Wiwera malajska
| Viverra tangalunga[1] | |||
| J.E. Gray, 1832[2] | |||
 Viverra tangalunga z Borneo | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
wiwera malajska | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Wiwera malajska[5], cyweta malajska, cyweta orientalna[potrzebny przypis] (Viverra tangalunga) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny wiwer (Viverrinae) w obrębie rodziny wiwerowatych (Viverridae). Jest wymieniony przez IUCN jako gatunek „najmniejszej troski”, ponieważ jest stosunkowo szeroko rozpowszechniony, wydaje się tolerować zdegradowane siedliska i występuje na wielu obszarach chronionych[4].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1832 roku brytyjski zoolog John Edward Gray nadając mu nazwę Viverra tangalunga[2]. Holotyp pochodził z Sumatry Zachodniej[6]. Podgatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisali w 1920 roku brytyjscy zoolodzy Herbert Christopher Robinson i Cecli Boden Kloss nadając mu nazwę Viverra tangalunga lancavensis[3]. Holotyp pochodził z wyspy Langkawi[3].
Konieczna jest rewizja systematyczna V. tangalunga[7]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki[7].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Viverra: łac. viverra „fretka”[8].
- tangalunga: malajski těnggalong „wiwera”[9].
- lankavensis: Langkawi, Malezja[3].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Wiwera malajska występuje w południowo-wschodniej Azji zamieszkując w zależności od podgatunku[7]:
- V. tangalunga tangalunga – Półwysep Malajski, Sumatra, Borneo, Celebes i kilka mniejszych indonezyjskich wysp (archipelag Rhio-Lingga, Bangka, Belitung, Karimata, Banggi, Buton i Ambon) oraz Filipiny; dwie obserwacje z Jawy, ale brak dowodów by była to rodzima populacja.
- V. tangalunga lankavensis – Malezja (Langkawi).
Został także wprowadzona na wyspy Sulawesi i Maluku. Dokumenty muzealne wskazują, że cyweta malajska występowała również na indonezyjskich wyspach Jawa, Bawal i Telok Pai oraz na filipińskiej wyspie Leyte[10]. W 2012 roku osobnik został sfotografowany w Singapurze[11].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 54–77,3 cm, długość ogona 26–39,5 cm, obwód szyi 18–23,1 cm, długość ucha 2,5–4,8 cm, długość tylnej stopy 8,2–11,6 cm; masa ciała 3–7 kg[12].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Wiwera malajska zamieszkuje wiele różnych siedlisk, w tym lasy, siedliska wtórne, grunty uprawne i obrzeża wiosek[13].
Ochrona[edytuj | edytuj kod]
Wiwera malajska jest chroniona w Malezji zgodnie z ustawą o ochronie przyrody (WPA) z 1972 r. Jednak na wielu obszarach wiejskich półwyspu Malezja cywety są uważane za szkodniki, ponieważ polują na małe zwierzęta gospodarskie i plądrują sady owocowe. Sekcja 55 WPA z 1972 r. pozwala rolnikom zastrzelić każde dzikie zwierzę, które powoduje uszkodzenie ich mienia, o ile podjęto uzasadnione wysiłki, aby odstraszyć zwierzę[14].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Viverra tangalunga, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b J.E. Gray. On the Family of Viverridæ and its generic Subdivisions; with an enumeration of the Species of Paradoxurus, and Characters of several new ones. „Proceedings of the Committee of Science and Correspondence of the Zoological Society of London”. 2, s. 63, 1832. (ang.).
- ↑ a b c d H.C. Robinson & C.B. Kloss. Notes on Viverridae. „Records of the Indian Museum”. 19, s. 177, 1920. (ang.).
- ↑ a b Viverra tangalunga, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 142. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Viverra tangalunga. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-03-12].
- ↑ a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 410. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 707, 1904. (ang.).
- ↑ tangalung. Merriam-Webster. [dostęp 2022-04-17]. (ang.).
- ↑ Shai Meiri, Small carnivores on small islands: new data based on old skulls [online], 29 stycznia 2015, s. 21-23 [dostęp 2020-03-29] [zarchiwizowane z adresu 2015-01-29].
- ↑ Lim, N. T., and Ouyang, X. (2012). Occurrence of the Malay civet, Viverra Tangalunga (Mammalia: Carnivora: Viverridae) in Singapore. Nature in Singapore 5: 79–81.
- ↑ A.P. Jennings & G. Veron: Family Viverridae (Civets, Genets and Oyans). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 211–212. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
- ↑ Colon, C.P. (2002). Ranging behaviour and activity of the Malay civet (Viverra tangalunga) in a logged and an unlogged forest in Danum Valley, East Malaysia. Journal of Zoology (London) 257: 473–485.
- ↑ J.M. Azlan, The diversity and conservation of mustelids, viverrids, and herpestids in a disturbed forest in Peninsular Malaysia [online], 29 stycznia 2015, s. 8–9 [dostęp 2020-03-29] [zarchiwizowane z adresu 2015-01-29].