Władysław Orlicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez RavpawliszBot (dyskusja | edycje) o 20:37, 23 wrz 2012. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Pamiątkowa tablica

Władysław Orlicz (ur. 24 maja 1903 w Okocimiu, zm. 9 sierpnia 1990 w Poznaniu) – polski matematyk należący do tzw. lwowskiej szkoły matematycznej. Pracował jako profesor Uniwersytetu Poznańskiego. Jego prace dotyczą głównie analizy funkcjonalnej i szeregów ortogonalnych. Do jego najważniejszych osiągnięć należy opracowanie teorii pewnego typu przestrzeni funkcyjnych (przestrzenie Orlicza i Musielaka-Orlicza). Udowodnił twierdzenie w teorii przestrzeni Banacha nazywane dziś twierdzeniem Orlicza-Pettisa.

Lata szkolne

W pierwszych dwudziestu latach XX w. rodzina Orliczów dość często zmieniała miejsca pobytu. Wiązało się to z koniecznością zmiany szkół, ale fakt ten nie wpływał w sposób istotny na postępy w nauce Władysława. Uczęszczał on do szkół w Tarnowie, morawskim Znojmie i we Lwowie, gdzie Orliczowie osiedli tuż po I wojnie światowej. Władysław, szczególnie w starszych klasach, uczył się doskonale, a wstępny okres edukacji zakończył 10 czerwca 1920 roku otrzymując maturę w Państwowej Drugiej Szkole Realnej we Lwowie. Zdał ją z odznaczeniem i podjął wkrótce studia na sławnej Politechnice Lwowskiej.

Studia

Studia politechniczne nie sprawiały mu kłopotów. Nie były one jednak dla niego dostatecznie fascynujące i już po roku podjął decyzję o zmianie uczelni. Zapisał się na Wydział Filozoficzny (przekształcony wkrótce w Wydział Matematyczno-Przyrodniczy) Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie rozpoczynając zgłębianie tajników matematyki.

Lwów był w okresie międzywojennym miastem bardzo szczególnym, o wyjątkowej atmosferze, jaką tworzyli wybitni naukowcy i twórcy kultury, osoby barwne, o silnych, wyrazistych, fascynujących osobowościach, stanowiące doskonały wzorzec dla młodzieży, również dla młodych matematyków. Studenci matematyki mieli możność uczenia się u mistrzów tej rangi co Stefan Banach, Hugo Steinhaus, Antoni Łomnicki, Stanisław Ruziewicz, Eustachy Żyliński czy Kazimierz Ajdukiewicz, prowadzący wykłady z zakresu logiki i metodologii nauk.

Okupacja

W czasie okupacji niemieckiej Lwowa (1941-1944), gdy zamknięte były lwowskie uczelnie, wraz z innymi uczonymi, m.in. Stefanem Banachem, był karmicielem wszy w Instytucie Badań nad Tyfusem Plamistym i Wirusami profesora Rudolfa Weigla, zarabiając w ten sposób na utrzymanie i chroniąc się przed represjami hitlerowców.

Lata powojenne

W 1945 w wyniku przymusowych wysiedleń Polaków z Kresów Wschodnich opuścił Lwów, udając się do Poznania, gdzie objął Katedrę Matematyki na tamtejszym uniwersytecie. Od 1953 pracował w Państwowym Instytucie Matematycznym w Warszawie.
Politechnika Poznańska (5 sierpnia 1979) oraz Uniwersytet im. Adama Mickiewicza (23 sierpnia 1983) nadały mu tytuł doktora honoris causa[1]. W 1966 roku otrzymał nagrodę państwową I. stopnia.[2]

Linki zewnętrzne

  1. Doktorzy honoris causa Politechniki Poznańskiej. [dostęp 23 lutego 2011].
  2. Nowiny Rzeszowskie, nr 170 (5306), 20 lipca 1966, s. 2.