Alzacka Republika Rad
| 1918 | |||
| |||
| Dewiza: (niem.) Proletarier aller Länder, vereinigt euch! (franc.) Prolétaires de tous les pays, unissez-vous ! (Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!) | |||
| Stolica | |||
|---|---|---|---|
| Ustrój polityczny | |||
| Typ państwa | |||
| Proklamowanie | |||
| Okupacja francuska | |||
Alzacka Republika Rad (niem. Elsässische Räterepublik, fr. République soviétique alsacienne) – krótkotrwała republika socjalistyczna, powołana w okresie niemieckiej rewolucji 10 listopada 1918 roku na terenie Alzacji i Lotaryngii.
W ostatnich dniach I wojny światowej wybuchł w kilońskim porcie wojennym bunt marynarzy, zapoczątkowujący rewolucję niemiecką. Około 15 000 marynarzy z Alzacji i Lotaryngii służyło w tym czasie w Reichsmarine, większość z nich przyłączyła się do rewolucji. Marynarze dotarli do Strasburga, stolicy prowincji Alzacja-Lotaryngia 9 listopada, gdzie powitały ich tłumy demonstrantów. Ludność wraz z marynarzami ustanowiła Rady Robotnicze i Żołnierskie, które przejęły władzę nad miastem następnego dnia.
Ze Strasburga rewolucja rozszerzyła się na resztę prowincji, Rady ustanowiono w Haguenau, Miluzie, Sélestat, Colmar, Metz i mniejszych miastach. Ogłoszono amnestię i wolność prasy oraz podniesiono pensje strajkującym robotnikom.
Jacques Peirotes, lider socjaldemokratów w Strasburgu zwrócił się natomiast do władz francuskich o wprowadzenie wojska do regionu w celu przywrócenia porządku. Wojsko francuskie wkroczyło do Strasburga 22 listopada, a Rady przekazały Francuzom władzę. Francuzi odwołali wszystkie rewolucyjne dekrety, spacyfikowali strajki oraz aresztowali agitatorów komunistycznych.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Daeninckx, D.: 11 novembre 1918: le drapeau rouge flotte sur Strasbourg et l'Alsace proclame la République des soviets..., Amnistia.net, 10 November 2000. In French. URL last accessed April 6 2006.
- Döblin, A.: Bourgeois & soldats (Novembre 1918), novel, ISBN 2-87653-046-5. In French. Part I of a tetralogy; the whole four books are available in German, ISBN 3-423-59030-0.
- Eschbach, J.: Au Coeur de la Resistance Alsacienne. Le Combat de Paul Dingler, Bentzinger, 2005. ISBN 2-84629-068-7.
- Troester, J.: 22 novembre 1918 : les Français à Strasbourg, in La Grande Guerre Magazine 38, April 2003.