Władysław Grodziński

Władysław Grodziński
Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	9 września 1934 ; Kraków
Data i miejsce śmierci	8 listopada 1988 ; Zabrze
	Profesor
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Doktorat	1962 ; Uniwersytet Jagielloński
Habilitacja	1971 ; Uniwersytet Jagielloński
Profesura	1977
Uczelnia	Uniwersytet Jagielloński
	Odznaczenia

Władysław Grodziński (ur. 9 września 1934 w Krakowie, zm. 8 listopada 1988 w Zabrzu) – biolog, profesor UJ.

Życiorys

Był synem profesora Zygmunta Grodzińskiego i Natalii Natanson, wnukiem profesora Władysława Natansona. Ukończył II Liceum Ogólnokształcące im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie. W 1951 rozpoczął studia biologiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach studiów wędrował po Bieszczadach i jako pierwszy z przyrodników zaproponował w 1956 utworzenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego, określając jego granice publikując artykuł Świat roślin i zwierząt w Bieszczadach polskich w piśmie „Wierchy”, (rok XXV wyd.1956). Jako specjalizację wybrał zoologię. Już w czasie studiów został pierwszym asystentem w nowo utworzonym Zakładzie Genetyki i Ewolucjonizmu UJ, kierowanym przez prof. Teodora Marchlewskiego, ówczesnego rektora UJ. W 1956 roku obronił pracę magisterską. Odbył staż naukowy w Moskwie i Chicago. W 1962 obronił doktorat, w 1971 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk przyrodniczych w zakresie ekologii i zoologii. W latach 1972–1981 był kierownikiem Zakładu Ekologii Zwierząt UJ, potem był zastępcą dyrektora Instytutu Zoologii (1974–1976). Od 1977 był profesorem nadzwyczajnym, w latach 1977–1984 kierował Zakładem Ekologii Zwierząt Instytutu Biologii Środowiskowej, potem w tym samym Instytucie Zakładem Ekologii Ekosystemów (od 1984) i Zakładem Biologii Wód PAN (od 1981). W 1983 został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, a od 1981 był zastępcą przewodniczącego Komitetu Ekologii PAN^[1].

Był promotorem 80 prac magisterskich, 12 doktoratów i opiekunem czterech przewodów habilitacyjnych, wielokrotnie był recenzentem, a od 1979 roku był członkiem Centralnej Komisji Kwaliﬁkacyjnej. Opublikował książkę “Sukcesja zespołów drobnych ssaków na narastającym zrębie i zsuwie górskim w Beskidzie Średnim”, liczne prace naukowe z zakresu biologii zwierząt. Wprowadził pomiary metabolizmu dobowego i pojęcie średniego metabolizmu, stworzył krakowską szkołę ekologiczną i bioenergetyczną, był członkiem zarządu Międzynarodowej Federacji Ekologicznej Intecol, wieloletnim przewodniczącym Rady Ochrony Środowiska przy prezydencie Krakowa, otrzymał liczne nagrody PAN, opracował ekspertyzy szkodliwego wpływu huty aluminium w Skawinie, organizował seminaria ekologiczne w Krakowie^[1].

Przeszczep serca, wykonany 3 maja 1988 roku przez prof. Zbigniewa Religę na Władysławie Grodzińskim, był jednym z pierwszych wykonanych w polskiej klinice. Operacja się udała, jednak po kilku miesiącach nastąpiła reakcja odrzutu przeszczepu, która doprowadziła do śmierci profesora^[2].

Żoną Władysława od 1957 była Krystyna Chronowska–Grodzińska biolog i profesor UJ. Mieli dwoje dzieci, syna Piotra i córkę Małgorzatę Grodzińską–Jurczak. W 1978 odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Został pochowany na cmentarzu wojskowym przy ul. Prandoty w Krakowie (pas 103, grób 17)^[3]^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b JanuaryJ. Weiner JanuaryJ., Władysław Grodziński (1934-1988) Biolog Ekolog Bioenergetyk [online], s. 303-308 [dostęp 2023-01-30] .
↑ Barbara Morawska-Nowak Wspomnienie o profesorze Władysławie Grodzińskim w Alma Mater wyd. 2009 nr 119 s.44-45
↑ Jan WiktorJ.W. Tkaczyński Jan WiktorJ.W. (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 90, ISBN 978-83-233-4527-5 .
↑ Groby profesorow UJ na Cmentarzu Rakowickim (EFG) [online], Dziennik Polski, 28 października 2011 [dostęp 2023-01-30] (pol.).

Bibliografia

"Encyklopedia Krakowa" wyd. Kraków 2000 s. 261

[:0-1] JanuaryJ. Weiner JanuaryJ., Władysław Grodziński (1934-1988) Biolog Ekolog Bioenergetyk [online], s. 303-308 [dostęp 2023-01-30] .

[2] Barbara Morawska-Nowak Wspomnienie o profesorze Władysławie Grodzińskim w Alma Mater wyd. 2009 nr 119 s.44-45

[3] Jan WiktorJ.W. Tkaczyński Jan WiktorJ.W. (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 90, ISBN 978-83-233-4527-5 .

[4] Groby profesorow UJ na Cmentarzu Rakowickim (EFG) [online], Dziennik Polski, 28 października 2011 [dostęp 2023-01-30] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]