Zorika Zarzycka
| Prawdziwe imię i nazwisko |
Zofia Zbiegień |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
25 maja 1924 |
| Data i miejsce śmierci |
7 kwietnia 2018 |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
| |
Zorika Zarzycka, właśc. Zofia Zbiegień (ur. 25 maja 1924 w Pomiechówku, zm. 7 kwietnia 2018 w Warszawie[1]) – polska aktorka, II reżyserka, członkini Stowarzyszenia Filmowców Polskich[2].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Młodość i wykształcenie[edytuj | edytuj kod]
Zofia Zbiegień przyszła na świat w rodzinie o ziemiańsko-wojskowych tradycjach. Gdy miała 2 miesiące, jej ojciec zginął podczas manewrów wojskowych. Dzieciństwo spędziła w Rembertowie, Przemyślu i Wilnie, wychowywana przez matkę oraz ojczyma. W młodości interesowała się sportem; jeździła na nartach i konno oraz pływała[3]. W czasie II wojny światowej uczęszczała na tajne komplety. Walczyła w powstaniu warszawskim. Po zakończeniu wojny zdała maturę i rozpoczęła studia na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie na kierunkach anglistyka oraz filozofia. Następnie podjęła edukację w Państwowej Wyższej Szkole Aktorskiej w Krakowie[4].
Kariera aktorska[edytuj | edytuj kod]
Jako aktorka teatralna była aktywna w latach 1947–1954[2]. Zadebiutowała w Teatrze Domu Wojska Polskiego w Warszawie, do którego została zaangażowana przez Janusza Warneckiego[3]. W 1947 została tam obsadzona w sztukach „Żołnierz Królowej Madagaskaru” i „Siedem śmiechów głównych”. Występowała również w Ludowym Teatrze Muzycznym w Warszawie („Skalmierzanki, czyli Jaśniepańskie zaloty”, 1949) i na deskach Teatru Muzycznego w Łodzi[1]. Po zakończeniu kariery teatralnej przyjmowała role epizodyczne w filmach[4].
Reżyseria filmowa[edytuj | edytuj kod]
Zorika Zarzycka przygodę z filmem rozpoczęła w 1951 roku, kiedy została zaangażowana jako pomoc choreografa, Feliksa Parnella, do filmu Aleksandra Forda „Młodość Chopina”. Następnie rozpoczęła pracę w Wytwórni Filmów Fabularnych we Wrocławiu[3]. Karierę w pionie reżyserskim rozpoczęła filmem Jana Fethkego „Irena do domu!” (1955), na planie którego pełniła funkcję sekretarki planu[4]. W następnych latach obejmowała na planie kolejnych produkcji filmowych i telewizyjnych role „asystenta reżysera”, „współpracy reżyserskiej”, „II reżysera”[5]. W ciągu 50 lat aktywności zawodowej pracowała na planie ponad 70 filmów, seriali i widowisk telewizyjnych[4]. Współpracowała m.in. z Jackiem Bromskim, Feliksem Falkiem, Andrzejem Wajdą, Kazimierzem Kutzem[6].
Wybrana filmografia[2][edytuj | edytuj kod]
| Rok | Tytuł | Funkcja |
|---|---|---|
| 1955 | Irena do domu! | Sekretariat planu |
| 1963 | Żona dla Australijczyka | Asystent reżysera |
| 1974 | Awans | Współpraca reżyserska |
| 1976 | Smuga cienia | Reżyser II |
| 1981 | Był jazz | Reżyser II |
| 1985 | C.K. Dezerterzy | Współpraca reżyserska |
| 1988-1990 | W labiryncie | Współpraca reżyserska |
| 1996 | Dzieci i ryby | Współpraca reżyserska |
| 1998 | Matki, żony i kochanki | Reżyser II |
Nagrody, wyróżnienia i odznaczenia[5][edytuj | edytuj kod]
- 2014: Złoty Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis.
- 2016: Nagroda Stowarzyszenia Filmowców Polskich za wybitne osiągnięcia artystyczne i wkład w rozwój polskiej kinematografii.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Zorika Zarzycka. Pożegnanie (25.05.1924-07.04.2018) [online], Encyklopedia teatru polskiego [dostęp 2020-12-12] (pol.).
- ↑ a b c Zorika Zarzycka [online], FilmPolski [dostęp 2023-01-06] (pol.).
- ↑ a b c Zorika Zarzycka, Historia Gminy Pomiechówek [online], Historia Gminy Pomiechówek [dostęp 2022-12-09] (pol.).
- ↑ a b c d In Memoriam: Zorika Zarzycka [online], 8 kwietnia 2019 [dostęp 2022-01-06].
- ↑ a b Pożegnanie Zoriki Zarzyckiej [online], 16 kwietnia 2018 [dostęp 2022-01-06].
- ↑ Znamy laureatów X edycji Nagród Stowarzyszenia Filmowców Polskich [online], dzieje.pl [dostęp 2022-12-12] (pol.).