WZ-XII „Kogutek” II
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Inż. Władysław Zalewski |
| Konstruktor | |
| Typ |
samolot sportowy |
| Konstrukcja |
jednopłat o konstrukcji drewnianej, podwozie stałe |
| Załoga |
pilot |
| Historia | |
| Data oblotu |
sierpień1937 |
| Lata produkcji | |
| Wycofanie ze służby |
jesień 1938 |
| Liczba egz. |
1 |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
1 silnik 5-cylindrowy, gwiazdowy WZ-18 chłodzony powietrzem |
| Moc |
18 KM |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
8 m |
| Długość |
4,9 m |
| Wysokość |
1,6 m |
| Powierzchnia nośna |
8,7 m² |
| Masa | |
| Własna |
110 kg |
| Użyteczna |
110 kg |
| Zapas paliwa |
40 l |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
100 km/h |
| Prędkość przelotowa |
90 km/h |
| Prędkość minimalna |
56 km/h |
| Prędkość wznoszenia |
1,6 m/s |
| Pułap |
1000 m |
| Zasięg |
800 km |
| Rozbieg |
70 m |
| Dobieg |
70 m |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| Polska | |
Zalewski W.Z.XII Kogutek II – polski jednopłatowy jednomiejscowy słabosilnikowy samolot samolot szkolny konstrukcji drewnianej, ze stałym podwoziem zaprojektowany w 1932 roku w Milanówku.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1932 r. inż. Władysław Zalewski rozpoczął projektowanie samolotu sportowego WZ-XII „Kogutek II”, który był rezultatem wieloletnich studiów konstruktora nad samolotem sportowym napędzanym silnikiem małej mocy z dobrymi parametrami aerodynamicznymi i użytkowymi a jednocześnie mający małe wymiary ułatwiające hangarowanie. W zamiarze konstruktora miał się przyczynić do popularyzacji prywatnego lotnictwa, koszt jego zakupu szacowano na 6-7 tysięcy złotych[1]. „Kogutek II” został zbudowany w przydomowym warsztacie Zalewskiego w Milanówku niedaleko Warszawy. Pieniądze na materiały były pozyskane z LOPP, a sam gotowy samolot stał się własnością tej organizacji i został zarejestrowany jako motoszybowiec[2]. Silnik zbudował sam konstruktor w przydomowym warsztacie[3]. W 1937 r. prototyp z silnikiem WZ-18 został oblatany. Silnik ten, został zbudowany przez inż. Zalewskiego w 1924 r. i służył do napędu samolotu WZ-XI Kogutek I[4]. W dniu 26.09.1937 r. WZ-XII „Kogutek II” był prezentowany publicznie podczas uroczystości przekazania na lotnisku mokotowskim 127 samolotów ufundowanych przez społeczeństwo. Po pierwszych lotach samolot został poddany wg zaleceń KCSP modyfikacji i wykonano próby fabryczne. Niestety jesienią 1938 r. prototyp został rozbity przez kpt. Stanisława Brejnaka, na początku prób w I.T.L. w Warszawie[5]. Ostatecznie na samolocie tym wykonano 56 lotów w czasie 26 godzin. Inż. Władysław Zalewski opracował także wersje rozwojowe tego samolotu[6]:
- akrobacyjną WZ-XIIa z silnikiem WZ-40 o mocy 40 KM,
- sportową WZ-XIIb z silnikiem WZ-25 o mocy 25-28 KM,
- dwumiejscową wersję z krytą kabiną, która miała nosić oznaczenie WZ-XIV „Kogutek III” na którym to samolocie konstruktor zamierzał polecieć z Wielkiej Brytanii do Polski
Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]
Jednomiejscowy zastrzałowy grzbietopłat o konstrukcji drewnianej ze stałym podwoziem. Płat trapezowy z zaokrąglonymi końcami o lekkim wzniosie, zastrzałowy dwudzielny jednodźwigarowy z tylnym dźwigarem pomocniczym i grubą listwą na krawędzi natarcia, kryty sklejką. Lotki kryte płótnem[4].
Kadłub o przekroju prostokątnym, konstrukcji półskorupowej kryty sklejką. Przednia część kadłuba w pobliżu silnika kryta blachą aluminiową. W kadłubie były umieszczone dwa zbiorniki paliwa o łącznej pojemności 40 litrów. Kabina odkryta, przed nią znajdował się kozioł przeciwkapotażowy wykonany z rur stalowych. Kadłub, skrzydła i usterzenie wodoszczelne, umożliwiające utrzymanie się na wodzie w razie konieczności wodowania. Statecznik pionowy integralny z kadłubem, kryty sklejką. Kształt usterzenia pionowego jak u „Kogutka I”. Statecznik poziomy dzielony, składany, usztywniony linkami, kryty płótnem. Stery wysokości kryte płótnem[7]. Podwozie klasyczne stałe z rur stalowych, dwukołowe. Płoza ogonowa drewniana.
Napęd stanowił [[Silnik gwiazdowy}gwiazdowy]], pięciocylindrowy, silnik chłodzony powietrzem WZ-18, o mocy 17-18 KM. Napędzał stałe śmigło drewniane o średnicy 1,4 m[8].
Malowanie[edytuj | edytuj kod]
Cały samolot był pomalowany na kolor kremowy z wiśniowymi elementami na przodzie kadłuba i na stateczniku pionowym[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Glass 1976 ↓, s. 115.
- ↑ Ryszard Witkowski: Skrzydlaty Milanówek (Lotniczy Magazyn Historyczny „Gapa” Nr.6). Warszawa: GRETZA- R. Gretzyngier, 2013, s. 12. ISSN 2084-6754.
- ↑ Rychter 1980 ↓, s. 302.
- ↑ a b Władysław Zalewski: „Kogutek II” (WZ-XIIb). Warszawa: Skrzydlata Polska, 1937 październik, s. 241.
- ↑ Cynk 1971 ↓, s. 613-615.
- ↑ Cynk 1971 ↓, s. 616.
- ↑ Cynk 1971 ↓, s. 619.
- ↑ a b Glass 1976 ↓, s. 116.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy B. Cynk: Polish aircraft 1893-1939. London: Putman & Company, 1971. ISBN 0-370-00085-4. OCLC 831346721.
- Andrzej Glass: Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1976, s. 116. OCLC 830596725.
- Witold Rychter: Skrzydlate wspomnienia. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1980. OCLC 830198483.