Władysław Zapałowski
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Zawód, zajęcie |
rolnik, publicysta |
Odznaczenia | |
Władysław Zapałowski (ur. 13 października 1839 w Żarnowie, zm. 1923) – powstaniec styczniowy, weteran powstania w pierwszych latach II Rzeczypospolitej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Władysław Zapałowski uczył się w gimnazjum w Piotrkowie Trybunalskim. Po jego ukończeniu w 1858 roku zajął się prowadzeniem gospodarstwa. Jeszcze przed ogłoszeniem styczniowej branki do armii carskiej był członkiem organizacji cywilnej województwa sandomierskiego. Po upadku dyktatury Mariana Langiewicza, generał Józef Hauke-Bosak, naczelnik wojenny województw krakowskiego i sandomierskiego oraz ks. kanonik Kacper Kotkowski, komisarz cywilny Rządu Narodowego województwa sandomierskiego, mianowali Zapałowskiego rewidentem organizacji cywilnej i wojskowej na obydwa województwa. 1 marca 1864 roku na skutek donosu został aresztowany podczas pełnienia swoich obowiązków. Był więziony w Radomiu, potem w Cytadeli Warszawskiej, gdzie skazano go na zesłanie do Rosji, podobnie jak 15 innych mieszkańców Kunowa, na czele z burmistrzem Jakubem Kuczyńskim i ks. proboszczem Janem Chryzostomem Dąbrowskim[1][2].
Został zesłany do Komi[3]. Do kraju powrócił po amnestii w 1869 roku, wziął w dzierżawę należące do generała Krudenera majątki Rzepin oraz Pawłów, wkrótce jednak je stracił. W 1888 osiadł z rodziną w Warszawie.
Pracował w Towarzystwie Akcyjnym Fabryki Mebli Giętych „Wojciechów” i pisał swój obejmujący lata 1863–1870 pamiętnik z czasów powstania oraz zesłania („Pamiętniki z roku 1863–1870” wydane w Wilnie w 1913 roku). Był również korespondentem czasopism: „Wiek”, „Gazeta Radomska”, „Niwa”, „Tygodnik Ilustrowany”, „Słowo i Wiek”, „Goniec”, „Sztandar” i „Ziarno”. Publikował tam m.in. swoje „Wędrówki po ziemi sandomierskiej” i „Obrazki historyczne”, które również sam ilustrował[4].
Od co najmniej 1916 roku uczestniczył w kolejnych obchodach rocznic powstania styczniowego w Warszawie, w tym 5 sierpnia 1916 roku[5]. W 1919 roku uczestniczył w zjeździe delegatów Stowarzyszeń Weteranów roku 1863 w Zamku Królewskim w Warszawie.
Dekretem z 5 sierpnia 1921 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[6].
Życie rodzinne
[edytuj | edytuj kod]Władysław Zapałowski był synem odznaczonego krzyżem Virtuti Militari weterana powstania listopadowego, majora Jana Zapałowskiego. W 1860 roku ożenił się z Wandą Janecką, córką ziemianina z okolic Sandomierza. Osiedli w Szeligach, a następnie w Kunowie[1]. Mieli co najmniej ośmioro dzieci, w tym późniejszego pierwszego powojennego burmistrza Ostrowca Świętokrzyskiego Kazimierza Zapałowskiego[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Władysław Zapałowski [online], Oficjalny Serwis Informacyjny miasta i gminy Kunów [dostęp 2017-02-25] .
- ↑ Pamiętniki Władysława Zapałowskiego [online], Miejskie Cetrum Kultury w Ostrowcu Świętokrzyskim [dostęp 2017-02-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-29] .
- ↑ Władysław Baranowski , Polskie zainteresowania ludami Komi w XVI–XIX wieku, „Etnografia Polska”, 30 (1), 1986, s. 181–200, ISSN 0071-1861 .
- ↑ a b Wydawnictwa z okresu Powstania Styczniowego [online], Ostrowiec.travel, 27 listopada 2013 [dostęp 2017-02-25] .
- ↑ Tomasz Piskorski, Pamiętniki, zeszyt 17 (1916), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 31.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Publikacje i rękopisy Władysława Zapałowskiego w bibliotece Polona
- Ludzie urodzeni w Żarnowie
- Ludzie związani z Piotrkowem Trybunalskim
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Polscy autorzy pamiętników i dzienników
- Polscy publicyści
- Polscy rolnicy
- Polscy zesłańcy do Komi
- Polscy zesłańcy w Imperium Rosyjskim (powstanie styczniowe)
- Powstańcy styczniowi
- Urodzeni w 1839
- Więźniowie Cytadeli Warszawskiej (Królestwo Kongresowe)
- Więźniowie więzienia w Radomiu (Królestwo Kongresowe)
- Zmarli w 1923