Zygmunt Żytkowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Żytkowski
Data i miejsce urodzenia

2 lutego 1912
Kraków

Data śmierci

1969

Przyczyna śmierci

nowotwór gardła

Miejsce spoczynku

Bielsko-Biała

Zawód, zajęcie

nauczyciel

Alma Mater

Wydział Filologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rodzice

Stanisław Żytkowski, Józefa Plicht

Dzieci

1

Zygmunt Żytkowski (ur. 2 lutego 1912 w Krakowie, zm. 1969[a][2][3]) – polski nauczyciel.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W Krakowie ukończył gimnazjum oraz Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie uzyskał tytuł magistra. Podczas studiów lub tuż po nich uczył w Szkole Podchorążych i otrzymał tytuł podchorążego. W 1937 roku został nauczycielem w Prywatnym Koedukacyjnym Gimnazjum i Liceum w Kolbuszowej, gdzie uczył języka łacińskiego, greckiego[4] i niemieckiego[5] oraz przysposobienia wojskowego[4].

W sierpniu 1939 roku został powołany do wojska. Podczas kampanii wrześniowej brał udział w działaniach wojennych na Kielecczyźnie. Po kapitulacji powrócił do Kolbuszowej[6]. Pod koniec 1939 roku został zatrudniony w kolbuszowskiej szkole zawodowej jako nauczyciel materiałoznawstwa i towaroznawstwa. Od 1940 roku nauczał na prywatnych kursach języka niemieckiego[7]. Od września 1941 do lipca 1944 roku prowadził tajne nauczanie[8]. Należał do AK[3].

We wrześniu i październiku 1944 roku uczył w Gimnazjum i Liceum w Kolbuszowej. Zagrożony był wówczas aresztowaniem przez UB[9] W tymże roku wyjechał do Lublina, gdzie wstąpił do ludowego Wojska Polskiego. Walczył w jednym z pułków 6 Pomorskiej Dywizji Piechoty o Wał Pomorski. Podczas działań wojennych został awansowany na porucznika[10].

Po demobilizacji w 1945 roku wyjechał do Wrocławia[b], gdzie pracował jako nauczyciel w I Liceum Ogólnokształcącym[11]. W 1946 roku przeniesiono go na stanowisko wicedyrektora Państwowego Koedukacyjnego Gimnazjum i Liceum im. Jana Kasprowicza w Świdnicy. 1 września tegoż roku został dyrektorem placówki, którym był do 1950 roku. W tymże roku[3] został przeniesiony na stanowisko dyrektora do I Liceum Ogólnokształcącego w Jeleniej Górze. Był nim do 1953 roku, kiedy w wyniku ingerencji władz oświatowych odszedł z piastowanego stanowiska[12].

Zmarł w 1969 roku. Został pochowany w Bielsku-Białej[3][10].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Był pierwszym dzieckiem Stanisława i Józefy z domu Plicht. Miał młodszego brata Stanisława. Był żonaty, rodzina miała jedno dziecko[10]. Zmarł z powodu nowotworu gardła.

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Tajne nauczanie gimnazjalno-licealne w Kolbuszowej w latach 1941–1944, Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy, Kolbuszowa 1998[13], ISBN 83-901865-7-8.

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

W 1990 roku został patronem dawnej ulicy Manifestu Lipcowego w Kolbuszowej[14].

W 2018 roku w budynku I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Kasprowicza w Świdnicy otwarto Izbę Pamięci Szkoły im. dyrektora Zygmunta Żytkowskiego[5].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Według innego źródła Żytkowski zmarł w 1967 roku[1]
  2. Według innego źródła wyjechał w okolice Wrocławia[10]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Osobistości Powiatu. powiat.kolbuszowski.pl. [dostęp 2022-07-13]. (pol.).
  2. Żytkowski 1998 ↓, s. 136.
  3. a b c d Grono pedagogiczne. kasprowiczanie.com. [dostęp 2022-07-13]. (pol.).
  4. a b Żytkowski 1998 ↓, s. 10.
  5. a b Artur Ciachowski: Pamiątki „Kasprowicza” w jednym miejscu pod patronatem pierwszego dyrektora. swidnica24.pl, 28 września 2018. [dostęp 2022-07-13]. (pol.).
  6. Żytkowski 1998 ↓, s. 12.
  7. Żytkowski 1998 ↓, s. 13.
  8. Żytkowski 1998 ↓, s. 14.
  9. Żytkowski 1998 ↓, s. 9.
  10. a b c d Żytkowski 1998 ↓, s. 22.
  11. Paweł Mazur, Nauczyciele pracujący w Liceum Ogólnokształcącym nr 1 we Wrocławiu w Latach 1945/1946–2006/2007 [online] (pol.).
  12. Historia Szkoły. zerom.4me.pl. [dostęp 2022-07-14]. (pol.).
  13. Informacje szczegółowe o zapisie. Polska Bibliografia Literacka. [dostęp 2022-07-14]. (pol.).
  14. UCHWAŁA Nr. IX/50/90 Rady Gminy i Miasta w Kolbuszowej z dnia 14 grudnia 1990 r. w sprawie zmian nazw ulicna terenie Miasta Kolbuszowa oraz na terenie sołectwa Kolbuszowa Dolna [online], 14 grudnia 1990 [dostęp 2023-10-29] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]