepełna)

1970:

Jerzy Gotchold, Państwo - Kościół - laicyzacja. Poradnik bibliograficzny z zakresu problematyki wyznaniowej, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1970.
Władysław Leszczyński, O niektórych problemach adaptacji katolicyzmu do kultury laickiej (materiały szkoleniowe), Warszawa: Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, 1970.
Ireneusz Łaski, Bibliografia czasopiśmienniczych publikacji polskich dotyczących etyki zawodowej 1945–1969, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1970.
Mieczysław Michalik, Stosunek do pracy i własności społecznej jako problem moralny, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1970.
Problemy etyki marksistowskiej. Wybór tekstów, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1970.
Problemy wychowania społeczno-moralnego i resocjalizacji w twórczości i działalności A. Makarenki, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1970.
Rodzina w poglądach Makarenki, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1970.
Edmund Staszyński, Leninowska koncepcja oświaty i wychowania (materiały szkoleniowe), Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1970.
Henryk Swienko, Religia - kultura - cywilizacja. Materiały do bibliografii. Publikacje polskie z lat 1945–1967, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1970.

1971:

Józef Borgosz, Bunt młodzieży na Zachodzie. Geneza, charakter, ideały, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1971.
Maria Bronikowska, Bibliografia prac A. Makarenki i prac o Makarence wydanych w Polsce w latach 1946–1969, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1971.
Tadeusz Hudyga, Episkopat i Watykan a polskie Ziemie Zachodnie i Północne w latach 1945–1950, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1971.
Henryk Jankowski, Moralność jako forma świadomości społecznej, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1971.
Ignacy Krasicki, Ku czemu zmierza Watykan?, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1971.
Kazimierz Królikowski, Kościół w Ameryce Łacińskiej wobec problemów społecznych i politycznych, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1971.
Bożena Krzywobłocka, Chrześcijańska demokracja w Polsce, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1971.
Laicyzacja - świadomość - wychowanie w myśli leninowskiej. Materiały sesji naukowej, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1971.
Roman Masny, Kwestia robotnicza w doktrynie społecznej Kościoła katolickiego, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1971.

1972:

Ignacy Krasicki, Formy kryzysu Kościoła posoborowego, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1972.
Wiesław Mysłek, Zmiany w polityce Watykanu wobec socjalizmu oraz w kierunkach działalności Kościoła katolickiego w Polsce, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1972.
Zbigniew Ogonowski, Arianizm w Polsce, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1972.
Tadeusz Płużański, Myśl katolicka a cywilizacja współczesna, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1972.
Michał Teofil Staszewski, Płaszczyzny normalizacji stosunków wyznaniowych w państwie socjalistycznym, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1972.
Szkice o moralności społeczeństwa socjalistycznego, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1972.
Czesław Żerosławski, Ideologiczne aspekty jedności politycznej wierzących i niewierzących, Warszawa: Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, 1972.

1973:

Zdzisław Cackowski, Pojęcie moralności, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1973.
Halina Maślińska, Etyka w ZSRR. Wybrane problemy, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1973.
Religioznawstwo w ZSRR. Wybrane problemy, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1973.

1974:

Bronisław Gołębiowski, Przemiany moralne w Polsce Ludowej. Stenogram wykładu, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1974.
Kiejstut Roman Szymański, Czynniki ideowo-moralne w zakładzie przemysłowym, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1974.
Tadeusz Toczek, Walka postępowego nauczyciela z klerykalizmem o charakter polskiego szkolnictwa i oświaty, TKKŚ, Warszawa 1974.
Świeckie obrzędy i obyczaje, TKKŚ 1974 (ss. 74).

1975:

Ludwik Jagiellak, Socjalistyczne obyczaje i obrzędy w zakładzie pracy, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1975.
Kulturotwórcza rola klasy robotniczej. Wybór tekstów, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1975.
Stanisław Markiewicz, Problemy rozdziału Kościoła od państwa w RFN, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1975.

1976:

Jan Krzysztof Harasymowicz, Katolicka doktryna społeczna w świetle encyklik, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1976.
Poradnik lektora, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1976.
Prasa o młodzieży. Wybór tekstów z lat 1972–1974, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1976.

1977:

Jerzy Feliks Godlewski, Realizacja zasady wolności sumienia w PRL a jej funkcjonowanie w krajach kapitalistycznych, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1977.
Henryk Swienko, Polska bibliografia religioznawcza 1945–1975. Socjologia i psychologia religii i religijności, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1977.

1978:

Józef Grudzień, Główne tendencje w pojmowaniu wiary we współczesnym kościele rzymskokatolickim, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, TKKŚ, Warszawa 1978.
Antoni Klinger, Humanizm i kultura świecka, TKKŚ, Międzywojewódzki Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Wrocław 1978.
Świeckie tradycje etyki polskiej, TKKŚ Toruń 1978.

1981:

Edward Ciupak, Socjologia religii, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1981.
Zenon Kawecki, Światopogląd maturzystów, TKKŚ, Warszawa 1981.

1983:

Roman Wójcicki, Pedagogiczno-metodyczne aspekty działalności odczytowej lektora TKKŚ, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1983.

1987:

Stanisław Krawcewicz, Rozważania nad etyką zawodu nauczyciela, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1987.
Antoni Michalak, Tradycje i współczesność polskiej obrzędowości pogrzebowej, TKKŚ, Łódź 1987.

1989:

Andrzej Nowicki, Kazimierz Łyszczyński 1634-1689, TKKŚ, Łódź 1989.

Towarzystwo Kultury Świeckiej

Osobny artykuł: Towarzystwo Kultury Świeckiej.

Po przemianach ustrojowych w 1989 liczebność członków towarzystwa znacząco zmniejszyła się i utraciło ono państwowy patronat. W 1992 na bazie struktur TKKŚ powstało Towarzystwo Kultury Świeckiej znane następnie jako Towarzystwo Kultury Świeckiej im. Tadeusza Kotarbińskiego.

Zobacz też

Bibliografia

J. Rusiecki Od A do Z. O związkach zawodowych i organizacjach społecznych w Polsce, Warszawa 1974.
F. Adamski. Ateizm w kulturze polskiej [w:] Zeszyty Naukowe UJ. Prace pedagogiczne, 1993, zeszyt 18.
M. Agnosiewicz Kultura świecka na rozdrożu – artykuł z portalu racjonalista.pl [1]
M. Horoszewicz Pierwsze lata – artykuł z portalu kulturaswiecka.pl [2]

Przypisy

↑ Ulotka Zarządu Stołecznego TKKŚ

[1] Ulotka Zarządu Stołecznego TKKŚ

[1]