Wacław Jastrzębowski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wacław Jastrzębowski
Aspira
Ilustracja
Wacław Jastrzębowski (z lewej w biało-czerwonej opasce) podczas powstania warszawskiego
Pełne imię i nazwisko

Wacław Marian Jastrzębowski

Data i miejsce urodzenia

26 września 1900
Radom

Data i miejsce śmierci

22 grudnia 1964
Warszawa

Zawód, zajęcie

ekonomista, nauczyciel akademicki Wolnej Wszechnicy Polskiej

Alma Mater

Wyższa Szkoła Handlowa w Warszawie

Stanowisko

oficer Armii Krajowej, powstaniec warszawski, urzędnik państwowy

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (od 1941) Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Wojenny 1939–1945 (Francja)

Wacław Marian Jastrzębowski ps. „Aspira” (ur. 26 września 1900 w Radomiu, zm. 22 grudnia 1964 w Warszawie) – polski ekonomista, docent doktor nauk ekonomicznych, podporucznik czasu wojny, żołnierz Armii Krajowej, powstaniec warszawski, odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy i Krzyżem Walecznych, autor wielu publikacji ekonomicznych.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 26 września 1900 w Radomiu. Jego rodzicami byli Szczęsny i Maria[1]. Ukończył studia w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie (obecnie Szkoła Główna Handlowa). W okresie międzywojennym był pracownikiem Zarządu m.st. Warszawy. Wykładał w Wolnej Wszechnicy Polskiej[2].

Walczył w kampanii wrześniowej 1939 i kampanii francuskiej 1940 (odznaczony Croix de Guerre)[2][1]. W czasie okupacji przedostał się do kraju, został pracownikiem Biura Planu Regionalnego m.st. Warszawy[2]. Był oficerem Armii Krajowej[1].

Sporządzona przez niego podczas okupacji pod pseudonimem Franciszek Kozłowski i przeznaczona dla odbiorcy zagranicznego ekspertyza pt. Niemiecki eksperyment gospodarczy w Polsce 1939–1943 została jesienią 1943 przekazana do Londynu (po wojnie ukazała się w 1946 drukiem jako książka pt. Gospodarka niemiecka w Polsce 1939–1944)[2].

Walczył w powstaniu warszawskim jako dowódca 1105 plutonu "Wydra" broni specjalnej kolumny motorowej, przemianowanego na kompanię. Przeszedł szlak bojowy: Powiśle – Śródmieście Północ[3]. Po powstaniu wyszedł ze stolicy z ludnością cywilną[1].

Po wojnie pracował w Narodowym Banku Polskim. Do 1949 pełnił funkcję dyrektora departamentu w Ministerstwie Żeglugi i Handlu Zagranicznego. Był ekspertem Najwyższego Trybunału Narodowego[2].

Uzyskał stopień naukowy doktora nauk ekonomicznych. Został docentem[1].

Był działaczem Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego. Redaktor naczelny pisma „Handel Wewnętrzny”[1].

Pośmiertnie wydano zbiór jego pism w dwutomowej publikacji: Wacław Jastrzębowski, Wybór prac, red. Teresa Pałaszewska-Reindl, Andrzej Hodoły, Warszawa 1966[2].

Zmarł 22 grudnia 1964 w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[1] (kwatera B12-10-27)[4].

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Gospodarka niemiecka w Polsce 1939–1944 (Warszawa 1946)
  • Przyczynki do pracy pt. „Zasady reklamy socjalistycznej” (Warszawa 1954)
  • Reklama handlowa: poradnik (Warszawa 1956, współautor)
  • Handel wiejski w Polsce międzywojennej: liczby i fakty (Warszawa 1957, współautor)
  • Rynek usług (Warszawa 1958)
  • Rynek nabywcy (Warszawa 1959)
  • Encyklopedia handlowa (2 tomy, redaktor naukowy, 1961–1964)[1]

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h i Wacław Marian Jastrzębowski. 1944.pl. [dostęp 2020-03-07].
  2. ↑ a b c d e f Jan Grabowski, Dariusz Libionka, Wstęp, [w:] Klucze i kasa. O mieniu żydowskim w Polsce pod okupacją niemiecką i we wczesnych latach powojennych 1939–1950, red. nauk. Jan Grabowski, Dariusz Libionka, Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, Warszawa 2014, s. 16.
  3. ↑ Włodzimierz Rosłoniec, Lato 1944, wyd. I, Kraków: Znak, 1989, s. 105-106, Cytat: [Czwartek, 31 sierpnia] Kpt. "Krybar" polecił wzmocnienie załogi elektrowni, licząc się z możliwością niemieckiego ataku. Kilkunastu żołnierzy z kompanii Kolumny Motorowej "Wydra" pośpieszyło rano ma pozycje w elektrowni. W jakiś czas później udaje się tam dowódca tej kompanii, ppor. "Aspira". [...] Bardzo lubię ppor. "Aspirę" i jestem pod jego urokiem. Zresztą nie tylko ja. Większość chłopców, a o dziewczynach lepiej nie mówić. "Aspira" imponuje mi pod każdym względem. Jest odważny, spokojny ale i zdecydowany. Nawet nie razi mnie jego czasami niezbyt parlamentarne słownictwo. Karci słownie i klnie nieraz jak szewc, ale kiedy to robi, ma najczęściej rację. Podobno w cywilu jest wysoce wykształconym człowiekiem. Jest bardzo przystojny. Był w naszym wojsku we Francji w stopniu aspiranta — stąd wziął się jego pseudonim "Aspira". Potem przedostał się do okupowanego kraju. [...] W okresie konspiracji ppor, "Aspira" był zastępcą dowódcy 1105 plutonu kolumny motorowej por. "Niesobii". Obaj 1 sierpnia zostali ranni. Por. "Niesobia" bardzo ciężko. "Aspira" lżej, ale też poważnie, w nogę. Dwa dni leżał, po czym powrócił do oddziału. Ta jego postawa jeszcze bardziej zbliżyła do jego ludzi. Został dowódcą w międzyczasie przemianowanej z plutonu kompanii "Wydra".
  4. ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
  5. ↑ M.P. z 1938 r. nr 271, poz. 636 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wacław_Jastrzębowski&oldid=71793856”