Przejdź do zawartości

Opończyk: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
następna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Kenraiz (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
104 711 edycji
Nowe na DNA
(Brak różnic)

Wersja z 16:24, 2 lut 2021

Opończyk
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

mchy

Klasa

prątniki

Podklasa

Funariidae

Rząd

opończykowce

Rodzina

opończykowate

Rodzaj

opończyk

Nazwa systematyczna
{{{nazwa łacińska}}} J. Hedwig
Sp. Musc. 60. 1 Jan 1801[1]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Opończyk krętozarodniowy – zarodnie w czepkach

Opończyk[4] (Encalypta) – rodzaj mchów (prątników) z rodziny – opończykowatych Encalyptaceae[3]. Należą do niej dwa rodzaje z 33[5]–40 gatunkami[6]. Rośliny te występują w większości na półkuli północnej, ale kilka gatunków jest szeroko rozprzestrzenionych na obszarach górskich, rosnąc na wszystkich kontynentach (w tym także na Antarktydzie) i większych wyspach oceanicznych[5][7]. W Polsce rośnie 7 gatunków z rodzaju opończyk Encalypta[4]. Są to mchy naskalne, tworzące zbite darnie, rosnące w szczelinach skał wapiennych i bezwapiennych, także na murach[8][9].

Morfologia

Gametofit
Rośliny jednopienne, rzadko dwupienne[9]. Tworzą często zbite darnie, niebieskozielone, matowe[8]. Łodyżki w dole pokryte chwytnikami, w przekroju trójkątne lub pięciokątne[8], gęsto ulistnione[9]. Listki wyrastają w 5 lub 8 szeregach, językowate, zakończone tępo lub z wyciągniętym żebrem. Komórki u nasady liścia hyalinowe (przejrzyste), prostokątne, poza tym sześcioboczne, silnie brodawkowate[8]. Listki z wyraźnym żebrem[8], na brzegu płaskie lub podwinięte[7]. W stanie suchym wzniesione i zwykle skręcone, w stanie wilgotnym mniej lub bardziej rozpostarte[7].
Sporofit
Seta wyrasta ze szczytu łodyżek gametofitu, jest prosto wzniesiona[7], ma zróżnicowaną długość i barwę od czerwonej, przez brązową do czarnej[5]. Zarodnia walcowata, prosto wzniesiona, gładka lub bruzdowana podłużnie, rzadziej spiralnie[8][7]. Czepek okazały, zakrywający całą zarodnię[7][5]. Wieczko z prostym i długim dzióbkiem na szczycie, odpada wraz z czepkiem[8]. Perystom pojedynczy lub podwójny. Jego zęby są płaskie, często też żeberkowane i brodawkowane[8].

Systematyka

Jeden z dwóch rodzajów z rodziny opończykowatych Encalyptaceae Schimp. z monotypowego rzędu opończykowców Encalyptales[3][4].

Wykaz gatunków[6][4]

Przypisy

  1. ↑ a b Encalypta J. Hedwig. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2021-02-02].
  2. ↑ Michael A. Ruggiero, Dennis P. Gordon, Thomas M. Orrell, Nicolas Bailly, Thierry Bourgoin, Richard C. Brusca, Thomas Cavalier-Smith, Michael D. Guiry, Paul M. Kirk. A Higher Level Classification of All Living Organisms. „PLOS ONE”. 10(6): e0130114, 2015. DOI: 10.1371/journal.pone.0119248. 
  3. ↑ a b c B. Goffinet, W.R. Buck, A.J. Shaw: Classification: mosses. University of Connecticut, 2008–. [dostęp 2021-02-02]. (ang.).
  4. ↑ a b c d Ryszard Ochyra, Jan Żarnowiec, Halina Bednarek-Ochyra: Census Catalogue of Polish Mosses. Kraków: Polish Academy of Sciences, Institute of Botany, 2003, s. 19-20. ISBN 83-85444-84-X.
  5. ↑ a b c d Robert E. Magill: Encalyptaceae Schimper. [w:] Bryopyte Flora of North America. Vol. 27 [on-line]. eFloras.org, 2007. [dostęp 2021-02-02].
  6. ↑ a b Encalypta. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2021-02-02].
  7. ↑ a b c d e f A.J.E. Smith: The Moss Flora of Britain and Ireland. Cambridge i in.: Cambridge University Press, 2004, s. 497. ISBN 978-0-521-54672-0.
  8. ↑ a b c d e f g h Bronisław Szafran: Mchy (Musci). T. I. Warszawa: PAN, PWN, 1957, s. 260.
  9. ↑ a b c J. Mickiewicz, D. Sobotka: Zarys briologii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973, s. 110.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Opończyk&oldid=62228358”