Włodzimierz Dobromilski

Włodzimierz Dobromilski

Data i miejsce urodzenia	11 sierpnia 1933 Sambor
Data i miejsce śmierci	30 kwietnia 1993 Szczecin
Zawód	aktor–lalkarz, reżyser, pedagog
Odznaczenia

Włodzimierz Dobromilski (ur. 11 sierpnia 1933 w Samborze, zm. 30 kwietnia 1993 w Szczecinie) – polski aktor-lalkarz, reżyser, dyrektor i kierownik artystyczny Teatru Lalek „Pleciuga” w Szczecinie, pedagog

Życiorys

Urodził się 11 sierpnia 1933 roku w Samborze (obecnie na Ukrainie). Po wojnie wraz z rodziną (ojciec Jan, brat Roman, siostra Maria) został repatriowany na Ziemie Zachodnie. W latach czterdziestych uczęszczał do Szkoły Podstawowej nr 1 w Gryfinie. Szkołę średnią ukończył w 1950 roku. W latach 1950-1953 studiował w Państwowej Szkole dla Instruktorów Teatrów Ochotniczych w Poznaniu. W latach 1951-1953 był aktorem w teatrze Młodego Widza w Poznaniu. W 1959 roku zdał eksternistyczny egzamin aktorski, a w 1962 egzamin reżyserski.

W 1955 roku, po odbyciu służby wojskowej, związał się ze Szczecinem. W sezonie artystycznym 1955/56 został aktorem (od 15 września) Teatru Lalek „Rusałka”. Od listopada 1957 roku, po zmianie nazwy „Rusałki”, był aktorem i kierownikiem literackim Teatru Lalek „Pleciuga”. Jako reżyser udanie zadebiutował w 1960 roku Słoniątkiem Jana Grabowskiego. Spektakl ten grany był ponad 100 razy. Prowadził także zajęcia teoretyczne i praktyczne na kursach dla instruktorów amatorskich zespołów lalkarskich organizowanych przez Wojewódzki Dom Kultury w Szczecinie.

W latach 1967-1973 pracował na Dolnym Śląsku. Reżyserował w jednym z najciekawszych i najbardziej twórczych polskich teatrów lalkowych – we Wrocławiu, a także w teatrze lalek w Wałbrzychu. Równocześnie był wykładowcą Wydziału Lalkarskiego we wrocławskiej filii Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Razem ze studentami przygotowywał przedstawienia dyplomowe.

W 1974 roku powrócił do Szczecina. Powołany na dyrektora naczelnego i artystycznego Teatru Lalek „Pleciuga”, prowadził tę scenę od 2 stycznia 1974 aż do przedwczesnej śmierci. Najczęściej sięgał do sprawdzonego repertuaru, z czytelnym i wyrazistym dla dzieci przesłaniem. Łącznie zrealizował kilkadziesiąt sztuk (także poza Szczecinem) dla młodych widzów, z których wiele zaadaptowano na potrzeby telewizji. Pod jego kierownictwem teatr „Pleciuga” rozwinął się, znacznie podniósł swą rangę artystyczną oraz zyskał uznanie w Polsce i poza jej granicami (m.in. Spowiedź w drewnie, Żywoty świętych). Bardzo blisko współpracował ze Szpitalem Dziecięcym przy ul. Św. Wojciecha w Szczecinie, gdzie Teatr Lalek „Pleciuga” wystawiał specjalnie zaadaptowane przedstawienia dla często ciężko chorych dzieci. W uznaniu tych zasług, na wniosek najmłodszych widzów uhonorowany został najwyższym dziecięcym odznaczeniem, Orderem Uśmiechu. Oprócz tradycyjnych widowisk dla dzieci, reżyserował i wystawiał także współczesne dramaty. W październiku 1975 roku obchodził w Szczecinie potrójny jubileusz – dwudziestopięciolecia pracy twórczej, piętnastolecia pracy reżyserskiej oraz pięćdziesiątego wyreżyserowanego spektaklu, Żołnierza i Biedy.

Obok działalności w teatrach lalek, blisko współpracował również z amatorskim i studenckim ruchem artystycznym Szczecina. Od 1956 roku był aktorem i reżyserem studenckiego teatrzyku „Skrzat”.

Zmarł nagle 30 kwietnia 1993 w Szczecinie. Został pochowany 10 maja na cmentarzu Centralnym (kw. 43A-2-20).

Twórczość teatralna i działalność estradowa (Szczecin)

Tytuł	Autor	Reżyseria	Forma twórczości	Postać	Teatr	Data premiery
O Janku, co psom szył buty	Krystyna Berwińska wg Juliusza Słowackiego	Jerzy Borowski	obsada aktorska	Nauczyciel	Teatr Lalek „Rusałka”	30 października 1955
O Słoniu Trąbalskim i Papużce Tralalużce	inscenizacja bajek Juliana Tuwima	Aleksander Fogiel	obsada aktorska		Teatr Lalek „Rusałka”	25 grudnia 1955
Osiem lalek i jeden miś	Irena Jurgielewiczowa	Wela Lam	obsada aktorska		Teatr Lalek „Rusałka”	19 lutego 1956
Lampa Aladyna (Baśń Szeherezady)	Janusz Makarczyk, Henryk Ryl	Aleksander Fogiel	obsada aktorska		Teatr Lalek „Rusałka”	19 maja 1956
Awantura w czapce – impreza noworoczna	Melania Karwatowa (scenariusz)	Melania Karwatowa	obsada aktorska		Teatr Lalek „Rusałka”	27 grudnia 1956
Baśń o zaklętym kaczorze	Maria Kann	Ewa Kołogórska	obsada aktorska	Księżyc	Teatr Lalek „Rusałka”	21 stycznia 1957
Książę i żebrak	Mark Twain	Wela Lam	obsada aktorska	Hertford	Teatr Lalek „Rusałka”	28 lutego 1957
Bajka o psotnym Straszydlaczku	Ela Zemek (Melania Karwatowa)	Melania Karwatowa	obsada aktorska		Teatr Lalek „Rusałka”	2 maja 1957
Koziołeczek	Janina Porazińska	Melania Karwatowa	obsada aktorska		Teatr Lalek „Rusałka”	3 września 1957
O piesku, co był szczotką	Jerzy Zaborowski	Melania Karwatowa	obsada aktorska		Teatr Lalek „Rusałka”	3 września 1957
Czupurek i Czupurka	Ewa Laue	Melania Karwatowa	obsada aktorska	Lis	Teatr Lalek „Pleciuga”	21 grudnia 1957
Kolęda marszowa	Jan Wilkowski	Melania Karwatowa	obsada aktorska	Święty Mikołaj	Teatr Lalek „Pleciuga”	21 grudnia 1957
Żart olszowiecki	Hanna Januszewska	Ewa Kołogórska, Melania Karwatowa	obsada aktorska	Jan III Sobieski; Kaczor	Teatr Lalek „Pleciuga”	15 marca 1958
Biedulka	Anna Świrszczyńska	Jan Dorman	obsada aktorska		Teatr Lalek „Pleciuga”	31 maja 1958
Awantura w Pacynkowie	Jiří Pehr	Jan Dorman	obsada aktorska	Strażak	Teatr Lalek „Pleciuga”	31 sierpnia 1958
Wynalazek profesora Orzeszka	Zofia Nawrocka	Maryla Kędra	obsada aktorska	Prof. Orzeszek	Teatr Lalek „Pleciuga”	15 listopada 1958
Śpiewka spod drzewka	Maryla Kędra	Maryla Kędra	obsada aktorska	Członek Zespołu III	Teatr Lalek „Pleciuga”	20 grudnia 1958
Dzikie łabędzie	Kazimiera Jeżewska wg Hansa Christiana Andersena	Maryla Kędra	obsada aktorska	Brat	Teatr Lalek „Pleciuga”	22 lutego 1959
Zmruż oczko	Janina Morawska wg Hansa Christiana Andersena	Jan Dorman	obsada aktorska		Teatr Lalek „Pleciuga”	10 października 1959
Frantik, skarb i piraci	Tadeusz Żerowski wg Franciszka Pilarza	Maryla Kędra	obsada aktorska		Teatr Lalek „Pleciuga”	10 kwietnia 1960
Koncert Galowy Studenckich Zespołów Artystycznych z okazji XV rocznicy wyzwolenia Szczecina	różni autorzy	Włodzimierz Dobromilski, Andrzej Androchowicz	reżyseria		studenckie zespoły artystyczne (występy w Sali Bogusława Zamku Książąt Pomorskich)	29 kwietnia 1960
Tu do niczego się nie zmusza	różni autorzy	Włodzimierz Dobromilski	autor tekstu, reżyseria, obsada aktorska		Studencki Teatrzyk Satyryczny „Skrzat”	maj 1960
Słoniątko	Jan Grabowski	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	10 września 1960
Orzeszek	Maria Kownacka	Julianna Całkowa	obsada aktorska		Teatr Lalek „Pleciuga”	10 grudnia 1960
Kolorowe ptaki	Jadwiga Morawska, Irena Pikiel	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	1 czerwca 1961
Marcelianek Majster Klepka	Stefan Themerson	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria, obsada aktorska		Teatr Lalek „Pleciuga”	5 maja 1962
Tomek w krainie dziwów	Krzysztof Orski	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	14 września 1962
Wesoły listonosz	Jadwiga Morawska	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	11 stycznia 1963
Baśń o zmarnowanym czasie	Eugeniusz Szwarc	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	1 czerwca 1963
Guignol w tarapatach	Leon Moszczyński, Jan Wilkowski	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria, obsada aktorska		Teatr Lalek „Pleciuga”	12 listopada 1963
Misie Ptysie	Zbigniew Poprawski	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	9 lutego 1964
Awantura w teatrze	Katarzyna Borysowa	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	21 listopada 1964
Niebieski Piesek	Gyula Urban	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	13 czerwca 1965
Nowe przygody Guignola	Jan Ośnica	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	29 grudnia 1965
Smocza legenda	Hanna Januszewska	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	23 lipca 1966
Zimowa przygoda	Krzysztof Orski	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	14 listopada 1966
Kotek Protek	Zbigniew Poprawski	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	5 kwietnia 1967
Kraina lalek	Eugeniusz Szwarc	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	15 października 1967
Kopciuszek	Eugeniusz Szwarc	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	20 października 1974
Kot w walizce	Genadyj Cyfierow, Henryk Sapgir	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	12 stycznia 1975
Żołnierz i Bieda	Samuel Marszak	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	19 października 1975
O Kasi, co gąski zgubiła	Maria Kownacka	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	9 grudnia 1976
Baśń o zaklętym kaczorze	Maria Kann	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	26 grudnia 1977
Królewna i echo	Vlasta Pospisilova	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	1 października 1978
Złoty klucz (O chłopie, co wszystkich zwodził)	Jan Ośnica	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria, obsada aktorska		Teatr Lalek „Pleciuga”	26 marca 1979
Bajka o Emilu	Borys Sudaruszkin	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	11 października 1980
Bułanek	Henryk Sapgir	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	27 marca 1982
Kopciuszek	Eugeniusz Szwarc	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	28 października 1984
Wyspa kapitanów	Zofia Prokofiewa, Henryk Sapgir	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	25 stycznia 1986
Pożarcie królewny Bluetki	Maciej Wojtyszko	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria, obsada aktorska (głos)		Teatr Lalek „Pleciuga”	10 kwietnia 1988
Wakacje smoka Bonawentury	Maciej Wojtyszko	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	7 kwietnia 1990
Trzymaj się, Pietrek	Hanna Januszewska	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	14 września 1991
Tygrysek i piraci	Hanna Januszewska	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	30 maja 1992
Niebieski piesek	Gyula Urban	Włodzimierz Dobromilski	reżyseria		Teatr Lalek „Pleciuga”	17 kwietnia 1993

Rok	Tytuł	Autor	Realizacja TV	Data emisji
1964	Misie Ptysie	Zbigniew Poprawski		9 lutego 1964
1965	Awantura w teatrze	Katarzyna Borysowa		1965
1966	Smocza legenda	Hanna Januszewska		1966
1966	Pleciugowe piosenki	różni autorzy	Juliusz Burski	1966
1967	Zimowa przygoda	Krzysztof Orski	Krystian Woźniewicz	25 grudnia 1967
1968	Kraina lalek	Eugeniusz Szwarc	Krystian Woźniewicz	7 lipca 1968
1978	O Kasi, co gąski zgubiła	Maria Kownacka		1978
1981	Bajka o Emilu	Borys Szudaruszkin		1981
1984	Bułanek	Henryk Sapgir		1984
1985	O Kasi, co gąski zgubiła	Maria Kownacka		1985
1985	Kopciuszek	Eugeniusz Szwarc		1985

Nagrody

• 1960 – III miejsce dla STS „Skrzat” oraz nagroda Ministra Kultury i Sztuki za program Tu do niczego się nie zmusza na Festiwalu Kulturalnym Studentów Ziem Zachodnich we Wrocławiu
• 1964 – II nagroda dla widowiska Awantura w teatrze lalek E. Borysowej w Państwowym Teatrze Lalek w Wałbrzychu oraz I nagroda za reżyserię na II Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu
• 1965 – nagroda za reżyserię przedstawienia Niebieski piesek na Ogólnopolskim Konkursie Małoobsadowych Przedstawień w Teatrach Lalek w Warszawie
• 1967 – I nagroda dla spektaklu oraz II nagroda za inscenizację i reżyserię przedstawienia O chłopie, co wszystkich zwodził J. Ośnicy w Państwowym Teatrze Lalek w Wałbrzychu na III Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu
• 1974 – nagroda Prezesa Rady Ministrów PRL za twórczość artystyczną w dziedzinie teatru lalek
• 1976 – nagroda wojewódzka „za liczące się w całym kraju osiągnięcia artystyczne teatru i pozyskiwanie coraz to nowych kręgów młodych widzów”
• 1978 – nagroda Wojewody Szczecińskiego „za całokształt osiągnięć artystycznych i wzorowe kierowanie pracą zasłużonej dla regionu szczecińskiego placówki kulturalnej”
• 1983 – nagroda artystyczna Wojewody Szczecińskiego „za wysokie walory artystyczne i wychowawcze reżyserowanych przedstawień”

Odznaczenia

• 1963 – Srebrna Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego
• 1964 – Srebrny Krzyż Zasługi
• 1978 – Order Cyryla i Metodego II st. przyznany przez Radę Państwa Ludowej Republiki Bułgarii „za zasługi dla rozwoju polsko-bułgarskich stosunków kulturalnych"
• 1979 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• 1983 – Order Uśmiechu
• 1984 – Medal 40-lecia Polski Ludowej
• 1985 – Medal 40-lecia Polski Ludowej

Bibliografia

• Włodzimierz Dobromilski. Encyklopedia Pomorza Zachodniego – pomeranica.pl. [dostęp 2016-07-15].
• Robert Cieślak, Elżbieta Stelmaszczykowa, Pół wieku Teatru Lalek w Szczecinie. „Rusałka” – „Pleciuga” 1953-2003, Teatr Lalek „Pleciuga”, Szczecin 2004
• Maria Dworakowska, Pożegnanie, „Gazeta Wyborcza – Szczecin” z dn. 10 maja 1993
• Encyklopedia Szczecina t. I A-O (pod red. Tadeusza Białeckiego, autor hasła Ryszard Markow), Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 1999

Inne źródła

• Materiały ze zbiorów Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie i ze zbiorów Andrzeja Androchowicza