Wężówki

	Wężówki
	Wężówki
	Anhingidae
	Reichenbach, 1849
	; Przedstawiciel rodzaju – samiec wężówki australijskiej (A. novaehollandiae)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	głuptakowe
Podrząd	głuptakowce
Rodzina	wężówki
	Typ nomenklatoryczny
	Plotus anhinga Linnaeus, 1766
	Synonimy
	Ptynx Möhring, 1758; Plotus Linnaeus, 1766; Liptornis Ameghino, 1895; Notoplotus Mathews, 1920;
	Rodzaje
	Anhinga Brisson, 1760;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ten artykuł dotyczy rodziny ptaków. Zobacz też: znaczenia słowa Wężówka.

Wężówki^[9] (Anhingidae) − monotypowa rodzina ptaków z rzędu głuptakowych (Suliformes).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzina obejmuje gatunki występujące w Eurazji, Ameryce, Afryce i Australazji^[10].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 81–97 cm, długość dzioba 71–88 mm, rozpiętość skrzydeł 116–128 cm; masa ciała 1058–1815 g^[10]. Rodzina obejmuje duże ptaki, występujące nad wodami słodkimi i żywiące się rybami. Mają one bardzo długą, cienką szyję zakończoną małą głową i długim, sztyletowatym dziobem z piłkowanymi krawędziami. Ogon również długi, zewnętrzne pióra karbowane. Upierzenie czarne, szare, brązowe lub białe, przy czym samice są jaśniejsze od samców.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Ptynx: gr. πτυγξ ptunx, πτυγγος ptungos „niaznany ptak”, prawdopodobnie „puchacz”. Gatunek typowy: Plotus anhinga Linnaeus, 1766.
Anhinga: nazwa Anhinga oznaczająca w języku tupi „mała głowa” dla złego ducha lasu, diabelskiego ptaka^[11].
Plotus: łac. plotus lub plautus „płaskostopy”^[11]. Gatunek typowy: Plotus anhinga Linnaeus, 1766.
Liptornis: gr. λιπτω liptō „pragnąć, pożądać”; ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”^[11]. Gatunek typowy: †Liptornis hesternus Ameghino, 1894.
Notoplotus: gr. νοτος notos „południe”; genus Plotus Linnaeus, 1766^[11]. Gatunek typowy: Plotus novaehollandiae Gould, 1847.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodziny należy jeden rodzaj i następujące gatunki żyjące współcześnie^[9]:

Anhinga anhinga (Linnaeus, 1766) – wężówka amerykańska
Anhinga novaehollandiae (Gould, 1847) – wężówka australijska
Anhinga rufa (Daudin, 1802) – wężówka afrykańska
Anhinga melanogaster Pennant, 1769 – wężówka indyjska

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Anhingidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ P.H.G. Möhring: Geslachten der vogelen. Amsteldam: Pieter Meijer, 1758, s. 4, 49. (niderl.)
↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 12. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1766, s. 218. (łac.)
↑ F. Ameghino. Sur les oiseaux fossiles de Patagonie; et la faune mammalogique des couches à Pyrotherium. „Boletín del Instituto Geográfico Argentino”. 15, s. 597, 1894 (hiszp.).
↑ G.M. Mathews: Supplement No. 1. The Birds of Australia. Check list of the birds of Australia. Cz. 1: Orders Casuariiformes to Menuriformes. London: H.F. & G. Witherby, 1920, s. 62. (ang.)
↑ Anhinga, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2010-10-26] (ang.).
↑ M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés, a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 1. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 60. (fr. • łac.)
↑ M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés, a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 6. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 476. (fr. • łac.)
↑ ^a ^b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Anhingidae Reichenbach, 1849 - wężówki - Darters (Wersja: 2019-10-10). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-10-16].
↑ ^a ^b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Anhingas (Anhingidae), version 1.0.. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.anhing3.01. [dostęp 2020-05-23]. (ang.)
↑ ^a ^b ^c ^d Etymologia za: J.A. Jobling: Key to Scientific Names in Ornithology. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2020. (ang.)

[itis-1] Anhingidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[Möhring-2] P.H.G. Möhring: Geslachten der vogelen. Amsteldam: Pieter Meijer, 1758, s. 4, 49. (niderl.)

[Linnaeus-3] C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 12. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1766, s. 218. (łac.)

[Ameghino-4] F. Ameghino. Sur les oiseaux fossiles de Patagonie; et la faune mammalogique des couches à Pyrotherium. „Boletín del Instituto Geográfico Argentino”. 15, s. 597, 1894 (hiszp.).

[Mathews-5] G.M. Mathews: Supplement No. 1. The Birds of Australia. Check list of the birds of Australia. Cz. 1: Orders Casuariiformes to Menuriformes. London: H.F. & G. Witherby, 1920, s. 62. (ang.)

[itis2-6] Anhinga, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2010-10-26] (ang.).

[Brisson1-7] M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés, a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 1. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 60. (fr. • łac.)

[Brisson2-8] M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés, a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 6. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 476. (fr. • łac.)

[Mielczarek&Kuziemko-9] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Anhingidae Reichenbach, 1849 - wężówki - Darters (Wersja: 2019-10-10). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-10-16].

[Winkler&inni-10] D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Anhingas (Anhingidae), version 1.0.. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.anhing3.01. [dostęp 2020-05-23]. (ang.)

[Jobling-11] Etymologia za: J.A. Jobling: Key to Scientific Names in Ornithology. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2020. (ang.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]