I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Długosza w Nowym Sączu

I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Długosza w Nowym Sączu

Liceum ogólnokształcące
Każdy jest dłużeń ojczyźnie swojej tyle, na ile go stać.
Państwo	Polska
Miejscowość	Nowy Sącz
Adres	ul. Długosza 5 33-300 Nowy Sącz
Data założenia	1818
Patron	Jan Długosz
Liczba uczniów	1157
Dyrektor	mgr Jacek Tomasik
Wicedyrektorzy	mgr Barbara Lorek, mgr Sabina Pasiut
Członkostwo	Stowarzyszenie Szkół Aktywnych, Stowarzyszenie na rzecz Najstarszych Szkół w Polsce
Położenie na mapie Nowego Sącza I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Długosza w Nowym Sączu
Położenie na mapie Polski I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Długosza w Nowym Sączu
Położenie na mapie województwa małopolskiego I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Długosza w Nowym Sączu
49°37′18,38″N 20°41′42,09″E
Strona internetowa

I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Długosza w Nowym Sączu – najstarsza szkoła ponadpodstawowa w Nowym Sączu i regionie. Do 2019 był to Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 im. Jana Długosza w Nowym Sączu.

Historia

• 4.XI.1818 – otwarcie sześcioklasowego gimnazjum, 140 uczniów pobiera nauki w budynku przy ul. Pijarskiej
• 1838 – gimnazjum przekazano jezuitom, szkoła mieści się w budynku przy ul. Piotra Skargi
• 1867 – zorganizowanie pełnego ośmioklasowego gimnazjum, pierwszy egzamin dojrzałości
• 1868 – przejście pod nadzór nowo utworzonej C.K. Rady Szkolnej Krajowej
• 1870 – założenie bursy im. Tadeusza Kościuszki
• 17 kwietnia 1894 – pożar Nowego Sącza, ogień trawi jeden z budynków szkolnych
• 23 kwietnia 1894 – wznowienie nauki w nowym budynku przy ul. Długosza 5
• 1 września 1907 – rozpoczęła działalność samodzielna filia c. k. Gimnazjum Wyższego, mieszcząca się w realności R. Pisza przy ul. Wąsowiczów, kierownikiem filii, a następnie gimnazjum został dr Stanisław Klemensiewicz
• 1908 – filia została przekształcona w c. k. Gimnazjum II, późniejsze Państwowe Gimnazjum II im. Króla Bolesława Chrobrego
• 1908 – w związku z utworzeniem nowej placówki dotychczasowy zakład otrzymał nazwę „c. k. Gimnazjum I Wyższe”
• 1912–1918 – liczny udział uczniów I Gimnazjum w tajnej działalności patriotycznej i walkach wyzwoleńczych
• 11 listopada 1918 – w stulecie szkoły uroczystość patriotyczna – manifestacyjne otwarcie szkoły pod białym Orłem
• 1925–1926 – szkoła przyjmuje nazwę Państwowe I Gimnazjum im. Jana Długosza w Nowym Sączu
• 1933–1934 – reforma szkolna tzw. jędrzejewiczowska – wprowadzenie dwustopniowej szkoły średniej ogólnokształcącej. Zarządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z 1937 zostało utworzone „I Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Jana Długosza w Nowym Sączu” (państwowa szkoła średnią ogólnokształcąca, złożoną z czteroletniego gimnazjum i dwuletniego liceum), po wejściu w życie tzw. reformy jędrzejewiczowskiej szkoła miała charakter męski, a wydział liceum ogólnokształcącego był prowadzony w typie matemtycznym. Pod koniec lat 30. szkoła funkcjonowała pod adresem ulicy Jana Długosza 1.
• 1939–1945 – zamknięcie Gimnazjum – w budynku szkoły mieści się szkoła policyjna – okres tajnego nauczania
• luty 1945 – wznowienie nauki w różnych budynkach szkolnych
• od 7 maja 1946 – regularna nauka we własnym budynku szkolnym
• od 1 września 1948 – wprowadzenie czteroklasowego gimnazjum z nazwami klas: ósma, dziewiąta, dziesiąta, jedenasta
• 1952–1957 – liceum jako podległe TPD jest szkołą świecka, koedukacyjną
• 1957–1958 – powrót do dawnej nazwy i męskiego typu szkoły
• 1964 – ponowne wprowadzenie koedukacji
• 1966–1967 – szkoła została uznana za jedną z pięciu w województwie krakowskim tzw. szkół wiodących
• 1967–1968 – w związku z reformą szkolnictwa szkoła przejmuje pierwszych absolwentów ośmioklasowych szkół podstawowych
• 1968–1969 – uroczyste obchody 150-lecia szkoły, wydanie monografii szkoły mgr Antoniego Sitka, szkoła otrzymała złotą odznakę „Zasłużony dla Rozwoju Ziemi Sądeckiej”
• 1972 – remont generalny budynku, założenie centralnego ogrzewania
• 1973 – Instytut Kształcenia Nauczycieli i Badań Oświatowych uznał szkołę za wzorową w pierwszym etapie wdrażania nowoczesnego systemu dydaktyczno-wychowawczego
• 1974 – powstał hymn szkoły – słowa: mgr U. Adamek, muzyka: mgr J. Pach
• 1975 – pierwszy większy sukces w olimpiadach przedmiotowych – Tomek Podgórski laureatem Centralnej Olimpiady Historycznej
• 1976 – powstanie drużyny ZHP „SEKATOR”
• 1978 – Wojewódzka Rada Narodowa nadała I L.O. Złotą Odznakę „Za zasługi dla Województwa Nowosądeckiego”
• 1979 – oddanie do użytku sali gimnastycznej
• 1979 – Ministerstwo Oświaty i Wychowania przyznaje szkole Medal Komisji Edukacji Narodowej
• 1983 – wizyta ministra Oświaty i Wychowania, prof. dr hab. Bolesław Farona absolwenta I L.O. z roku 1954
• 1983 – I rajd szkolny – tradycja utrzymywana do dziś
• 10 maja 1985 – odsłonięcie popiersia patrona szkoły Jana Długosza
• październik 1986 – przyjęcie szkoły do klubu UNESCO
• 6 grudnia 1986 – sesja naukowa pt.: „Zapewnić światu pokój”
• październik 1985 – udział przedstawicieli I LO w zjeździe szkół 100-letniej tradycji
• 1988 – uroczyste obchody 170-lecia szkoły
• 1998 – uroczyste obchody 180-lecia szkoły
• 1999 – utworzone zostaje przy I LO – Gimnazjum i szkoła otrzymuje nazwę: Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 1 im. Jana Długosza w Nowym Sączu
• 2017 – rozpoczęcie stopniowego wygaszania I Gimnazjum
• 2018 – uroczyste obchody 200-lecia szkoły

Szkoła obecnie

Chór „Scherzo”

Chór I Liceum Ogólnokształcącego w Nowym Sączu „Scherzo” (z wł. żart) – powstał w 1987 r. Jest czterogłosowym chórem mieszanym skupiającym młodzież z kilku szkół sądeckich. Liczy około 60 osób w wieku 15–18 lat. Zespół pracuje również w dwóch formacjach: jako zespół wokalny wykonujący madrygały i chansonne oraz chór kameralny śpiewający muzykę dawną. Repertuar zespołu obejmuje głównie muzykę polską okresu Renesansu oraz współczesną m.in. fragmenty „Carmina Burana” C. Orffa i „Misa Criolla” A. Ramireza. Jest zdobywcą wielu nagród na konkursach ogólnopolskich. Nagrał i wydał 2 kasety ze swoim repertuarem. Koncertował za granicą m.in. w Niemczech, Włoszech, Francji, Belgii i Anglii. W latach 1993 i 1997 wystąpił z koncertami u papieża Jana Pawła II. Ponadto występował w ratuszu i sądeckich kościołach, uczestniczył w wielu uroczystościach miejskich i wojewódzkich, prowadził audycje muzyczne dla szkół. W latach 1991-95 chór działał pod patronatem Młodzieżowego Domu Kultury. W 1996 r. powstało Stowarzyszenie wspierające chór organizacyjnie. Zespół podnosi swój poziom artystyczny m.in. na wakacyjnych obozach szkoleniowo-wypoczynkowych. Jego działalność jest finansowana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, Wydział Kultury Urzędu Miejskiego, Kuratorium Oświaty, Radę Szkoły oraz wielu sponsorów prywatnych.

Gazetki szkolne

Paranoja

Oficjalna gazetka szkolna I Liceum Ogólnokształcącego – „Paranoja” – jest wydawana już od 23 lat. Zespół redakcyjny „Paranoi” liczy ponad 30 osób. Potwierdzeniem sukcesu, jaki osiąga „Paranoja”, która od roku szkolnego 2012/2013 przybrała nową szatę graficzną i zawiera średnio o 15 artykułów więcej niż poprzednie wydania, jest rosnąca liczba czytelników oraz zainteresowanie nauczycieli, którzy również publikują swoje artykuły na łamach naszej gazetki. „Paranoja” nawiązała także współpracę z portalem internetowym „Sądeczanina”, na którym jeszcze większa liczba osób, nie tylko z naszego liceum, może przeczytać artykuły redaktorów gazetki. Najważniejszym jednak osiągnięciem „Paranoi” było zdobycie I miejsca w konkursie na najlepszą gazetkę szkolną Nowego Sącza a okolic, organizowanym przez Fundację Sądecką w roku szkolnym 2012/2013.

Slash

Pojawienie się tego tytułu na „dziennikarskim rynku” ILO wzbudziło ogromne zainteresowanie. Slash po raz pierwszy ukazał się w 2012 roku. Natomiast w czerwcu 2013 roku po dwóch latach zdrowej, twardej rywalizacji między nowym, młodym „Slashem”, a legendarną i utytułowaną „Paranoją” – okazało się, że gazetki „Długoszowej Rodziny” nie mają sobie równych, bowiem w I Konkursie Gazetek szkolnych Sądecczyzny to właśnie one okazały się najlepsze. „Slash” i „Paranoja” stanęły razem na najwyższym stopniu podium tego konkursu.

Festiwal Młodych Talentów

W rok 1971 młodzież działająca w Samorządzie Szkolnym wpadła na pomysł zorganizowania przeglądu artystycznego, w którym swoje talenty mogliby zaprezentować uczniowie. Pod kierunkiem prof. Józefy Piwowar i prof. Wojciecha Froehlicha, młodzież przygotowała I Festiwal Młodych Talentów. Uczniowie mogli zaprezentować swoje uzdolnienia w konkurencjach: gra na instrumencie, śpiew solowy, recytacja, taniec, gra zespołu muzycznego, kabaret oraz rysunek z natury. Do 1980 r. odbywał się on rokrocznie. Niestety, później „zapanowała długa, mroźna zima” – jak to określiła jedna z byłych uczestniczek Festiwalu. Dopiero w latach 1982 i 1983 młodzież okazała się silniejsza niż „otaczająca rzeczywistość” i doprowadziła do zorganizowania koncertów festiwalowych, po którym jednak impreza na pięć lat odeszła w cień. Na całe szczęście w 1989 r. młodzież nie wytrzymała tej pustki i pod wodzą prof. Barbary Porzucek zorganizowała kolejny XIII Festiwal. I od tej pory, nieprzerwanie, trwa on do dziś. O jego rosnącej popularności świadczy fakt, że na kolejnych edycjach o możliwość wzięcia w nim udziału ubiegali się uczniowie innych sądeckich szkół.

Biblioteka

Biblioteka mieści się w budynku głównym szkoły na parterze. Posiada wypożyczalnię i czytelnię. Obecnie liczy około 19 300 woluminów. Są również czasopisma podarowane: w języku niemieckim, angielskim i rosyjskim oraz „POLITYKA”. Z czytelni mogą korzystać również osoby nie związane ze szkołą. O jej popularności może świadczyć liczba odwiedzin, która w tym roku przekroczyła już 1300.

Cimelia biblioteki szkolnej:

• Nałęcz, Romans z dziejów polskich. 1828
• Władysław Syrokomla, Dwie koronacye Sasów. 1854
• Piotr Skarga, Kazanie sejmowe. 1857
• J. Przyborowski, Wiadomości o życiu i pismach Jana Kochanowskiego. 1857
• Mikołaj Rej, Żywot człowieka poczciwego. 1859
• S.B.Linde, Słownik języka polskiego. 1859
• Wespazjan Kochowski, Pisma wierszem i prozą. 1859

Osoby związane ze szkołą

Nauczyciele

• Kazimierz Firganek
• Sebastian Flizak
• Marian Janelli
• Tadeusz Miękisz
• Zygmunt Zagórowski

Absolwenci

W ciągu 183 lat szkołę ukończyło 11421 absolwentów, wśród nich znalazło się wiele znakomitości polskiej nauki, kultury i polityki. Słynni absolwenci „Długosza”:

1818 – 1867

• Maciej Czyszczoń – prezes Sądu Apelacyjnego w Krakowie
• Józef Dietl – polsko-austriacki lekarz, polityk, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prezydent Krakowa
• Albin Dunajewski – metropolita krakowski, kardynał
• Ludwik Possinger von Choborski – namiestnik Galicji
• Józef Sembratowicz – greckokatolicki metropolita lwowski

1867 – 1918

• Bolesław Barbacki – uczeń gimnazjum, malarz portrecista, rozstrzelany w 1941
• Adam Karol Benisz – górnośląski działacz plebiscytowy, jeden z dowódców w III powstaniu śląskim, członek Komisji Międzynarodowej z ramienia Ligi Narodów ds. Górnego Śląska
• Jan Zygmunt Berek (matura 1915) – generał brygady Wojska Polskiego
• Artur Berson – inżynier, meteorolog, fizyk
• Marian Chodacki – polski dyplomata, major dyplomowany piechoty
• Bronisław Chruściel – generał brygady Wojska Polskiego
• Karol Frytz – podchorąży Wojska Polskiego, kawaler Virtuti Militari
• Michał Gałązka – honorowy generał brygady Wojska Polskiego
• Józef Giza – generał brygady Wojska Polskiego
• Stanisław Habowski – generał brygady Wojska Polskiego
• Wilhelm Kasprzykiewicz – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego
• Karol Benedykt Kautzki – nauczyciel, polityk
• Zenon Klemensiewicz – polski językoznawca, autor podręczników gramatyki, członek Polskiej Akademii Nauk
• Władysław Kumor – podpułkownik korpusu kontrolerów Wojska Polskiego, kawaler Virtuti Militari
• Zdzisław Kurnikowski – urzędnik konsularny
• Stanisław Kwapniewski – oficer
• Józef Kustroń – legionista II Brygady, generał brygady WP, dowódca 21 Dywizji Piechoty, poległ w 1939 pod Oleszycami prowadząc dywizje do kontrataku
• Jakub Pawłowski – poseł na Sejm
• Kazimierz Pieracki – wiceminister Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego RP
• Eugeniusz Romer – profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, polski geograf i kartograf, wiceprezes Międzynarodowej Unii Geograficznej
• Jan Romer – generał dywizji WP, inspektor armii, kawaler orderu Virtuti Militari II i V klasy
• Stanisław Stroński – profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, poseł na Sejm, redaktor „Rzeczypospolitej”
• Bolesław Wieniawa-Długoszowski – generał dywizji Wojska Polskiego, dyplomata
• Jerzy Żuławski – poeta, powieściopisarz, dramaturg

Abiturienci z 1914

• Stefan Dul – podpułkownik piechoty Armii Krajowej, kawaler Virtuti Militari
• Adam Dzianott – podpułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego
• Władysław Kiełbasa (1893–1939) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego
• Ferdynand Markiewicz – major piechoty Wojska Polskiego, kawaler Virtuti Militari
• Karol Mika – porucznik Wojska Polskiego
• Bronisław Pieracki – członek Związku Strzeleckiego, legionista, minister spraw wewnętrznych, poseł na Sejm RP
• Józef Życzkowski – dyrygent i pedagog, wykładowca Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie
• Józef Motyka - botanik, profesor systematyki roślin i geografii roślin Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

1918 – 1939

• Henryk Barycz – profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, historyk
• Jan Flis – profesor Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie, znany geograf
• Stefan Jarosz – badacz Alaski, znany podróżnik
• Julian Lambor – profesor Politechniki Warszawskiej, znany hydrolog
• Eugeniusz Pawłowski – profesor Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie, jeden z najlepszych znawców gwar polskich
• Emanuel Ringelblum – polsko-żydowski historyk, pedagog i działacz społeczny
• Józef Wąsowicz – profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza i Uniwersytetu Wrocławskiego, geograf i kartograf
• Zdzisław Wójcik – ambasador w Libanie i Kuwejcie

1945 – 2020

• Leszek Bednarczuk – polski językoznawca, indoeuropeista i celtolog
• Zygmunt Berdychowski – poseł na Sejm RP
• Bolesław Faron – prof., minister Edukacji Narodowej (1981–1986), rektor Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie
• Wojciech Froehlich – prof., dyrektor Zakładu Geomorfologii i Hydrologii Gór i Nizin PAN
• Józef Gawlik – prof., rektor Politechniki Krakowskiej
• Franciszek Gągor – generał, szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego
• Ludomir Handzel – prezydent Nowego Sącza od 2018 r.
• Juliusz Janusz – arcybiskup tytularny, nuncjusz Stolicy Apostolskiej w Rwandzie, od 1998 powołany na nuncjusza Stolicy Apostolskiej w Mozambiku, Nuncjusz Apostolski w Budapeszcie
• Jolanta Klimek-Grądzka – polska polonistka, slawistka i profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II; związana z Małopolskim Centrum Kultury „Sokół“ w Nowym Sączu
• Ludomir Krawiński – były prezydent Miasta Nowego Sącza
• Maciej Kurp – były przewodniczący Rady Miasta Nowego Sącza
• Antoni Malczak – muzyk, pedagog, dyrektor Małopolskiego Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu od 1980 do 2019 roku
• Leszek Mazan – publicysta krakowski
• Stanisław Mazur – polski politolog, doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor uczelni na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie
• Andrzej Mączyński – sędzia Trybunału Konstytucyjnego
• Krzysztof Pawłowski – senator RP, rektor Wyższej Szkoły Biznesu w Nowym Sączu i Tarnowie
• Zbigniew Ślipek – prof., rektor 2 kadencji Akademii Rolniczej w Krakowie
• Leszek Wójtowicz – bard Piwnicy Pod Baranami w Krakowie
• Marian Zając – ksiądz, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
• Jerzy Zoń – twórca i dyrektor teatru

Zobacz też

• ZSO nr 1 im. Jana Długosza w Nowym Sączu

Bibliografia

• Jacek Tomasik „Mój Długosz”
• Oficjalna strona internetowa szkoły
• BIP ZSO nr 1

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona internetowa Liceum
• Sprawozdania szkolne I Gimnazjum w Nowym Sączu