Walter Rodney
| Data i miejsce urodzenia |
23 marca 1942 r. |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
13 czerwca 1980 r. |
| Przyczyna śmierci |
zamach bombowy |
| Zawód, zajęcie |
historyk, nauczyciel akademicki, aktywista polityczny |
Walter Rodney (ur. 23 marca 1942 w Georgetown, zm. 13 czerwca 1980 tamże) – gujański historyk, nauczyciel akademicki, działacz polityczny[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Kształcił się w Queen's College, później studiował na Jamajce, w 1966 został doktorem filozofii w londyńskiej School of Oriental and African Studies, następnie wykładał na Uniwersytecie Dar es Salaam w Tanzanii. Znał języki portugalski, hiszpański, francuski i suahili. Jego wykłady cieszyły się wielkim zainteresowaniem i popularnością. Był marksistą i zwolennikiem panafrykanizmu oraz działaczem karaibskiej Black Power[2], ostro krytykował kapitalizm i panujące na Jamajce stosunki społeczne. W 1968 wrócił na Jamajkę i został wykładowcą na University of the West Indies w Monie, jednak wkrótce otrzymał zakaz dalszej pracy na uczelni wydany przez jamajski rząd; decyzja ta wywołała zamieszki w Kingston. Wkrótce ponownie wyjechał do Tanzanii, gdzie do 1974 wykładał na uniwersytecie w Dar es Salaam[3].
W 1974 wrócił do Gujany z zamiarem podjęcia pracy wykładowcy historii na University of Guyana, jednak władze cofnęły zgodę. Mimo to pozostał w Gujanie i wstąpił do nowo powstałej formacji politycznej, Working People’s Alliance[4]. W 1980 zginął w zamachu bombowym[5].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Śmierć Rodneya została upamiętniona w wierszu Martina Cartera zatytułowanym „For Walter Rodney”, dubowego poety Lintona Kwesi Johnsona w „Reggae fi Radni” oraz w wierszu Kamau Brathwaite „Poem for Walter Rodney” (Elegguas, 2010). Z kolei David Dabydeen zamieścił wiersz o Rodneyu w swoim zbiorze Coolie Odyssey z 1988 roku.
W 1977 roku Centrum Studiów Afrykańskich na Uniwersytecie Bostońskim zainaugurowało serię wykładów Waltera Rodneya.
W 1982 roku Amerykańskie Stowarzyszenie Historyczne przyznało pośmiertnie Walterowi Rodneyowi nagrodę Alberta J. Beveridge'a za historię klasy robotniczej Gujany, 1881-1905.
W 1984 roku Centrum Studiów Karaibskich na Uniwersytecie w Warwick zainaugurowało serię Wykładów Pamięci Waltera Rodneya w uznaniu życia i twórczości jednego z najwybitniejszych naukowców-aktywistów Czarnej Diaspory w okresie po II wojnie światowej.
W 1993 roku rząd Gujany pośmiertnie przyznał Walterowi Rodneyowi Gujanie najwyższe odznaczenie, Order Excellence of Guyana. Rząd Gujany ustanowił także Katedrę Historii im. Waltera Rodneya na Uniwersytecie w Gujanie.
W 1998 roku Instytut Studiów Karaibskich na Uniwersytecie Indii Zachodnich zainaugurował serię wykładów Waltera Rodneya.
W 2004 roku wdowa po Rodneyu, Patricia, wraz z dziećmi przekazała jego prace Bibliotece Roberta L. Woodruffa w Centrum Uniwersyteckim w Atlancie. Od 2004 r. coroczne Sympozjum Waltera Rodneya odbywa się 23 marca (urodziny Rodneya) w Centrum pod patronatem Biblioteki i Wydziału Nauk Politycznych Uniwersytetu Clark Atlanta oraz pod patronatem rodziny Rodney.
W 2005 roku londyńska dzielnica Southwark wzniosła tablicę na Peckham Library Square, upamiętniającą dr Waltera Rodneya, działacza politycznego, historyka i bojownika o wolność na świecie.
W 2006 roku w Instytucie Studiów nad Rozwojem na Uniwersytecie w Dar es Salaam odbyła się Międzynarodowa Konferencja na temat Waltera Rodneya.
W 2006 roku na Wydziale Studiów Afroamerykańskich i Afrykańskich na Uniwersytecie Michigan powstał Konkurs na Esej im. Waltera Rodneya.
W 2006 roku rodzina Rodneya założyła Fundację Waltera Rodneya. Ma siedzibę w Atlancie i ma na celu dzielenie się dziełami i dziedzictwem Rodneya ze światem.
W 2010 roku w York College odbyło się sympozjum upamiętniające Waltera Rodneya[6].
Wydział Studiów Afroamerykanistycznych na Uniwersytecie Syracuse ustanowił Nagrodę za Osiągnięcia Akademickie im. Angeli Davis/Waltera Rodneya.
Wydział Studiów Afroamerykańskich i Afrykańskich (DAAS) na Uniwersytecie Michigan ustanowił program stypendialny podoktorancki DuBois-Mandela-Rodney.
W 2012 roku na Uniwersytecie Binghamton odbyła się konferencja Waltera Rodneya z okazji 40. rocznicy publikacji How Europe UnderDevelopment Africa.
W 2022 r. na 36. wykładzie upamiętniającym Elsę Goveię, 50. rocznicę wydania książki dr Waltera Rodneya: „How Europe UnderDevelopment Africa” przedstawił Horace G. Campbell na University of the West Indies.
Rodney jest tematem filmu dokumentalnego Clairmonta Chunga z 2010 roku, W.A.R. Stories: Walter Anthony Rodney[7].
Walter Rodney Close w londyńskiej dzielnicy Newham został nazwany na cześć Rodneya.
Walter Rodney jest wymieniony na Black Achievers Wall w Międzynarodowym Muzeum Niewolnictwa w Liverpoolu w Wielkiej Brytanii.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Caribbean Elections Biography | Dr. Walter Anthony Rodney [online], caribbeanelections.com [dostęp 2022-11-26].
- ↑ Rita Keresztesi, Literary Black power in the Caribbean : fiction, music and film, Abingdon, Oxon 2021, s. 21, ISBN 978-1-003-07988-0, OCLC 1159616882 [dostęp 2022-11-26].
- ↑ A Brief Biography of Walter Rodney | National Security Archive [online], nsarchive.gwu.edu [dostęp 2022-11-26].
- ↑ Guyana - Government and society, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-01-31] (ang.).
- ↑ Buy cinema tickets for World Premiere: Walter Rodney: ‘What They Don’t Want you to Know’ + Q&A | BFI Southbank [online], BFI site [dostęp 2022-11-26] (ang.).
- ↑ The Walter Rodney Commemorative Symposium @ York college. [dostęp 2022-11-27].
- ↑ W.A.R. Stories: Walter Anthony Rodney [online], trinidad+tobago film festival, 17 lipca 2022 [dostęp 2022-11-27] (ang.).