Kościół św. Michała Archanioła w Zubowicach

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Michała Archanioła
A/43 z dnia 19.05.1966
kościół parafialny
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Zubowice

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Michała Archanioła w Zubowicach

Wezwanie

św. Michała Archanioła

Położenie na mapie gminy Komarów-Osada
Mapa konturowa gminy Komarów-Osada, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała Archanioła”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała Archanioła”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała Archanioła”
Położenie na mapie powiatu zamojskiego
Mapa konturowa powiatu zamojskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała Archanioła”
Ziemia50°37′13,9″N 23°34′23,8″E/50,620528 23,573278
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół św. Michała Archanioła – rzymskokatolicki kościół w Zubowicach, wzniesiony najprawdopodobniej w XVIII w. jako cerkiew unicka. W latach 1875-1918 użytkowany przez parafię prawosławną.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W Zubowicach najpóźniej w 1564 powstała cerkiew prawosławna, która w XVII stuleciu stała się świątynią unicką. Tradycja miejscowa wskazuje, że w tym też stuleciu na miejscu pierwotnej świątyni wzniesiono nową, jednak bardziej prawdopodobne jest, że obecnie istniejący obiekt sakralny został zbudowany w XVIII w., być może w 1777, gdy powstała usytuowana w jego sąsiedztwie dzwonnica[1]. W XVIII w. w świątyni odbywały się nie tylko nabożeństwa unickie, ale i raz w miesiącu msza łacińska[2].

Pod zaborem rosyjskim[edytuj | edytuj kod]

Wskutek likwidacji unickiej diecezji chełmskiej miejscowa parafia stała się powtórnie placówką prawosławną w strukturach Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego[1]. Po wydaniu w 1905 ukazu tolerancyjnego, umożliwiającego byłym unitom konwersję na katolicyzm w obrządku łacińskim, w Zubowicach nie było żadnych przypadków odchodzenia od prawosławia[3]. W 1910 w obiekcie wizytację duszpasterską odbył biskup chełmski Eulogiusz, uroczyście podejmowany przez miejscową ludność[4].

Okres po I wojnie światowej[edytuj | edytuj kod]

W 1915 miejscowa ludność prawosławna została ewakuowana w głąb Rosji (bieżeństwo). Zubowice należały do pierwszych placówek duszpasterskich, w których po I wojnie światowej działalność wznosili prawosławni duchowni. Ks. Mikołaj Kość, służący również w Biłgoraju oraz w cerkwi św. Mikołaja w Tomaszowie Lubelskim, był w Zubowicach w 1918[5]. Mieszkańcy, będący we wsi w zdecydowanej większości, ubiegali się u polskich władz państwowych o otwarcie w Zubowicach etatowej parafii prawosławnej[6]. Mimo to budynek został jeszcze w tym samym roku zrewindykowany na rzecz Kościoła rzymskokatolickiego[1]. W 1939 biskup lubelski Marian Leon Fulman erygował przy świątyni parafię łacińską[1].

Okres po II wojnie światowej[edytuj | edytuj kod]

W 1951 budynek został odremontowany, w latach 1945 i 1964 odnawiano jego dach, zaś w 1955 podwyższono jedną z jego wież i dostawiono zakrystię[1].

  • Elewacja świątyni
    Elewacja świątyni
  • Wnętrze dawnej cerkwi
    Wnętrze dawnej cerkwi
  • Dzwonnica
    Dzwonnica

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Dawna cerkiew w Zubowicach jest budowlą drewnianą, o konstrukcji wieńcowej, orientowaną, trójdzielną. Wszystkie trzy części budynku (przedsionek, nawa oraz pomieszczenie ołtarzowe) wzniesione zostały na planie kwadratów, przy czym nawa jest obszerniejsza od pozostałych dwóch komponentów. Prezbiterium kościoła zamknięte jest trójbocznie, a od 1951 łączy się z położoną od północy zakrystią (pierwotnie mała zakrystia znajdowała się w zamknięciu pomieszczenia). Nad wszystkimi częściami budynku znajdują się ośmiopołaciowe kopuły na wysokich bębniach, zakończone cebulastymi hełmami na pseudolatarniach, z krzyżami. Okna i drzwi kościoła są prostokątne, natomiast w przedsionku, prezbiterium i w bębnie nad nawą mają kształt kół[1].

Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Ołtarz główny w kościele pochodzi z XIX w. i został wykonany w stylu klasycystycznym. Znajdują się w nim obrazy Matki Boskiej Anielskiej oraz św. Józefa. W ołtarzach bocznych znajdują się natomiast obrazy św. Antoniego i Miłosierdzia Bożego. Znacznie starsze są dwa przechowywane w budynku kielichy mszalne: z XVII i XVIII w.[1].

Otoczenie[edytuj | edytuj kod]

Dzwonnica przy świątyni jest budowlą drewnianą konstrukcji słupowo-ramowej, czworoboczną, trójkondygnacyjną. Pierwotnie obiekt otaczał cmentarz[1]. Następnie, po 1875, prawosławny cmentarz w Zubowicach wytyczono przy głównej drodze przez wieś (po jej przeciwnej stronie, kilkaset metrów na wschód, znajduje się również nekropolia rzymskokatolicka)[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h Zubowice parafia pw. Świętego Michała Archanioła
  2. ↑ Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918-1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 113. ISBN 978-83-7548-003-0.
  3. ↑ Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918-1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 43. ISBN 978-83-7548-003-0.
  4. ↑ N. Gankiewicz, Archipastyrskaja pojezdka, „Chołmskaja Cerkownaja Żyzn'”, nr 24/1910, s. 922.
  5. ↑ Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918-1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 54. ISBN 978-83-7548-003-0.
  6. ↑ Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918-1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 59 i 92. ISBN 978-83-7548-003-0.
  7. ↑ D. Kawałko, Cmentarze województwa zamojskiego, Państwowa Służba Ochrony Zabytków, Zamość 1994, s. 104-105.
Parafie dekanatu Tyszowce
Cerkwie w Zamościu i powiecie zamojskim
Zamość
powiat zamojski

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_św._Michała_Archanioła_w_Zubowicach&oldid=66972560”