Władysław Grabowski (aktor)

Władysław Grabowski
	; Władysław Grabowski w filmie Dwie godziny (1946)
Data i miejsce urodzenia	1 czerwca 1883 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	6 lipca 1961 ; Warszawa
Zawód	aktor
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Władysław Grabowski (ur. 1 czerwca 1883 w Warszawie, zm. 6 lipca 1961 tamże) – polski aktor teatralny i filmowy.

Życiorys

Urodził się 1 czerwca 1883 w Warszawie, w rodzinie Władysława i Joanny z Szałowiczów. Po ukończeniu szkoły średniej uczył się rysunku, m.in. pod kierunkiem Wojciecha Gersona, następnie studiował w Klasie Dramatycznej Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego.

Na deskach teatru zadebiutował w 1905. Występował na scenach teatrów: Łodzi, Warszawy, Krakowa i Petersburga. W kinie debiutował w 1911 rolą pomocnika rabina w filmie Meir Ezofowicz. Grał w wielu filmach okresu międzywojennego. Był przede wszystkim aktorem komediowym.

Podczas okupacji kilka razy wystąpił w teatrach jawnych w Warszawie, m.in. w Teatrze Komedia.

Po wojnie, w latach 1945–1949 występował w Teatrze Wojska Polskiego w Łodzi. Od 1950 występował w Warszawie w Teatrze Polskim, a od 1951 do końca życia w Teatrze Narodowym.

W 1955 otrzymał Nagrodę Państwową II stopnia „za całość działalności aktorskiej”^[1].

Zmarł 6 lipca 1961 w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (Aleja Zasłużonych-1-111,112,113)^[2].

Filmografia

Meir Ezofowicz (1911) – pomocnik rabina
Przesądy (1912) – korepetytor
Wykolejeni (1913) – hrabia Zborowski
Studenci (1916) – Lucjan Ładnowski
Arabella w Tajemnice Warszawy (1917) – bogacz
Cud nad Wisłą (1921) – doktor Jan Powada
Pan Twardowski (1921) – młody bojar
O czym się nie mówi (1924) – Konitz
Iwonka (1925) – Olistierna, dyplomata szwedzki
O czym się nie myśli (1926) – skrzypek Borski
Trędowata (1926) – książę Znaniecki
Mogiła nieznanego żołnierza (1927) – pułkownik Fiodor Iwanow
Ziemia obiecana (1927) – Moryc Welt
Ostatnia eskapada (1933) – lekarz
Czy Lucyna to dziewczyna? (1934) – baron Amadeusz Maria de Witz
Dwie Joasie (1935) – krawiec Anzelm
Kochaj tylko mnie (1935) – Hipolit Karcz
Wacuś (1935) – Łęcki, adorator Centkowskiej
30 karatów szczęścia (1936) – detektyw Raczek
Bolek i Lolek (1936) – Jan, lokaj Lola
Dodek na froncie (1936) – Wielki Książę Władimir
Dwa dni w raju (1936)
Papa się żeni (1936) – Ralfini
Trędowata (1936) – hrabia Trestka
Dorożkarz nr 13 (1937) – Jan, przyjaciel Felka
Dziewczęta z Nowolipek (1937) – aptekarz
Ordynat Michorowski (1937) – hrabia Trestka
Trójka hultajska (1937) – Farfacki
Sygnały (1938) – markiz de Boncroix
Szczęśliwa trzynastka (1938) – Burlicki
Wrzos (1938) – hrabia Kołocki
Za zasłoną (1938) – tybetański znachor
Zapomniana melodia (1938) – fabrykant, wspólnik w koncernie Rolicza
Ja tu rządzę (1939/1941) – hrabia Anatol Rzeszotarski
Żona i nie żona (1939/1941) – Ignaś
Czarne diamenty (1939/1946) – Ildefons
Dwie godziny (1946) – Kaliciński, grający w warcaby
Skarb (1948) – kierownik Krysi w domu handlowym
Za wami pójdą inni (1949) – gość na urodzinach Anny

Ordery i odznaczenia

Order Sztandaru Pracy I klasy (1959)
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (29 października 1953)^[3]
Złot Krzyż Zasługi (22 lipca 1952)^[4]
Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)^[5]

Przypisy

↑ Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-05-29].
↑ Cmentarz Stare Powązki: WŁADYSŁAW GRABOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-05] .
↑ M.P. z 1953 r. nr 100, poz. 1377 „w związku z 50-leciem pracy aktorskiej”.
↑ M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

Linki zewnętrzne

Władysław Grabowski w bazie IMDb (ang.)
Władysław Grabowski w bazie Filmweb
Władysław Grabowski w bazie filmpolski.pl
Władysław Grabowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
Władysław Grabowski na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
40-lecie pracy Władysława Grabowskiego w kronice PKF w bazie Repozytorium Cyfrowe Filmoteki Narodowej

[1] Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-05-29].

[2] Cmentarz Stare Powązki: WŁADYSŁAW GRABOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-05] .

[3] M.P. z 1953 r. nr 100, poz. 1377 „w związku z 50-leciem pracy aktorskiej”.

[4] M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.

[5] M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]