Przejdź do zawartości

Wierzyca

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wierzyca
Ilustracja
Wierzyca w Starej Kiszewie
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Lokalizacja

Pojezierze Kaszubskie, Pojezierze Starogardzkie[1], Dolina Dolnej Wisły[2]

Rzeka
Długość 151,4 km
Powierzchnia zlewni

1 603 km²

Średni przepływ

8,94 m3/s (przy ujściu (Brody Pomorskie)) m³/s

Źródło
Miejsce Jezioro Piotrowskie
Współrzędne

54°11′25″N 18°09′11″E/54,190278 18,153056

Ujście
Recypient Wisła
Miejsce

Gniew

Współrzędne

53°50′03″N 18°50′13″E/53,834167 18,836944

Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, poniżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Multimedia w Wikimedia Commons
Rzeka Wierzyca w okolicach Zamku Kiszewskiego
Wierzyca w Pelplinie
Wietcisa z lewej strony wpada do nadplywającej z prawej strony Wierzycy, na wprost odpływająca Wierzyca. Okolice Czarnocina
Przystań kajakowa na Wierzycy w Starej Kiszewie
Wierzyca obok Zamku Kiszewskiego koło zapory spiętrzającej wodę dla małej elektrowni wodnej
Ujście Wierzycy do Wisły w pobliżu miasteczka Gniew

Wierzyca (też Wierzysza, Werysa, łac. Verissa, kaszb. Wierzësa, niem. Ferse) – rzeka w północnej Polsce, lewy dopływ dolnej Wisły. Długość rzeki wynosi 151,4 km, a powierzchnia dorzecza 1603 km²[3]. Wierzyca wypływa z niewielkiego Jeziora Piotrowskiego na Pojezierzu Kaszubskim przy miejscowości Piotrowo na południowy wschód od Wieżycy. Płynie w kierunku południowo-wschodnim, miejscami przebieg meandrowaty. Stanowi szlak kajakowy. W jej biegu są liczne elektrownie wodne. Uchodzi do Wisły w okolicach miasta Gniew. Nazwa rzeki Wierzyca bywa mylona z nazwą kilku szczytów o nazwie Wieżyca. Według niektórych językoznawców nazwa pochodzi od słowa ver – wilgoć i przyrostka issa – typowego dla języka Wenedów przybyłych na te tereny w II w. p.n.e., jednak po raz pierwszy nazwa rzeki Verissa pojawiła się w dokumentach w XII wieku[4]. Pierwotnie w XII wieku rzeka nosiła nazwę Wonia[5].

Ważniejsze dopływy

[edytuj | edytuj kod]

Miejscowości nad rzeką Wierzycą

[edytuj | edytuj kod]

Jeziora, przez które przepływa Wierzyca

[edytuj | edytuj kod]

Elektrownie wodne na Wierzycy

[edytuj | edytuj kod]
  • Nowa Kiszewa 18 kW[6]
  • Stary Bukowiec 24 kW
  • Zamek Kiszewski 110 kW
  • Czarnocińskie Piece 156 kW (uruchomiona w 1906 z dwiema pionowymi turbinami Francisa o mocach 162 i 82 kW; pod koniec lat 50. obydwie turbiny zlikwidowano, mniejszą komorę turbinową zamknięto, natomiast w większej zainstalowano turbinę Kaplana)
  • Nowa Wieś Rzeczna 350 kW
  • Starogard Gdański 250 kW
  • Owidz 190 kW (turbina Francisa)
  • Kolincz 410 kW (turbina Francisa, znajduje się tu kilkudziesięcioletnia żarówka Philipsa z dwuzwojową spiralą żarnika)
  • Klonówka 180 kW
  • Pelplin 80 kW
  • Stocki Młyn 360 kW (z początku XX wieku, dwie turbiny Francisa; w l. 30. zwiększono moc przez dobudowanie segmentu parowego)
  • Brodzkie Młyny 160 kW

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Wierzyca w serwisie rzekipolski.info
  2. ↑ Wierzyca, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-01-16].
  3. ↑ Słownik geograficzno-krajoznawczy Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994
  4. ↑ "Wierzyca. Nurty natury, nurty kultury", LOT Kociewie, 2011
  5. ↑ Kazimierz Rymut, Nazwy miast Polski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, 1980, s. 77, ISBN 83-04-00704-5, ISBN 978-83-04-00704-8 (pol.).
  6. ↑ Uchwała Nr: 1155/350/10 Zarządu Województwa Pomorskiego [online], Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, 3 września 2010 [dostęp 2024-03-21] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wierzyca&oldid=77779939”