Małżeństwo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne techniczne, WP:SK |
drobne redakcyjne |
||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
{{DisambigR|małżeństwa osób przeciwnej płci}} |
{{DisambigR|małżeństwa osób przeciwnej płci}} |
||
[[Plik:Anillos.jpg|thumb|[[Obrączka ślubna|Obrączki ślubne]] stanowią symbol małżeństwa]] |
[[Plik:Anillos.jpg|thumb|[[Obrączka ślubna|Obrączki ślubne]] stanowią symbol małżeństwa]] |
||
'''Małżeństwo |
'''Małżeństwo''' – [[Kultura|kulturowo]] akceptowany i [[małżeństwo (prawo)|prawnie regulowany]], dobrowolny, trwały związek [[Kobieta|kobiety]] (żony) i [[Mężczyzna|mężczyzny]] (męża), zwanych [[małżonkowie|małżonkami]]{{r|PWN1|PWN2|BEN|SGW|SJP}}. |
||
== Etymologia == |
== Etymologia == |
||
Wersja z 19:16, 6 cze 2012
 |
Ten artykuł należy dopracować: przedstawiono sytuację tylko z ograniczonej (do wizji jego autora) perspektywy – artykuł powinien być przekrojowy. Pomóż go poprawić. Na stronie dyskusji mogą znajdywać się pomocne komentarze. |
Małżeństwo – kulturowo akceptowany i prawnie regulowany, dobrowolny, trwały związek kobiety (żony) i mężczyzny (męża), zwanych małżonkami[1][2][3][4][5].
Etymologia
Jedna z hipotez omawiających etymologię słowa "małżeństwo" wskazuje, że wywodzi się od słowa małżonka, ściślej – od wcześniej już używanego wyrazu małżona o znaczeniu "żona pojęta uroczyście na mal", w którym mal- wywodzi się od starogermańskiego māl lub mahal oznaczającego "umowę, kontrakt". Drugi człon – žona – ma już charakter słowiański. Polszczyzna przejęła wyraz małżonka prawdopodobnie w drugiej połowie XIV wieku z języka staroczeskiego – malženka, zdrobnienie od malžena czyli "ślubna żona". Z pierwszej połowy XVI wieku pochodzą dokumenty używające słowa małżonek (sporadycznie: małżon) utworzonego od leksemu małżonka. Natomiast słowo małżeństwo pojawia się wcześniej, bo już w pierwszej połowie XV wieku, prawdopodobnie też na wzór staroczeskiego malženstvo. Inna hipoteza zakłada, iż podstawą etymologiczną omawianego słowa był staroniemiecki leksem ge-mahelo (obecnie gemahl) – małżonek, przejęty przez Słowian bez nagłosowego ge-.
Tradycja i współczesność
Znaczenie małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny, a więc związku monogamicznego, potwierdzają encyklopedie i słowniki – pozwala to nadać temu znaczeniu rangę znaczenia dominującego. Należy jednak zaznaczyć, że tradycyjne znaczenie małżeństwa, w zarysie historycznym oraz w zasięgu niektórych kultur i religii (np. kultura hinduizmu, islamu, judaizmu), obejmowało również związki o charakterze poligamicznym, zwykle ograniczone normami obyczajowymi i regułami prawnymi. Współcześnie, w niektórych państwach (np. w Europie: Belgia, Hiszpania, Holandia, Islandia, Norwegia, Portugalia, Szwecja), legalne jest także małżeństwo osób tej samej płci. Niektóre słowniki[6] wprowadziły drugie[7] znaczenie pojęcia "małżeństwo" – małżeństwo jednopłciowe – jako uzasadnienie podając np. chęć zapewnienia czytelnikom dokładnych informacji odnośnie wszystkich bieżących zastosowań tego słowa[8].
Zobacz też
- ↑ małżeństwo, socjol.. encyklopedia.pwn.pl.
- ↑ małżeństwo, prawo. encyklopedia.pwn.pl.
- ↑ marriage. britannica.com. Cytat: małżeństwo, związek zatwierdzony prawnie i społecznie, zazwyczaj między mężczyzną i kobietą, regulowany prawami, zasadami, obyczajami, przekonaniami i postawami, określającymi przywileje i obowiązki partnerów oraz status ich potomstwa (jeżeli jest). W różnych społeczeństwach i kulturach małżeństwu powszechnie przypisuje się regulację wielu podstawowych funkcji społecznych i osobistych, takich jak zaspokojenie potrzeby seksualnej, podział zatrudnienia między płciami, produkcja i konsumpcja dóbr czy zaspokajanie indywidualnej potrzeby uczucia, własnej wartości i koleżeństwa. Być może w największym stopniu związane jest z prokreacją, opieką nad dziećmi, ich wychowaniem i socjalizacją oraz regulacją stopnia pokrewieństwa. Na przestrzeni wieków, małżeństwa przyjmowały różne formy. (zobacz: małżeństwo wymienne, małżeństwo grupowe, poliandria, poligamia, małżeństwo z drzewem. Zobacz też: małżeństwo zwyczajowe)
- ↑ małżeństwo. slowniki.gazeta.pl.
- ↑ małżeństwo. sjp.pwn.pl.
- ↑ Daniel Redman: Webster daje swoje błogosławieństwo. slate.com, 7-04-2009. Cytat: W najnowszych swoich wydaniach słowniki zmieniły nastawienie do problemu, choć jeszcze niedawno nikt zdawał się go nie dostrzegać. Słowniki takie jak: "American Heritage", "Black's Law", "Oxford English" i "Merriam-Webster" dodały związki osób tej samej płci do definicji małżeństwa. Prawicowa strona internetowa WorldNetDaily (wnd.com), ustosunkowując się do decyzji wydawnictwa Merriam-Webster, napisała, że w słowniku "rozwiązano problem" w kwestii małżeństw homoseksualnych, stosując tradycyjne określenie wobec "duetów tej samej płci".
- ↑ marriage. merriam-webster.com. Cytat: małżeństwo, (1) stan zjednoczenia z osobą płci przeciwnej jako mąż lub żona w zgodnych i umownych stosunkach regulowanych przez prawo (2) stan zjednoczenia z osobą tej samej płci w relacji podobnej do tradycyjnego małżeństwa
- ↑ Bob Unruh: Słownik Webster'a redefiniuje pojęcie małżeństwa. wnd.com, 17-03-2009. Cytat: W ostatnich latach, nowe znaczenie określenia "małżeństwo" pojawia się często w wielu uznanych publikacjach, a zwrotów w rodzaju "małżeństwo jednopłciowe" lub "małżeństwo gejowskie" używają obie strony polemik. Wystarczyło tylko dołączyć nowe znaczenie aby zapewnić naszym czytelnikom dokładne informacje odnośnie wszystkich bieżących zastosowań tego słowa. napisała Kory Stamper. (współpracownik wydawnictwa Merriam-Webster)
Bibliografia
- Andrzej Bańkowski: Etymologiczny słownik języka polskiego. PWN, 2000. ISBN 83-01-13019-9.
- Krystyna Długosz-Kurczabowa: Nowy słownik etymologiczny języka polskiego. PWN, 2003. ISBN 83-01-14008-9.