Traukutitan
| Traukutitan | |||
| Juárez Valieri i Calvo, 2011 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| (bez rangi) | Titanosauria | ||
| (bez rangi) | ?Lognkosauria | ||
| Rodzaj |
Traukutitan | ||
| Gatunki | |||
| |||
Traukutitan – rodzaj zauropoda z kladu Titanosauria żyjącego w późnej kredzie na terenach dzisiejszej Ameryki Południowej. Gatunkiem typowym jest T. eocaudata, którego holotypem jest niekompletny szkielet oznaczony MUCPv 204 (z zachowanymi obiema kośćmi udowymi oraz trzynastoma kręgami ogonowymi z przedniej i środkowej części ogona) odkryty w osadach formacji Bajo de la Carpa (podgrupa Río Colorado, grupa Neuquén) w argentyńskiej prowincji Neuquén[1]. Salgado i Calvo (1993), którzy jako pierwsi opisali kości okazu holotypowego T. eocaudata, stwierdzili, że zachowały się też fragmenty kości łonowej[2]; jednak Juárez Valieri i Calvo (2011) nie byli w stanie tego potwierdzić, gdyż nie udało im się znaleźć tych fragmentów w magazynie Uniwersytetu Comahue[1]. Od innych zauropodów T. eocaudata odróżnia współwystępowanie: przednich kręgów ogonowych z silnie przodowklęsłymi (procelicznymi) trzonami kręgów, których wysokość jest większa niż ich szerokość; półpionowej blaszki kostnej łączącej przedni wyrostek stawowy kręgu z górnym wyrostkiem poprzecznym kręgu (prezygodiapophyseal lamina), przy brzuszno-tylnym ustawieniu wyrostka poprzecznego na pierwszym kręgu ogonowym; pojedynczego, głębokiego, skierowanego brzusznie otworu u podstawy wyrostka poprzecznego; a także środkowych kręgów ogonowych, których szerokość jest większa niż ich długość, z trzonami kręgów jednocześnie przodowklęsłymi i spłaszczonymi na tylnej powierzchni[1]. Budowa kręgów i kości udowych T. eocaudata dowodzi zdaniem autorów jego opisu, że był on przedstawicielem kladu Titanosauria bliżej spokrewnionym z przedstawicielami rodziny Titanosauridae niż bazalny rodzaj Andesaurus. Budową kręgów ogonowych Traukutitan najbardziej przypomina rodzaje Malawisaurus i Mendozasaurus, które cechowały się przednimi kręgami ogonowymi z silnie przodowklęsłymi trzonami oraz środkowymi kręgami ogonowymi z umiarkowanie przodowklęsłymi lub płaskimi (platycelicznymi) trzonami[1]. Podobieństwo to może być dowodem bliskiego pokrewieństwa tych trzech rodzajów; z analiz kladystycznych przeprowadzonych przez Calvo i współpracowników (2007) oraz Gonzáleza Rigę i współpracowników (2009) wynika, że rodzaje Malawisaurus, Mendozasaurus i Futalognkosaurus tworzą klad siostrzany do kladu obejmującego wszystkich pozostałych przedstawicieli Titanosauridae[3][4][5], którego przedstawicieli (poza opistocelikaudią) charakteryzowały przodowklęsłe trzony zarówno przednich, jak i środkowych kręgów ogonowych[1]. Ponieważ T. eocaudata budową podstawy łuków kręgowych i wyrostków poprzecznych kręgów ogonowych przypomina rodzaje Futalognkosaurus i Mendozasaurus, Juárez Valieri i Calvo (2011) sugerują, że mógł on być przedstawicielem obejmującego te dwa rodzaje (i być może także rodzaj Puertasaurus) kladu Lognkosauria[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Rubén D. Juárez Valieri, Jorge O. Calvo: Revision of MUCPv 204, a Senonian Basal Titanosaur from Northern Patagonia. W: Calvo, Porfiri, González Riga, Dos Santos (red.): Paleontología y dinosaurios desde América Latina. Mendoza: Editorial de la Universidad Nacional de Cuyo, 2011, s. 143–152.
- ↑ Leonardo Salgado, Jorge O. Calvo. Report of a sauropod with amphiplatyan mid-caudal vertebae from the Late Cretaceous of Neuquén province (Argentina). „Ameghiniana”. 30 (2), s. 215-218, 1993. (ang.).
- ↑ Jorge O. Calvo, Juan D. Porfiri, Bernardo J. González-Riga, Alexander W.A. Kellner. A new Cretaceous terrestrial ecosystem from Gondwana with the description of a new sauropod dinosaur. „Anais Academia Brasileira Ciencia”. 79 (3), s. 529–541, 2007. DOI: 10.1590/S0001-37652007000300013. PMID: 17768539. (ang.).
- ↑ Jorge O. Calvo, Bernardo J. González-Riga, Juan D. Porfiri. A new titanosaur sauropod from the Late Cretaceous of Neuquén, Patagonia, Argentina. „Arquivos do Museu Nacional, Rio de Janeiro”. 65 (4), s. 485–504, 2007. (ang.).
- ↑ Bernardo González Riga, Elena Previtera, Cecilia A. Pirrone. Malarguesaurus florenciae gen. et sp. nov., a new titanosauriform (Dinosauria, Sauropoda) from the Upper Cretaceous of Mendoza, Argentina. „Cretaceous Research”. 30 (1), s. 135–148, 2009. DOI: 10.1016/j.cretres.2008.06.006. (ang.).
| Infrarzędy dinozaurów | |
|---|---|
| Era dinozaurów | |
| Dyscypliny powiązane |
