SMSS J031300.36-670839.3: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
nowe hasło, autor Michał Rosa
 
infoboks, lit., drobne redakcyjne
Linia 1: Linia 1:
{{koordynaty astronomiczne|03|13|00|4|-67|08|39|3}}
{{Koordynaty astronomiczne|03|13|00|4|-67|08|39|3}}
{{Gwiazda infobox
'''SMSS J031300.362670839.3''' (SMSS 0313-6708) - najstarsza znana obecnie (2014) [[gwiazda]]. Gwiazda położona jest na pobrzeżach [[Droga Mleczna|Drogi Mlecznej]] w odległości około sześciu tysięcy [[rok świetlny|lat świetlnych]] od [[Ziemia|Ziemi]].
| nazwa = SMSS J031300.362670839.3
| oznaczenie_bayera =
| grafika =
| opis =
| epoka = J2000
| gwiazdozbiór = [[Wąż Wodny]]
| rektascensja = {{RA|03|13|00,4}}
| deklinacja = {{DEC|-67|08|39,3}}
| odl_ly = ~ 6000
| odl_pc =
| rodzaj =
| typ =
| masa =
| masa_sl =
| promień =
| promień_sl =
| rotacja =
| wiek =
| metaliczność =
| jas_wiz = 14,7{{r|arxiv}}
| jas_abs =
| temp = 5125
| nazwy = SMSS 0313-6708
}}
'''SMSS J031300.362670839.3''' (SMSS 0313-6708) najstarsza znana obecnie (2014) [[gwiazda]]. Gwiazda położona jest na obrzeżach [[Droga Mleczna|Drogi Mlecznej]] w odległości około sześciu tysięcy [[rok świetlny|lat świetlnych]] od [[Ziemia|Ziemi]].


== Nazwa i odkrycie ==
== Nazwa i odkrycie ==
Linia 8: Linia 33:


== Charakterystyka ==
== Charakterystyka ==
Gwiazda położona jest w gwiazdozbiorze [[Wąż Wodny|Węża Wodnego]], w odległości około 6000 lat świetlnych od Ziemi{{r|arxiv}}. Temperatura jej powierzchni wynosi około 5126[[Kelwin|K]]{{r|arxiv}}.
Gwiazda położona jest w gwiazdozbiorze [[Wąż Wodny|Węża Wodnego]], w odległości około 6000 lat świetlnych od Ziemi{{r|arxiv}}. Temperatura jej powierzchni wynosi około 5125 [[Kelwin|K]]{{r|arxiv}}.


SMSS 0313-6708 należy do bardzo wczesnych gwiazd [[populacje gwiazdowe|II populacji]] które powstały w wyniku eksplozji gwiazd III populacji i charakteryzuje je bardzo niska, ale niezerowa metaliczność{{r|arxiv}}.
SMSS 0313-6708 należy do bardzo wczesnych gwiazd [[populacje gwiazdowe|II populacji]], które powstały w wyniku eksplozji gwiazd III populacji i charakteryzuje je bardzo niska, ale niezerowa [[metaliczność]]{{r|arxiv}}.


Gwiazda ma najmniejszą [[metaliczność]] ze wszystkich znanych gwiazd, zawartość żelaza wynosi mniej niż 10<sup>-7,1</sup> zawartości żelaza Słońca, jest to piąta poznana gwiazda o metalicznośc [Fe/H] < -4,5{{r|arxiv}}. Powstała najprawdopodobniej z materiału wyrzuconego w przestrzeń kosmiczną po wybuchu [[supernowa|supernowej]] o masie około 60 {{masa Słońca}}{{r|arxiv}}. Według tego modelu, [[jądro gwiazdy|jądro supermasywnej gwiazdy]] zapadło się samo na siebie tworząc [[gwiazdowa czarna dziura|czarną dziurę]] i zaczęło wciągać do środka pozostałe części gwiazdy{{r|arxiv}}. W wyniku powstałej w tej sposób [[niestabilność Rayleigha–Taylora|niestabilności Rayleigha–Taylora]] wewnętrzne części gwiazdy zawierające ciężkie elementy zostały wchłonięte przez czarną dziurę, a zewnętrzna część gwiazdy, zawierająca głównie lekkie elementy z bardzo mały udziałem metali, została rozrzucona na zewnątrz przez wybuch{{r|arxiv}}.
Gwiazda ma najmniejszą metaliczność ze wszystkich znanych gwiazd, zawartość żelaza wynosi mniej niż 10<sup>-7,1</sup> zawartości żelaza Słońca, jest to piąta poznana gwiazda o metaliczności [Fe/H] < -4,5{{r|arxiv}}. Powstała najprawdopodobniej z materiału wyrzuconego w przestrzeń kosmiczną po wybuchu [[supernowa|supernowej]] o masie około 60 {{masa Słońca}}{{r|arxiv}}. Według tego modelu, [[jądro gwiazdy|jądro supermasywnej gwiazdy]] zapadło się samo na siebie tworząc [[gwiazdowa czarna dziura|czarną dziurę]] i zaczęło wciągać do środka pozostałe części gwiazdy{{r|arxiv}}. W wyniku powstałej w tej sposób [[niestabilność Rayleigha–Taylora|niestabilności Rayleigha–Taylora]] wewnętrzne części gwiazdy zawierające ciężkie elementy zostały wchłonięte przez czarną dziurę, a zewnętrzna część gwiazdy, zawierająca głównie lekkie elementy z bardzo małym udziałem metali, została rozrzucona na zewnątrz przez wybuch{{r|arxiv}}.


{{przypisy|1|przypisy=
{{Przypisy|przypisy=
<ref name=arxiv>{{Cytuj stronę | url = http://arxiv.org/ftp/arxiv/papers/1402/1402.1517.pdf| tytuł = A single low-energy, iron-poor supernova as the source of metals in the star SMSS J031300.36-670839.3| data dostępu = 2014-02-10 | autor = S. C. Keller ''et al''| opublikowany = arxiv.org| praca = | data = | język = en}}</ref>
<ref name=arxiv>{{Cytuj stronę | url = http://arxiv.org/abs/1402.1517| tytuł = A single low-energy, iron-poor supernova as the source of metals in the star SMSS J031300.36-670839.3| data dostępu = 2014-02-10 | autor = S. C. Keller ''et al''| opublikowany = [[arXiv]]| praca = | data = 2014-02-06| język = en}}</ref>
}}
}}


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
*{{Cytuj stronę | url = http://www.abc.net.au/science/articles/2014/02/10/3941073.htm| tytuł =Oldest known star discovered| data dostępu = 2014-02-10 | autor = Bianca Nogrady| opublikowany = abc.net.au| praca = | data = | język = en}}
* {{Cytuj stronę | url = http://www.abc.net.au/science/articles/2014/02/10/3941073.htm| tytuł =Oldest known star discovered| data dostępu = 2014-02-10 | autor = Bianca Nogrady| opublikowany = abc.net.au| data = 2014-02-10| język = en}}


[[kategoria:Gwiazdozbiór Węża Wodnego]]
[[Kategoria:Gwiazdozbiór Węża Wodnego]]
[[Kategoria:Gwiazdy pojedyncze]]
[[Kategoria:Obiekty astronomiczne odkryte w 2014]]
[[Kategoria:Obiekty astronomiczne odkryte w 2014]]

Wersja z 12:24, 10 lut 2014

SMSS J031300.362670839.3
{{{oznaczenie Bayera}}}
ilustracja
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Wąż Wodny

Rektascensja

03h 13m 00,4s

Deklinacja

-67° 08′ 39,3″

Paralaksa (π)

{{{paralaksa}}}

Odległość

{{{odległość}}}

Wielkość obserwowana
(pasmo {{{pasmo}}})

{{{wielkość obserwowana}}}

Strumień promieniowania

{{{strumień promieniowania}}}

Rozmiar kątowy

{{{rozmiar kątowy}}}

Ruch własny (RA)

{{{ruch własny RA}}}

Ruch własny (DEC)

{{{ruch własny DEC}}}

Prędkość radialna

{{{prędkość radialna}}}

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

{{{rodzaj gwiazdy}}}

Typ widmowy

{{{typ widmowy}}}

Pole powierzchni

{{{pole powierzchni}}}

Objętość

{{{objętość}}}

Gęstość

{{{gęstość}}}

Wielkość absolutna

{{{wielkość absolutna}}}

Jasność

{{{jasność}}}

Okres obrotu

{{{okres obrotu}}}

Prędkość obrotu

{{{prędkość obrotu}}}

Inklinacja

{{{inklinacja}}}

Spłaszczenie

{{{spłaszczenie}}}

Przyspieszenie grawitacyjne

{{{przyspieszenie grawitacyjne}}}

Prędkość ucieczki

{{{prędkość ucieczki}}}

Temperatura

{{{temperatura}}}

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

{{{krąży wokół}}}

Półoś wielka

{{{półoś wielka}}}

Okres orbitalny

{{{okres orbitalny}}}

Mimośród

{{{mimośród}}}

Prędkość ruchu

{{{prędkość ruchu}}}

Skład fotosfery
{{{skład}}}
Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: {{{Flamsteed}}}
2MASS: {{{2MASS}}}
Bonner Durchmusterung: {{{BD}}}
Cordoba Durchmusterung: {{{CD}}}
Fundamentalny katalog gwiazd: {{{FK5}}}
Boss General Catalogue: {{{GC}}}
Katalog Gliesego: {{{GJ}}}
Katalog Henry’ego Drapera: {{{HD}}}
Katalog Hipparcosa: {{{HIP}}}
Katalog jasnych gwiazd: {{{HR}}}
SAO Star Catalog: {{{SAO}}}
{{{inne nazwy}}}
[[Plik:{{{mapa}}}|240x240px|alt={{{alt mapy}}}|{{{opis mapy}}}]]
{{{opis mapy}}}

SMSS J031300.362670839.3 (SMSS 0313-6708) – najstarsza znana obecnie (2014) gwiazda. Gwiazda położona jest na obrzeżach Drogi Mlecznej w odległości około sześciu tysięcy lat świetlnych od Ziemi.

Nazwa i odkrycie

Akronim „SMSS” oznacza, że gwiazda została odkryta w ramach programu SkyMapper Southern Sky Survey, „J031300.362670839.3” to koordynaty astronomiczne obiektu[1].

Gwiazda została po raz pierwszy zidentyfikowana, zbadana i opisana przez australijskich naukowców z Australian National University[1].

Charakterystyka

Gwiazda położona jest w gwiazdozbiorze Węża Wodnego, w odległości około 6000 lat świetlnych od Ziemi[1]. Temperatura jej powierzchni wynosi około 5125 K[1].

SMSS 0313-6708 należy do bardzo wczesnych gwiazd II populacji, które powstały w wyniku eksplozji gwiazd III populacji i charakteryzuje je bardzo niska, ale niezerowa metaliczność[1].

Gwiazda ma najmniejszą metaliczność ze wszystkich znanych gwiazd, zawartość żelaza wynosi mniej niż 10-7,1 zawartości żelaza Słońca, jest to piąta poznana gwiazda o metaliczności [Fe/H] < -4,5[1]. Powstała najprawdopodobniej z materiału wyrzuconego w przestrzeń kosmiczną po wybuchu supernowej o masie około 60 M[1]. Według tego modelu, jądro supermasywnej gwiazdy zapadło się samo na siebie tworząc czarną dziurę i zaczęło wciągać do środka pozostałe części gwiazdy[1]. W wyniku powstałej w tej sposób niestabilności Rayleigha–Taylora wewnętrzne części gwiazdy zawierające ciężkie elementy zostały wchłonięte przez czarną dziurę, a zewnętrzna część gwiazdy, zawierająca głównie lekkie elementy z bardzo małym udziałem metali, została rozrzucona na zewnątrz przez wybuch[1].

  1. a b c d e f g h i j S. C. Keller et al: A single low-energy, iron-poor supernova as the source of metals in the star SMSS J031300.36-670839.3. arXiv, 2014-02-06. [dostęp 2014-02-10]. (ang.).
{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

Linki zewnętrzne