Przejdź do zawartości

Andrzej Jus: Różnice pomiędzy wersjami

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Boty
1 384 760 edycji
Poprawiam goły link na tytuł w szablonie cytowania
Lowdown (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
242 398 edycji
drobne merytoryczne
Linia 13: Linia 13:
|www =
|www =
}}
}}
'''Andrzej Karol Mieczysław Jus''' (ur. [[16 października]] [[1914]] we [[Lwów|Lwowie]]<ref>Jus A, Jus K: ''Our Journey in the Valley of Tears''. Toronto: Univ Toronto Press, 1991 {{ISBN|0969525400}}</ref>, zm. [[25 czerwca]] [[1992]] w [[Toronto]]<ref>Życie Warszawy 3.7.1992</ref>) – polski i kanadyjski lekarz [[psychiatria|psychiatra]], profesor nadzwyczajny psychiatrii, kierownik kliniki psychiatrycznej [[Warszawski Uniwersytet Medyczny|Akademii Medycznej w Warszawie]]. Przewodniczący [[Polskie Towarzystwo Psychiatryczne|Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego]] w latach 1963–1969. Wspólnie z żoną [[Karolina Jus|Karoliną]] był pionierem badań [[elektroencefalografia|elektroencefalograficznych]] w Polsce<ref>{{Cytuj stronę | nazwisko = | imię = | tytuł = Archiwum Polskiego Towarzystwa Badań nad Snem<!-- tytuł wygenerowany przez bota --> | url = http://www.psych.waw.pl/biuletyn01.html | opublikowany = | data = | data dostępu = 2014-02-07|archiwum=https://web.archive.org/web/20130818191635/http://psych.waw.pl/biuletyn01.html|zarchiwizowano=2013-08-18}}</ref>.
'''Andrzej Karol Mieczysław Jus''' (ur. [[16 października]] [[1914]] we [[Lwów|Lwowie]], [[25 czerwca]] [[1992]] w [[Toronto]]) – polski i kanadyjski lekarz [[psychiatria|psychiatra]], profesor nadzwyczajny psychiatrii, kierownik kliniki psychiatrycznej [[Warszawski Uniwersytet Medyczny|Akademii Medycznej w Warszawie]]. Przewodniczący [[Polskie Towarzystwo Psychiatryczne|Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego]] w latach 1963–1969. Wspólnie z żoną [[Karolina Jus|Karoliną]] był pionierem badań [[elektroencefalografia|elektroencefalograficznych]] w Polsce<ref>{{Cytuj stronę | nazwisko = | imię = | tytuł = Archiwum Polskiego Towarzystwa Badań nad Snem<!-- tytuł wygenerowany przez bota --> | url = http://www.psych.waw.pl/biuletyn01.html | opublikowany = | data = | data dostępu = 2014-02-07|archiwum=https://web.archive.org/web/20130818191635/http://psych.waw.pl/biuletyn01.html|zarchiwizowano=2013-08-18}}</ref>.


== Życiorys ==
W rodzinnym mieście zdał maturę (1932). Studiował medycynę na [[Wydział Lekarski Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie|Wydziale Lekarskim]] [[Uniwersytet Lwowski|Uniwersytetu Jana Kazimierza]] we [[Lwów|Lwowie]], dyplom lekarski otrzymał w 1939 roku. Rozpoczął wtedy pracę w lwowskiej klinice psychiatrycznej. Podczas II wojny światowej praktykował jako lekarz ogólny w [[Dydnia|Dydni]]. Tytuł doktora medycyny otrzymał w 1946 roku na podstawie pracy ''Schizofrenia dziecięca a dementia infantilis Helleri''. Habilitował się w 1951 roku (''Badania elektroencefalograficzne w schizofrenii''). Od 1956 roku miał tytuł profesora. W 1970 roku wyjechał z żoną do Kanady<ref name="wardaszko">Wardaszko-Łyskowska H. ''W dniu 15 czerwca 1992 roku zmarł w Toronto (Kanada) Prof. dr hab. med. Andrzej Karol Jus''. Nowinki psychiatryczne 7, s.3, 1992</ref>.
Urodził się 16 października 1914 we Lwowie<ref>Jus A, Jus K: ''Our Journey in the Valley of Tears''. Toronto: Univ. Toronto Press, 1991 {{ISBN|0969525400}}</ref>. Pochodził się z rodziny polsko-żydowskiej<ref name="KH">{{Cytuj stronę | url = http://info-poland.icm.edu.pl/KH1.html | tytuł = Sources and Suggested Readings | autor = Klaus Hergt | opublikowany = info-poland.icm.edu.pl | data dostępu = 2020-07-11}}</ref>. W rodzinnym mieście zdał maturę (1932). Studiował medycynę na [[Wydział Lekarski Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie|Wydziale Lekarskim]] [[Uniwersytet Lwowski|Uniwersytetu Jana Kazimierza]] we [[Lwów|Lwowie]], gdzie w 1939 uzyskał dyplom lekarski<ref name="SM">{{Cytuj książkę | autor = Sudhansu Chokroverty, Michel Billiard 8red.) | tytuł = Sleep Medicine: A Comprehensive Guide to Its Development, Clinical Milestones, and Advances in Treatment | wydawca = Springer | miejsce = Neww Jork | data = 2015 | strony = 120 | isbn = 978-1-4939-2088-4 | rozdział = Part IV. Sleep Medicine Societies, Professional Societies, and Journals. 15. Development of Sleep Medicine in Europe | imię r = Michel | nazwisko r = Billiard | url = https://books.google.pl/books?id=YA-cCgAAQBAJ&pg=PA120&lpg=PA120&dq=andrzej+Jus+1914-1992&source=bl&ots=132Idf7p6C&sig=ACfU3U0ufUGGTrTD3N6xrmxq7Kbv3YYMrg&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwitj_vx-MTqAhVbVBUIHWZDAvQQ6AEwCHoECAoQAQ#v=onepage&q=andrzej%20Jus%201914-1992&f=false}}</ref>
. Rozpoczął wtedy pracę w lwowskiej klinice psychiatrycznej. Podczas II wojny światowej praktykował jako lekarz ogólny w [[Dydnia|Dydni]].


W 1941 ożenił się z Karoliną (absolwentka medycyny na uniwersytecie we Wrocławiu z 1946)<ref name="SM"/>. Tytuł doktora medycyny otrzymał w 1946 na podstawie pracy ''Schizofrenia dziecięca a dementia infantilis Helleri''. W 1947 wraz z żoną odbywali staż podoktorski na [[Uniwersytet Paryski|Uniwersytecie Paryskim]]<ref name="SM"/>. Pracował we Wrocławiu, Pruszkowie oraz w Wydziale Psychiatrii [[Warszawski Uniwersytet Medyczny|Akademii Medycznej w Warszawie]]<ref name="SM"/>. Tam wraz z żoną zorganizował laboratorium badawcze i naukowe skupione na [[Elektroencefalografia|elektroencefalografii]] i badaniu snu<ref name="SM"/>. Habilitował się w 1951 (''Badania elektroencefalograficzne w schizofrenii''). Od 1956 miał tytuł profesora. Oboje w 1966 jako pierwsi wykonali [[Badanie polisomnograficzne]]<ref name="SM"/>. Rok później publikowali prace naukowe na ten temat<ref name="SM"/>. Ich głównym zainteresowaniem był sen w zaburzeniach umysłowych oraz wpływ leków psychotropowych na sen<ref name="SM"/>. Był autorem i współautorem 211 artykułów naukowych, 6 podręczników i monografii<ref name="wardaszko"/>.
Andrzej Jus był autorem i współautorem 211 artykułów naukowych, 6 podręczników i monografii<ref name="wardaszko"/>.


Andrzej i Karolina Jusowie nie mieli dzieci. Po śmierci Andrzeja Jusa żona zapisała 250 tys. dolarów na rzecz University of Toronto. Z tego zapisu ufundowano coroczny wykład imienia Andrzeja Jusa (Jus Lecture) w Joint Centre for Bioethics oraz badania [[Philip Seeman|Philipa Seemana]] nad biochemią i genetyką schizofrenii<ref>{{Cytuj stronę | nazwisko = | imię = | tytuł = Journey of a Lifetime {{!}} By Laura Rosen Cohen {{!}} Andrej and Karolina Jus World War Two Survivors, Support for Annual Bioethics Lecture | url = http://www.magazine.utoronto.ca/great-gifts/andrej-karolina-jus-bioethics-lecture-our-journey-in-valley-of-tears/ | opublikowany = University of Toronto Magazine| data = | data dostępu = 2014-02-07 }}</ref>.
W 1970 wyjechał z żoną do Kanady<ref name="wardaszko">Wardaszko-Łyskowska H. ''W dniu 15 czerwca 1992 roku zmarł w Toronto (Kanada) Prof. dr hab. med. Andrzej Karol Jus''. Nowinki psychiatryczne 7, s.3, 1992</ref><ref name="SM"/>. Nie mieli dzieci<ref name="U">{{Cytuj stronę | nazwisko = | imię = | tytuł = Journey of a Lifetime {{!}} By Laura Rosen Cohen {{!}} Andrej and Karolina Jus World War Two Survivors, Support for Annual Bioethics Lecture | url = https://magazine.utoronto.ca/people/alumni-donors/andrej-karolina-jus-bioethics-lecture-our-journey-in-valley-of-tears/ | opublikowany = University of Toronto Magazine| data = | data dostępu = 2014-02-07 }}</ref>. W 1991 ukazała się ich książka pt. ''Our Journey in the Valley of Tears'', będąca zapisem ich przeżyć wojennych, podczas okupacji sowieckiej, następnie niemieckiej (w tym holocaustu, podczas ktorego zginęli wszyscy członkowie rodziny Karoliny<ref name="SM"/>), a później w okresie sprawowania władzy przez komunistów w Polsce<ref name="U"/><ref name="KH"/>. Po śmierci Andrzeja Jusa żona zapisała 250 tys. dolarów na rzecz University of Toronto<ref name="U"/>. Z tego zapisu ufundowano coroczny wykład imienia Andrzeja Jusa (Jus Lecture) w Joint Centre for Bioethics oraz badania [[Philip Seeman|Philipa Seemana]] nad biochemią i genetyką schizofrenii<ref name="U"/>.


Andrzej i Karolina Jusowie są pochowani na cmentarzu w [[Szpital Tworkowski|Szpitalu Tworkowskim]].
Andrzej Jus zmarł 25 czerwca 1992 w Toronto<ref>Życie Warszawy 3.7.1992</ref>. Karolina Jus zmarła w 2002<ref name="U"/>. Oboje zostali pochowani na cmentarzu w [[Szpital Tworkowski|Szpitalu Tworkowskim]].

W 2019 ukazała się publikacja pt. ''W dolinie łez. Profesor Andrzej Jus. Życie i dorobek naukowy. Przyczynek do historii polskiej i kanadyjskiej psychiatrii drugiej połowy XX wieku'', autorstwa Ryszarda Kujawskiego<ref>{{Cytuj stronę | url = https://books.google.pl/books?id=Ygy1xgEACAAJ&dq=Andrzej+Jus&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwjDxp7F_cTqAhVzURUIHYXOBwsQ6AEwAHoECAAQAQ | tytuł = W dolinie łez: profesor Andrzej Jus : życie i dorobek naukowy : przyczynek do historii polskiej i kanadyjskiej psychiatrii drugiej połowy XX wieku | opublikowany = books.google.pl | data dostępu = 2020-07-11}}</ref>.


== Wybrane prace ==
== Wybrane prace ==
* ''Badania elektroencefalograficzne w schizofrenii''. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1951
* ''Badania elektroencefalograficzne w schizofrenii'' (1951)
* ''Krytyka idealizmu w psychiatrii''. Rocznik Psychiatryczny 38, 1950
* ''Krytyka idealizmu w psychiatrii'' (w: „[[Rocznik Psychiatryczny]]” nr 38, 1950)
* ''Nauka Pawłowa w psychiatrii polskiej'', 1953
* ''Nauka Pawłowa w psychiatrii polskiej'' (1953)
* ''Pawłow i jego nauka'' (1953, 1955)
* ''Elektroencefalografia''. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Lekarskich, 1954
* ''Elektroencefalografia'' (1954)
* ''Zagadnienia współczesnej psychopatologii ''. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1957
* ''Zagadnienia współczesnej psychopatologii'' (1957)
⚫
* ''Biologiczne metody leczenia w psychiatrii''. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1969
* ''Zarys psychiatrycznej terapii farmakologicznej'' (1960)
* ''Elektroencefalografia kliniczna'' (1967)
⚫
* ''Biologiczne metody leczenia w psychiatrii'' (1969)


== Odznaczenie ==
== Odznaczenie ==
Linia 36: Linia 43:
== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}

== Bibliografia ==
* {{Cytuj stronę | url = http://worldcat.org/identities/lccn-no2010142628/ | tytuł = Andrzej Jus | opublikowany = worldcat.org | data dostępu = 2020-07-11}}


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}
Linia 42: Linia 52:
[[Kategoria:Absolwenci Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie]]
[[Kategoria:Absolwenci Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie]]
[[Kategoria:Członkowie Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego]]
[[Kategoria:Członkowie Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego]]
[[Kategoria:Ludzie urodzene we Lwowie]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Toronto]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)]]
[[Kategoria:Polonia w Kanadzie]]
[[Kategoria:Polonia w Kanadzie]]
[[Kategoria:Polscy psychiatrzy]]
[[Kategoria:Polscy psychiatrzy]]
[[Kategoria:Polscy Żydzi]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1914]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1914]]
[[Kategoria:Zmarli w 1992]]
[[Kategoria:Zmarli w 1992]]

Wersja z 12:26, 11 lip 2020

Andrzej Karol Jus
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

16 października 1914
Lwów

Data i miejsce śmierci

25 czerwca 1992
Toronto

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Multimedia w Wikimedia Commons

Andrzej Karol Mieczysław Jus (ur. 16 października 1914 we Lwowie, 25 czerwca 1992 w Toronto) – polski i kanadyjski lekarz psychiatra, profesor nadzwyczajny psychiatrii, kierownik kliniki psychiatrycznej Akademii Medycznej w Warszawie. Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego w latach 1963–1969. Wspólnie z żoną Karoliną był pionierem badań elektroencefalograficznych w Polsce[1].

Życiorys

Urodził się 16 października 1914 we Lwowie[2]. Pochodził się z rodziny polsko-żydowskiej[3]. W rodzinnym mieście zdał maturę (1932). Studiował medycynę na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie w 1939 uzyskał dyplom lekarski[4] . Rozpoczął wtedy pracę w lwowskiej klinice psychiatrycznej. Podczas II wojny światowej praktykował jako lekarz ogólny w Dydni.

W 1941 ożenił się z Karoliną (absolwentka medycyny na uniwersytecie we Wrocławiu z 1946)[4]. Tytuł doktora medycyny otrzymał w 1946 na podstawie pracy Schizofrenia dziecięca a dementia infantilis Helleri. W 1947 wraz z żoną odbywali staż podoktorski na Uniwersytecie Paryskim[4]. Pracował we Wrocławiu, Pruszkowie oraz w Wydziale Psychiatrii Akademii Medycznej w Warszawie[4]. Tam wraz z żoną zorganizował laboratorium badawcze i naukowe skupione na elektroencefalografii i badaniu snu[4]. Habilitował się w 1951 (Badania elektroencefalograficzne w schizofrenii). Od 1956 miał tytuł profesora. Oboje w 1966 jako pierwsi wykonali Badanie polisomnograficzne[4]. Rok później publikowali prace naukowe na ten temat[4]. Ich głównym zainteresowaniem był sen w zaburzeniach umysłowych oraz wpływ leków psychotropowych na sen[4]. Był autorem i współautorem 211 artykułów naukowych, 6 podręczników i monografii[5].

W 1970 wyjechał z żoną do Kanady[5][4]. Nie mieli dzieci[6]. W 1991 ukazała się ich książka pt. Our Journey in the Valley of Tears, będąca zapisem ich przeżyć wojennych, podczas okupacji sowieckiej, następnie niemieckiej (w tym holocaustu, podczas ktorego zginęli wszyscy członkowie rodziny Karoliny[4]), a później w okresie sprawowania władzy przez komunistów w Polsce[6][3]. Po śmierci Andrzeja Jusa żona zapisała 250 tys. dolarów na rzecz University of Toronto[6]. Z tego zapisu ufundowano coroczny wykład imienia Andrzeja Jusa (Jus Lecture) w Joint Centre for Bioethics oraz badania Philipa Seemana nad biochemią i genetyką schizofrenii[6].

Andrzej Jus zmarł 25 czerwca 1992 w Toronto[7]. Karolina Jus zmarła w 2002[6]. Oboje zostali pochowani na cmentarzu w Szpitalu Tworkowskim.

W 2019 ukazała się publikacja pt. W dolinie łez. Profesor Andrzej Jus. Życie i dorobek naukowy. Przyczynek do historii polskiej i kanadyjskiej psychiatrii drugiej połowy XX wieku, autorstwa Ryszarda Kujawskiego[8].

Wybrane prace

  • Badania elektroencefalograficzne w schizofrenii (1951)
  • Krytyka idealizmu w psychiatrii (w: „Rocznik Psychiatryczny” nr 38, 1950)
  • Nauka Pawłowa w psychiatrii polskiej (1953)
  • Pawłow i jego nauka (1953, 1955)
  • Elektroencefalografia (1954)
  • Zagadnienia współczesnej psychopatologii (1957)
  • Zarys psychiatrycznej terapii farmakologicznej (1960)
  • Elektroencefalografia kliniczna (1967)
  • Biologiczne metody leczenia w psychiatrii (1969)

Odznaczenie

Przypisy

  1. ↑ Archiwum Polskiego Towarzystwa Badań nad Snem. [dostęp 2014-02-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-18)].
  2. ↑ Jus A, Jus K: Our Journey in the Valley of Tears. Toronto: Univ. Toronto Press, 1991 ISBN 0-9695254-0-0
  3. ↑ a b Klaus Hergt: Sources and Suggested Readings. info-poland.icm.edu.pl. [dostęp 2020-07-11].
  4. ↑ a b c d e f g h i j Michel Billiard: Part IV. Sleep Medicine Societies, Professional Societies, and Journals. 15. Development of Sleep Medicine in Europe. W: Sudhansu Chokroverty, Michel Billiard 8red.): Sleep Medicine: A Comprehensive Guide to Its Development, Clinical Milestones, and Advances in Treatment. Neww Jork: Springer, 2015, s. 120. ISBN 978-1-4939-2088-4.
  5. ↑ a b Wardaszko-Łyskowska H. W dniu 15 czerwca 1992 roku zmarł w Toronto (Kanada) Prof. dr hab. med. Andrzej Karol Jus. Nowinki psychiatryczne 7, s.3, 1992
  6. ↑ a b c d e Journey of a Lifetime | By Laura Rosen Cohen | Andrej and Karolina Jus World War Two Survivors, Support for Annual Bioethics Lecture. University of Toronto Magazine. [dostęp 2014-02-07].
  7. ↑ Życie Warszawy 3.7.1992
  8. ↑ W dolinie łez: profesor Andrzej Jus : życie i dorobek naukowy : przyczynek do historii polskiej i kanadyjskiej psychiatrii drugiej połowy XX wieku. books.google.pl. [dostęp 2020-07-11].
  9. ↑ M.P. z 1949 r. nr 49, poz. 679.

Bibliografia

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Andrzej_Jus&oldid=60377677”