Zawady (powiat rawicki)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zawady
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

rawicki

Gmina

Rawicz

Liczba ludności (2014)

227

Strefa numeracyjna

65

Kod pocztowy

63-904[2]

Tablice rejestracyjne

PRA

SIMC

0375993

Położenie na mapie gminy Rawicz
Mapa konturowa gminy Rawicz, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Zawady”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Zawady”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Zawady”
Położenie na mapie powiatu rawickiego
Mapa konturowa powiatu rawickiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Zawady”
Ziemia51°35′08″N 16°57′56″E/51,585556 16,965556[1]

Zawadywieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie rawickim, w gminie Rawicz.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa leszczyńskiego.

Etnografia[edytuj | edytuj kod]

Wieś zamieszkuje grupa etnograficzna Hazaków (Leśniaków, Lasaków)[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Choiński rozwijał osadnictwo na terenie swego majątku Stwolno karczując Czarny Las i osadzając tam osadników polskich z Śląska, na prawach zagrodników i komorników, darząc ich dla zachęty wolnizną[4]. Na gruntach Stwolna ulokował wieś Zawady[4]. Miejscowość ta po raz pierwszy wymieniona została w 1610 roku w dokumencie parafii golejewskiej[5]. Wieś Zawady wymieniono też w innym dokumencie pod datą 1683 roku[6].

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Zawady należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kröben (krobskim) w rejencji poznańskiej[7]. Zawady należały do okręgu sarnowskiego tego powiatu i stanowiły część majątku Stare Chojno, którego właścicielami byli wówczas (1846) Pomorscy[7]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Zawady liczyły 147 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 22 dymy (domostwa)[7].

W czasie powstania wielkopolskiego Zawady opanowane były przez stronę polską. W czasie szerszej ofensywy niemieckiej na pozycję powstańców mającej miejsce 10 lutego 1919 roku wieś została ostrzelana z artylerii, szczęśliwie powodując zniszczenie tylko jednego gospodarstwa[8]. Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym uhonorowanych zostało 6 mieszkańców Zawady[9].

Układ przestrzenny[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość zachowała charakterystyczny ulicówkowy układ gęstej zabudowy wzdłuż głównej drogi.

Komunikacja[edytuj | edytuj kod]

Przez wieś przebiega droga powiatowa 5487P[10].

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Stan ludności na dzień 30.06.2014[11].

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Zawady 227 100 109 48,02 118 51,98

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 159774
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1608 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Ludwik Gomolec: Wielkopolskie grupy regionalne i lokalne nazwy ludności wiejskiej. W: red. Józef Burszta: Kultura ludowa Wielkopolski. T. 2. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1964, s. 26.
  4. a b Jerzy Burchardt, Czas powstawania wsi na Hazach właściwych w lesie granicznym prarafii Czestramskiej w XVII wieku, Rawicz: Społeczna Rada Kultury i Sportu w Rawiczu 1992, s. 6
  5. Jerzy Burchardt, Czas powstawania wsi na Hazach właściwych w lesie granicznym prarafii Czestramskiej w XVII wieku, Rawicz: Społeczna Rada Kultury i Sportu w Rawiczu 1992, s. 6, 14
  6. Jerzy Burchardt, Czas powstawania wsi na Hazach właściwych w lesie granicznym prarafii Czestramskiej w XVII wieku, Rawicz: Społeczna Rada Kultury i Sportu w Rawiczu 1992, s. 14
  7. a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 228.
  8. ks. Zdzisław Zakrzewski, Walki o Rawicz. Wspomnienia z Powstania Księdza Zdzisława Zakrzewskiego Proboszcza w Golejewku, Rawicz: Urząd Miejski Gminy Rawicz 2010, s. 59-62.
  9. Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne "Gniazdo".
  10. Wykaz dróg powiatowych. Powiatowy Zarząd Dróg w Rawiczu.
  11. Stan ludności w Gminie Rawicz na dzień 30-06-2014. rawicz.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-23)].. Wydział Spraw Obywatelskich UMG Rawicz.