1 Nowosądecka Drużyna Wędrownicza „Czarna Jedynka” im. Stefana Czarnieckiego w Nowym Sączu

I Nowosądecka Drużyna Wędrownicza Czarna Jedynka im. Stefana Czarnieckiego

Organizacja harcerska	Związek Harcerstwa Polskiego
Rodzaj jednostki	Drużyna wędrownicza
Jednostka nadrzędna	Hufiec ZHP Nowy Sącz im. Bohaterów Ziemi Sądeckiej
Rok powstania pierwszych drużyn	11 listopada 1911
Komendant (przewodniczący)	pwd. Mikołaj Marcisz
Adres siedziby	ul. Wąsowiczów 8, 33-300 Nowy Sącz
Położenie na mapie Nowego Sącza I Nowosądecka Drużyna Wędrownicza
Położenie na mapie Polski I Nowosądecka Drużyna Wędrownicza
Położenie na mapie województwa małopolskiego I Nowosądecka Drużyna Wędrownicza
49°37′18,2″N 20°41′42,5″E

I Nowosądecka Drużyna Wędrownicza Czarna Jedynka im. Stefana Czarnieckiego jest jedną z najstarszych drużyn harcerskich założonych na ziemiach Polski. Jej początki są datowane na 28 października 1911 roku, kiedy to Andrzej Małkowski w sali „Sokoła” wygłosił odczyt pt. „Skauting – nowa organizacja młodzieży”.

11 listopada 1911 roku, z inicjatywy osób, które podzielały poglądy Małkowskiego powstała I Nowosądecka Drużyna Skautowa im. Stefana Czarnieckiego, która obecnie nosi nazwę: I Nowosądecka Drużyna Wędrownicza „Czarna Jedynka”.

Historia

Początki

• 28 października 1911 – Andrzej Małkowski wygłasza w sali „Sokoła” odczyt pt. „Scouting – nowa organizacja młodzieży”. Wysłuchało go około 280 osób. Bezpośrednio po wystąpieniu zgłosiło się kilkunastu gimnazjalistów z IV-VI klasy II Gimnazjum, chcących wstąpić do nowej organizacji.
• 29 października 1911 – 16 chłopców wzięło udział w zajęciach terenowych poprowadzonych pod fachowym okiem Małkowskiego. Byli podzieleni na dwie grupy. Miejscem ich dwugodzinnych ćwiczeń były tereny leżące dziś pomiędzy Nowym Sączem a Marcinkowicami, dokąd udano się koleją. Odczyt, a następnie zajęcia praktyczne w terenie stały się bodźcem do powstania kolejnych zastępów, tym razem przy 1 Gimnazjum.
• 11 listopada 1911 – Połączenie zastępów z I i II Gimnazjum zaowocowało powstaniem I Nowosądeckiej Drużyny Skautowej im. Stefana Czarnieckiego. Tworzyły ją cztery patrole: Czarnych Niedźwiedzi, Orłów, Kukułek i Zbójników lub Juhasów, skupiając w swych szeregach 30 członków. Drużynowym został Stanisław Kramarski, zaś przybocznym – Stanisław Pawlikowski, a naukę harcerstwa prowadził naczelnik tutejszego „Sokoła” – Adam Bieda.
• 31 stycznia 1913 – I Drużynę Skautową podzielono na dwie działające przy I i II Gimnazjum. Kierownictwo II Drużyny im. Romualda Traugutta objął Julian Hein.
• 2–9 lipca 1913 – Stanisław Kramarski wziął udział wycieczce skautowej na III Wszechbrytyjski Zlot Skautów w Birmingham w Anglii, gdzie nad polskim obozem powiewała flaga z białym orłem na amarantowym tle i używano nazwy kraju wymazanego z mapy świata (pomimo protestów zgłoszonych przez przedstawicielstwa państw zaborczych gen. Robert Baden-Powell nie zgodził się na usuniecie polskiej flagi).

W latach 20. w Nowym i Starym Sączu oprócz Czarnej Jedynki działały dwie męskie drużyny harcerskie i aż pięć drużyn żeńskich. Z tamtego okresu z szeregów „Czarnej Jedynki” wyszli wielcy patrioci walczący o wolność ojczyzny m.in. znany językoznawca, dialektolog i późniejszy komendant Hufca Nowy Sącz (1925-1930) Eugeniusz Pawłowski, który jako nauczyciel był przez kilka lat opiekunem „Czarnej Jedynki”. Pieśń harcerska Hej w góry, której był twórcą, stała się hymnem drużyny.

Ostatnia siedziba władz sądeckiego harcerstwa mieściła się w suterenach domu inż. Zenona Remiego (drużynowego „Czarnej Jedynki”, architekta, założyciela słynnego sądeckiego rodu, projektanta wielu budowli, w tym stanicy w Kosarzyskach) przy placu św. Kazimierza, a w wagonie kolejowym ustawionym w narożu ulic Matejki i Mickiewicza znajdowało się biuro Czarnej Jedynki.

Tutaj kończy się pierwsza część historii drużyny. Czarna Jedynka została rozwiązana jak większość drużyn w czasie okupacji hitlerowskiej a jej członkowie rozpoczęli działalność konspiracyjna.

Reaktywacja

• 17 lutego 1982 – z inicjatywy uczniów I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Długosza, odbyła się zbiórka organizacyjna, na której podjęto decyzję o kontynuacji tradycji „Czarnej Jedynki” i zgłoszono wniosek do Komendy Hufca o zezwolenie na noszenie czarnych chust i pagonów. Do dziś prawo do ich noszenia mają pełnoprawni członkowie drużyny, którzy zasłużyli na to miano swoim działaniem i postawą. Pierwszą drużynową została Urszula Kochanik (późniejsza Komendantka Chorągwi Nowosądeckiej), a drużynę tworzyły trzy zastępy: „Skauci”, „Podhalanie” i zastęp męski.
• 2004 – W związku ze zmianami w metodykach ZHP, drużynie zmieniono nazwę z „I Drużyna Starszoharcerska”, na: „I Nowosądecka Drużyna Wędrownicza”.
• 2007 – W drużynie działają cztery zastępy: „ZZ Czarne Niedźwiedzie”, „KMAKAPKI-i”, „Zielone Owieczki-Blue” oraz „Czarne Wilki”.
• 2011 – Została wybrana nowa drużynowa – dh. Paula Janczyk. Powstaje trzeci żeński zastęp, „Larkwei”.
• 2012 – Drużynową zostaje dh. Karolina Malinowska.
• 2013 – Na funkcję drużynowego został powołany dh. Jakub Tabasz – Przybocznymi zostają dh. Mikołaj Dunikowski oraz dh. Dominika Tyburczy.
• 2014 – Wędrownicy I NDW wybrali dh. Mikołaja Dunikowskiego na drużynowego. Przyboczną zostaje dh. Magdalena Gorgoń.
• 2015 – 13 listopada drużynową zostaje dh. Wiktoria Basta. Przyboczni to dh. Radek Janik i dh. Anna Żywczak.
• 2016 – drużynowym zostaje pwd. Michał Leszczyński. Przyboczni to dh. Wiktoria Basta, dh. Urszula Romańczyk, dh. Radosław Janik
• 2017 – drużynową zostaje dh. Urszula Romańczyk, a przybocznym – dh. Adrian Surmański.
• 2018 – na funkcję drużynowej powołana zostaje dh. Klaudia Piękoś z przybocznymi: dh. Adrianem Surmańskim i dh. Klemensem Ogórkiem. Zastęp „Czarne Wilki” zostaje reaktywowany, a zastęp „Larkwei” – rozwiązany.

Drużyna bierze udział w wielu akcjach na terenie całego kraju, aktywnie włącza się w życie miasta oraz nowosądeckiego hufca.

Nocny Bieg Mikołajkowy

Czarna Jedynka od 1990 roku organizuje Nocny Bieg Mikołajkowy, w którym biorą udział harcerze z całej Polski – jest to jedna z największych imprez w tym regionie. Co roku organizowana jest w nowym miejscu i posiada nową, ciekawą fabułę.

Drużynowi (lista niepełna)

• pwd. Klemens Ogórek HR – Wrzesień 2020 – 20 maja 2023
• pwd. Mikołaj Marcisz HO – 20 maja 2023-