Przejdź do zawartości

Włososkórka dwubarwna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Włososkórka dwubarwna
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

błonkowce

Rodzina

błonkowate

Rodzaj

włososkórka

Gatunek

włososkórka dwubarwna

Nazwa systematyczna
Piloderma fallax (Lib.) Stalpers
Stud. Mycol. 24: 53 (1984)

Włososkórka dwubarwna (Piloderma fallax (Lib.) Stalpers) – gatunek grzybów z rodziny błonkowatych (Atheliaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Piloderma, Atheliaceae, Atheliales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Takson ten w 1832 roku opisała Marie-Anne Libert nadając mu nazwę Sporotrichum fallax. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Joost Stalpers w 1984 r.[1] Synonim: Hypochnus violaceus (Auersw. ex J. Schröt.) Sacc. 1888[2].

  • Athelia bicolor (Peck) Parmasto 1967
  • Athelia bicolor f. fumosa Parmasto 1967
  • Corticium bicolor Peck 1873
  • Piloderma croceum J. Erikss. & Hjortstam
  • Piloderma fallax (Lib.) Stalpers 1984
  • Sporotrichum fallax Lib. 1832
  • Terana bicolor (Peck) Kuntze, 1891

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Owocnik

Rozpostarty, o grubości do 0,5 mm, ciągły, lub tworzący oderwane płaty, o konsystencji od pajęczynowatej do błoniastej. Powierzchnia hymenialna gładka, zwykle wyraźnie błonkowata, o barwie od matowobiałej do jasnokremowej, na obrzeżach drobne, szafranowożółte ryzomorfy[4].

Cechy mikroskopowe

System strzępkowy monomityczny. Strzępki subikulum o średnicy 2–2,5 (–3) µm, septowane, bez sprzążek, cienkie lub nieco grubościenne, często inkrustowane różnokształtnymi kryształkami o średnicy 15–75 µm. Strzępki subhymenium o średnicy 2,5–3,5 µm, deptowane, bez sprzążek, szkliste, cienkościenne. Podstawki szkliste, cienkościenne, zwykle z czterema sterygmami, rzadziej z dwoma lub sześcioma, o wymiarach 12–15 × 3,5–4,5 µm, zmiennokształtne, czasami czaszowate lub muszlowate, zwykle o nabrzmiałych wierzchołkach i gwałtownie zwężające się w kierunku podstawy. Na przegrodzie w ich podstawie brak sprzążek. Brak cystyd, w większości okazów występują natomiast cienkościenne, szkliste, szydłowate, lub wydłużone cystydiole o wymiarach 10–13 × 2,5–3,5 µm. Bazydiospory 2,5–3 (–3,5) × 2,5–3 µm, kuliste lub kształcie zblizonym do kulistego, szkliste lub jasnożółte, zazwyczaj z jedną dużą gutulą, zwykle cienkościenne, ale niektóre z pogrubionymi ściankami, w odczynniku Melzera słabo do intensywnie dekstrynoidalnych, rzadko cyjanofilne[4].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie włososkórki dwubarwnej w Europie, Rosji, Turcji i w Ameryce Północnej[5]. W Polsce do 2003 r. znane były tylko dwa stanowiska (1903 i 1972 r.), przy czym. W. Wojewoda podaje, że w Polsce jest to gatunek wymarły. Ponadto synonimizuje Piloderma fallax z Piloderma bicolor, nie wiadomo więc o który gatunek chodzi[3]. W 2018 r. nowe, ale niezweryfikowane stanowisko Pilodefma fallax podano w internetowym atlasie grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].

Nadrzewny grzyb saprotroficzny[3]. Występuje na martwym drewnie zarówno drzew liściastych, jak iglastych[3], według innych źródeł wyłącznie na drzewach iglastych (świerk pospolity, jodła pospolita, sosna czarna)[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-12-15].
  2. Index Fungorum [online] [dostęp 2021-12-15].
  3. a b c d Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c Piloderma fallax [online], Mycobank [dostęp 2021-12-15].
  5. Mapa występowania włososkórki dwubarwnej na świecie [online] [dostęp 2021-12-15].
  6. Aktualne stanowiska włososkórki dwubarwnej w Polsce [online] [dostęp 2021-12-15].