Zliechov
48°57′01″N 18°25′56″E/48,950278 18,432222 Zliechov | |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Powiat | |
| Starosta |
Anton Miko[1] |
| Powierzchnia |
54,38[2] km² |
| Wysokość |
562[3] m n.p.m. |
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|
| Nr kierunkowy |
+421 42[3] |
| Kod pocztowy |
018 32[3] |
| Tablice rejestracyjne |
IL |
Położenie na mapie kraju trenczyńskiego  | |
Położenie na mapie Słowacji  | |
| 48°57′01″N 18°25′56″E/48,950278 18,432222
| |
| Strona internetowa | |
Zliechov (niem. Glashütte, węg. Zsolt, do 1902 Zljechó) – wieś (obec) na Słowacji w powiecie Ilava.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Wieś rozpościera się pod najwyższym szczytem Gór Strażowskich, Strážovem, w kotlinie, która powstała przez erozję mniej odpornych skał, na wysokości 603 m n.p.m. i zajmuje obszar 54,38 km². Leży na wododziale Nitricy (dorzecze Nitry) oraz Podhradského potoka (dorzecze Wagu)[6]. Należą do niej osady Zliechov, Dolná Stredná i Košecké Rovné. Dawną częścią gminy był Gápeľ, należący od 1960 do gminy Valaská Belá. Przez wieś biegnie droga, łącząca Košecké Podhradie z Čičmanami w dolinie Rajčanki z jednej strony i z doliną Nitricy z drugiej strony[7].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś została po raz pierwszy wspomniana w 1272 jako Zlieho[8]. Należała do opactwa benedyktyńskiego, istniejącego wówczas na Skałce koło Trenczyna. W 1337 r. lokowana na prawie niemieckim. W 1364 r. jako samodzielna wieś wspominane było Košecké Rovné, należące do feudalnego "państwa" Košeca[6]. Mieszkańcy zajmowali się pasterstwem, rolnictwem, pracą w lesie i drobnymi rzemiosłami wiejskimi. W połowie XVIII w. doszło do napływu hutników szkła z Czech, którzy wybudowali w dotychczasowej części gminy, Gápli, hutę szkła. Zliechov stał się wówczas wsią wędrownych handlarzy, rozprowadzających po domach produkowane w niej wyroby szklane. Po upadku huty, za czasów I Republiki Czechosłowackiej, jego ludność cierpiała ogromną biedę. Z tych względów silne wpływy miała tu Komunistyczna Partia Czechosłowacji. W czasie słowackiego powstania narodowego w 1944 r. mieszkańcy brali aktywny udział w walkach[6]. Obecnie wieś zmienia się w zaciszną, oddaloną od głównych tras miejscowość rekreacyjną.
Kultura[edytuj | edytuj kod]
Wieś jest znana z dobrze zachowanej kultury ludowej, podobnej jak w niedalekich Čičmanach. Stroje ludowe charakteryzowały się barwnymi wyszywaniami na białym materiale z przewagą kolorów żółtego oraz czerwonego i niebieskiego. W przeszłości szeroko rozpowszechnione było szycie kożuszków i szydełkowanie czepców. We wsi zachowały się jeszcze nieliczne stare domy i zabudowania gospodarskie konstrukcji zrębowej lub murowane, o ścianach mazanych gliną i bielonych, z dwuspadowymi dachami półszczytowymi[6].
Corocznie odbywa się tu w sierpniu festiwal muzyczny Pustohlav.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
We wsi jest kościół rzymskokatolicki św. Wawrzyńca z 1480 r. Wyposażenie wnętrza pochodzi z wieku XVIII. W świątyni cenna, późnogotycka (ok. 1500 r.) rzeźba przedstawiająca Madonnę[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-10-05]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 54,38S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ a b c d e Vavrík Bartolomej – Vavríková Eta i in.: Strážovské vrchy. Turistický sprievodca ČSSR č. 19, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1985, s. 304-305
- ↑ Strážovské vrchy. Trenčianske Teplice. Turistická mapa 1 : 50 000, wydanie 5, VKÚ Harmanec, 2009, ISBN 978-80-8042-567-8
- ↑ Zliechov - História. [w:] E-OBCE.sk [on-line]. TERRA GRATA. [dostęp 2017-10-05]. (słow.).
