Tricholoma triste
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Tricholoma triste |
| Nazwa systematyczna | |
| Tricholoma triste (Scop.) Quél. Mém. Soc. Émul. Montbéliard, Sér. 2 5: 79 (1872) | |
Tricholoma triste (Scop.) Quél. – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Tricholoma, Tricholomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1772 r. Joannes Antonius Scopoli, nadając mu nazwę Agaricus tristis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Lucien Quélet w 1874 r.[1] Niektóre synonimy[2]:
- Tricholoma myomyces var. triste (Scop.) J.E. Lange 1933
- Tricholoma terreum var. triste (Scop.) Costantin & L.M. Dufour 1891
- Tricholoma triste var. scalpturatodes Bon 1994
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 1,5–2,8 cm, początkowo dzwonkowaty, potem szeroko wypukły, na koniec płaskowypukły. Powierzchnia szorstka, za młodu owłosiona, błyszcząca lub drobno łuskowata, często promieniście popękana i odsłaniająca białawy miąższ. Brzeg podwinięty, w młodym wieku mocno strzępiasty, szarawobrązowy, często jaśniejszy od reszty kapelusza[3].
Faliste, jasnoszare do szarych, o szerokości 2–5 mm, dość gęste, cienkie do nieco grubych. Ostrza ząbkowane, tej samej barwy[3].
Wysokość 2–3 cm, grubość 0,7–1 cm, cylindryczny z lekko bulwiastą podstawą i grzybnią u podstawy. Powierzchnia jasnoszara, sucha, jedwabiście włóknista, z łuszczącym się wierzchołkiem, biała do bardzo jasnoszarej. Brak pierścienia i pochwy[3].
Białawy, bez wyraźnego zapachu i smaku[3].
- Cechy mikroskopowe
Bazydiospory 6–9 × 3,8–5 µm, Q = 1,5–2,3 µm, Qav = 1,9, elipsoidalne do wąsko elipsoidalnych, w 5% KOH szkliste, nieamyloidalne, gładkie, z wydatnym wierzchołkiem. Podstawki 17–32 × 4,8–7,8 µm, cienkościenne, w 5% KOH szkliste, maczugowate, 4-zarodnikowe. Cheilocystydy 26–34 × 5,3–7,3 µm, maczugowate lub jajowate, w 5% KOH szkliste. Skórka w kapeluszu typu cutis do trichoderma, zbudowana ze strzępek o szerokości 3,6–7,9 µm, w KOH szklistych, cienkościennych, rozgałęzionych, z przegrodami, słabo zróżnicowanych, bez sprzążek. Skórka trzonu typu cutis, składająca się z cylindrycznych strzępek o średnicy 2,5–8 µm, rozgałęzionych, septowanych, równoległych, cienkościennych, w KOH szklistych. Kaulocystydy 7–16 × 5–7 µm, nieliczne, wąsko maczugowate, wąsko stożkowe, bez sprzążek[3].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Znane jest występowanie Tricholoma triste w Ameryce Północnej, Europie i Azji, podano także jeden rejon występowania w Ameryce Południowej[4]. W Polsce po raz pierwszy jego stanowiska w 2020 r. podali B. Gierczyk i T. Ślusarczyk[5].
Gąski to naziemne grzyb mykoryzowy tworzące ektomykoryzy z drzewami[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-06-22].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2024-06-22].
- ↑ a b c d e Aiman Izhar i inni, Two new records of Tricholoma species from Pakistan based on morphological features and phylogenetic analysis, „Plant and Fungal Systematics”, 67 (2), s. 25–33, DOI: 10.35535/pfsyst-2022-0003.
- ↑ Występowanie Tricholoma triste na świecie (mapa) [online] [dostęp 2024-06-22].
- ↑ Aktualne stanowiska Tricholoma triste w Polsce [online] [dostęp 2024-06-22].
- ↑ Andreas Gminder, Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej, 2008, s. 122, ISBN 978-83-258-0588-3.