Wał pomorski (geologia)

Wał pomorski, segment pomorski – jednostka geologiczna w północno-zachodniej Polsce, na Pomorzu, rozciągająca się z północnego zachodu na południowy wschód, od Kamienia Pomorskiego i Kołobrzegu do Szubina.

Wg autorów Regionalizacji tektonicznej Polski jednostka ta nazywa się segment pomorski.

Położenie geologiczne

Wał pomorski jest północno-zachodnim, najszerszym odcinkiem antyklinorium środkowopolskiego. Od południowego zachodu graniczy z synklinorium szczecińsko-łódzko-miechowskim, od północnego wschodu z synklinorium brzeżnym, a od południowego wschodu łączy się z wałem kujawskim.

Budowa geologiczna

Wał pomorski jest wypiętrzeniem zbudowanym głównie z osadów klastycznych jury środkowej i dolnej. Na zewnątrz zalegają utwory jury górnej. Ich granica z osadami kredowymi wyznacza zasięg tej jednostki. Miąższość osadów mezozoicznych rośnie ku południowi. Miąższość osadów detrytycznych retyku i dolnej jury wynosi ponad 1300 m. Natomiast spąg górnego permu (cechsztynu) zalega na głębokości od ok. 2500 m na północy do 5000 m p.p.t. na południu.

Na północy wału, w synklinie Trzebiatowa, występują osady górnokredowe.

Położenie geograficzne

Geograficznie wał pomorski stanowi głębokie podłoże północno-zachodniej części Niżu Polskiego − zachodniej części Pomorza i północno-wschodniej Wielkopolski.

Nadkład

Nadkład wału tworzą osady paleogenu, neogenu i czwartorzędu.

Bibliografia

• Ewa Stupnicka, Marzena Stempień-Sałek: Geologia regionalna Polski, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, wyd. 4 zmienione, Warszawa 2016, ISBN 978-83-235-2022-1
• Andrzej Żelaźniewicz i in.: Regionalizacja tektoniczna Polski, Komitet Nauk Geologicznych PAN, Wrocław 2011, ISBN 978-83-63377-01-4