Harpegnathos saltator: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
N |
WP:SK, drobne merytoryczne |
||
| Linia 24: | Linia 24: | ||
'''''Harpegnathos saltator''''' – [[Gatunek (biologia)|gatunek]] [[Mrówkowate|mrówek]] z plemienia ''[[Ponerini]]''<ref>{{Cytuj |tytuł = Taxonomy browser (Harpegnathos saltator) |data dostępu = 2021-04-15 |opublikowany = www.ncbi.nlm.nih.gov |url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/Taxonomy/Browser/wwwtax.cgi?mode=Info&id=610380}}</ref>, występujących w [[Indie|Indiach]] i [[Sri Lanka|Sri Lance]]<ref name=":0" />. |
'''''Harpegnathos saltator''''' – [[Gatunek (biologia)|gatunek]] [[Mrówkowate|mrówek]] z plemienia ''[[Ponerini]]''<ref>{{Cytuj |tytuł = Taxonomy browser (Harpegnathos saltator) |data dostępu = 2021-04-15 |opublikowany = www.ncbi.nlm.nih.gov |url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/Taxonomy/Browser/wwwtax.cgi?mode=Info&id=610380}}</ref>, występujących w [[Indie|Indiach]] i [[Sri Lanka|Sri Lance]]<ref name=":0" />. |
||
Gatunek wyróżnia się nietypową strukturą [[Kolonia (biologia)|kolonii]] w porównaniu do innych gatunków z podrodziny ''[[Ponerinae]]''. Młode, uskrzydlone [[Królowa (biologia)|królowe]] tworzą kolonie, wiążąc się z niespokrewnionymi samcami. W przypadku śmierci po kilku latach królowej, kilka potomnych [[Robotnica (biologia)|robotnic]] zastępuje królową w roli reproduktora i krzyżuje się z samcami z tej samej kolonii<ref name=":0" />. Pseudokrólowe wytwarzają wówcza feromony, które zmuszają resztę osobników do traktowania ich jak królowych<ref name=":1">{{Cytuj |tytuł = Zmieniają wielkość swoich mózgów i jajników, by objąć przywództwo w kolonii |data dostępu = 2021-04-15 |opublikowany = tvnmeteo.tvn24.pl |url = https://tvnmeteo.tvn24.pl/r/news,337568.html |język = pl}}</ref>. Robotnice walczą wówczas o dominację w hierarchii grupy<ref name=":0" />, a pojedynki te mogą trwać do miesiąca<ref name=":1" />. Co roku ze złożonych jaj wykluwać się będą uskrzydlone królowe, które założą własne kolonie |
Gatunek wyróżnia się nietypową strukturą [[Kolonia (biologia)|kolonii]] w porównaniu do innych gatunków z podrodziny ''[[Ponerinae]]''. Młode, uskrzydlone [[Królowa (biologia)|królowe]] tworzą kolonie, wiążąc się z niespokrewnionymi samcami. W przypadku śmierci po kilku latach królowej, kilka potomnych [[Robotnica (biologia)|robotnic]] zastępuje królową w roli reproduktora i krzyżuje się z samcami z tej samej kolonii<ref name=":0" />. Pseudokrólowe wytwarzają wówcza feromony, które zmuszają resztę osobników do traktowania ich jak królowych<ref name=":1">{{Cytuj |tytuł = Zmieniają wielkość swoich mózgów i jajników, by objąć przywództwo w kolonii |data dostępu = 2021-04-15 |opublikowany = tvnmeteo.tvn24.pl |url = https://tvnmeteo.tvn24.pl/r/news,337568.html |język = pl}}</ref>. Robotnice walczą wówczas o dominację w hierarchii grupy<ref name=":0" />, a pojedynki te mogą trwać do miesiąca<ref name=":1" />. Co roku ze złożonych jaj wykluwać się będą uskrzydlone królowe, które założą własne kolonie<ref name=":0" />. W czasie walki o uzyskanie pozycji królowej, robotnice potrafią zwiększyć swoje narządy płciowe pięciokrotnie i zmniejszyć mózg o 25%, ale jeśli status pseudokrólowej zostanie przez nie utracony, ich ciała mogą wrócić do poprzedniego stanu<ref name=":1" />. |
||
Strategia rozrodcza gatunku zapewnia przedłużone życie kolonii<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Harpegnathos saltator |data dostępu = 2021-04-15 |opublikowany = www.antweb.org |url = https://www.antweb.org/description.do?genus=harpegnathos&species=saltator&rank=species |język = en}}</ref>, co umożliwia dużą rozbudowę gniazda mimo stosunkowo małej liczebności robotnic w poszczególnych koloniach (średnio 65 ± 40)<ref name="springer">{{Cytuj pismo | autor = C. Peeters, J. Liebig, B. Hölldobler | tytuł = Sexual reproduction by both queens and workers in the ponerine ant Harpegnathos saltator | czasopismo = Insectes Sociaux | wolumin = 47 | strony = 325–332 | język = en | data = 2000 | url = https://link.springer.com/article/10.1007/PL00001724 | doi = doi.org/10.1007/PL00001724}}</ref>. |
|||
| ⚫ | Robotnice mają wydłużone [[Głowa|głowy]], [[Szczęki gardłowe|szczęki]] posiadają mocne, zwężające się [[zęby]] skierowane w dół i w głąb otworu gębowego, na końcach ząbkowane. [[Tułów stawonogów|Tułów]] mało rowkowany, połączenie tułowia i [[ |
||
| ⚫ | Robotnice mają wydłużone [[Głowa|głowy]], [[Szczęki gardłowe|szczęki]] posiadają mocne, zwężające się [[zęby]] skierowane w dół i w głąb otworu gębowego, na końcach ząbkowane. [[Tułów stawonogów|Tułów]] mało rowkowany, połączenie tułowia i [[odwłok]]a wąskie, owalne. Odwłok bardzo długi, duże [[żądło]]. Głowa i odwłok czarniawo brązowe, tułów i nogi czerwonawe. Długość ciała ok. 1,9 cm<ref name=":0" />. |
||
| ⚫ | |||
Długość życia osobników wynosi od 10 dni do 2 lat, średnio 206 dni. Młode robotnice pozostają w gnieździe, przechodzą do pracy poza nim w wieku 50 dni, osiągając w wieku 74 dni szczyt aktywności na zewnątrz gniazda. Ok. 57 dnia życia osobniki mają już wyprodukowaną docelową ilość jadu<ref name="sciencedirect">{{Cytuj pismo | autor = Kevin L.Haight | tytuł = Patterns of venom production and temporal polyethism in workers of Jerdon’s jumping ant, Harpegnathos saltator | czasopismo = Journal of Insect Physiology | wydanie = 12 | wolumin = 58 | strony = 1568-1574 Journal of Insect Physiology | język = en | data = 2012 | url = https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0022191012002387 | doi = doi.org/10.1016/j.jinsphys.2012.09.011}}</ref>. |
|||
| ⚫ | |||
* ''Harpegnathos saltator cruentatus'' |
* ''Harpegnathos saltator cruentatus'' |
||
* ''Harpegnathos saltator taprobanae'' |
* ''Harpegnathos saltator taprobanae'' |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
{{Przypisy |
{{Przypisy}} |
||
}} |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
{{Kontrola autorytatywna}} |
||
Wersja z 10:22, 15 kwi 2021
| Harpegnathos saltator | |
| (Jerdon, 1851) | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj | |
Harpegnathos saltator – gatunek mrówek z plemienia Ponerini[1], występujących w Indiach i Sri Lance[2].
Gatunek wyróżnia się nietypową strukturą kolonii w porównaniu do innych gatunków z podrodziny Ponerinae. Młode, uskrzydlone królowe tworzą kolonie, wiążąc się z niespokrewnionymi samcami. W przypadku śmierci po kilku latach królowej, kilka potomnych robotnic zastępuje królową w roli reproduktora i krzyżuje się z samcami z tej samej kolonii[2]. Pseudokrólowe wytwarzają wówcza feromony, które zmuszają resztę osobników do traktowania ich jak królowych[3]. Robotnice walczą wówczas o dominację w hierarchii grupy[2], a pojedynki te mogą trwać do miesiąca[3]. Co roku ze złożonych jaj wykluwać się będą uskrzydlone królowe, które założą własne kolonie[2]. W czasie walki o uzyskanie pozycji królowej, robotnice potrafią zwiększyć swoje narządy płciowe pięciokrotnie i zmniejszyć mózg o 25%, ale jeśli status pseudokrólowej zostanie przez nie utracony, ich ciała mogą wrócić do poprzedniego stanu[3].
Strategia rozrodcza gatunku zapewnia przedłużone życie kolonii[2], co umożliwia dużą rozbudowę gniazda mimo stosunkowo małej liczebności robotnic w poszczególnych koloniach (średnio 65 ± 40)[4].
Robotnice mają wydłużone głowy, szczęki posiadają mocne, zwężające się zęby skierowane w dół i w głąb otworu gębowego, na końcach ząbkowane. Tułów mało rowkowany, połączenie tułowia i odwłoka wąskie, owalne. Odwłok bardzo długi, duże żądło. Głowa i odwłok czarniawo brązowe, tułów i nogi czerwonawe. Długość ciała ok. 1,9 cm[2].
Długość życia osobników wynosi od 10 dni do 2 lat, średnio 206 dni. Młode robotnice pozostają w gnieździe, przechodzą do pracy poza nim w wieku 50 dni, osiągając w wieku 74 dni szczyt aktywności na zewnątrz gniazda. Ok. 57 dnia życia osobniki mają już wyprodukowaną docelową ilość jadu[5].
Podgatunki[2]:
- Harpegnathos saltator cruentatus
- Harpegnathos saltator taprobanae
Przypisy
- ↑ Taxonomy browser (Harpegnathos saltator) [online], www.ncbi.nlm.nih.gov [dostęp 2021-04-15].
- ↑ a b c d e f g Harpegnathos saltator [online], www.antweb.org [dostęp 2021-04-15] (ang.).
- ↑ a b c Zmieniają wielkość swoich mózgów i jajników, by objąć przywództwo w kolonii [online], tvnmeteo.tvn24.pl [dostęp 2021-04-15] (pol.).
- ↑ C. Peeters, J. Liebig, B. Hölldobler. Sexual reproduction by both queens and workers in the ponerine ant Harpegnathos saltator. „Insectes Sociaux”. 47, s. 325–332, 2000. DOI: doi.org/10.1007/PL00001724. (ang.).
- ↑ Kevin L.Haight. Patterns of venom production and temporal polyethism in workers of Jerdon’s jumping ant, Harpegnathos saltator. „Journal of Insect Physiology”. 58 (12), s. 1568-1574 Journal of Insect Physiology, 2012. DOI: doi.org/10.1016/j.jinsphys.2012.09.011. (ang.).