Anna Modrzejewska
| Zawód, zajęcie | |
|---|---|
| Alma Mater | |
| Pracodawca |
Anna Modrzejewska – wieloletnia nauczycielka polskiego w VI Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Reytana w Warszawie.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Ukończyła Uniwersytet Warszawski w 1960 roku[potrzebny przypis].
Od 1961 uczyła języka polskiego w VI Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Reytana w Warszawie[1]. Jej uczniowie wydawali czasopisma szkolne, w tym „Płaskostopie” (1962–1966) i „Dwutygodnik Niezależny” (1970–1972)[2].
Pod koniec stycznia 1977 podpisała wraz z sześcioma innymi nauczycielami swojej szkoły (m.in. Ireneuszem Gugulskim, Stefanią Światłowską i Wojciechem Fałkowskim) list do posłów na Sejm PRL z apelem o powołanie komisji sejmowej mającej na celu zbadanie przypadków łamania praw człowieka w Radomiu i Ursusie w czasie wydarzeń czerwcowych 1976 roku[3], w konsekwencji czego została objęta rozpracowaniem przez Służbę Bezpieczeństwa, a władze oświatowe podjęły decyzję o jej przeniesieniu z dniem 1 września 1977 do XLIX Liceum Ogólnokształcącego im. Zygmunta Modzelewskiego w Warszawie[4][5][6] (początkowo planowano nawet całkowite usunięcie jej ze szkolnictwa[7]). W jej obronie (jako jednej z członkiń grupy nauczycieli Liceum im. T. Reytana poddanych represjom) stanął m.in. Komitet Obrony Robotników[8], a ponad 400 byłych i aktualnych uczniów szkoły podpisało listy protestacyjne[9]. W konsekwencji przeniesienie Anny Modrzejewskiej zostało anulowane, jednak w dalszym ciągu była inwigilowana przez SB (Sprawa Operacyjnego Rozpracowania kryptonim „Plastyk”)[10][3]. M.in. w czerwcu 1979 SB ustaliła, że wszyscy uczniowie jej klasy wychowawczej opuścili lekcje w czasie pielgrzymki Jana Pawła II do Polski[10]. Wobec nękania przez dyrektora szkoły, od początku roku szkolnego 1980/1981 przeniosła się do XLIX Liceum Ogólnokształcącego w Warszawie[11]. Powróciła do pracy w liceum im. T. Reytana w 1981[12], po apelu ponad 250 uczniów i absolwentów szkoły (który dotyczył także Ireneusza Gugulskiego) zainicjowanego przez Ewę Engelking i Andrzeja Horubałę[13]. W Olimpiadzie Literatury i Języka Polskiego jej uczennice zajęły odpowiednio: Katarzyna Bieńkowska III lokatę w 1991, a Olga Dawidowicz II w 1994[14].
W 2022 roku otrzymała nagrodę im. prof. Stefanii Światłowskiej[15] za piękne dzieło wychowania do prawdy i odwagi oraz potwierdzania osobistym świadectwem tych wyborów[16][17]. Laudację wygłosił Janusz Zaorski[18]. Powiedziała wówczas:
- Bycie nauczycielem to jest najpiękniejszy zawód świata, co do tego nie mam wątpliwości. Trzeba tylko interesować się uczniem, trzeba go lubić i trzeba się od niego też uczyć[17].
Wspomnienia uczniów[edytuj | edytuj kod]
We wspomnieniach uczniów uznawana była za jedną z najwybitniejszych nauczycieli polonistyki w Warszawie[19][18].
[...] to była znakomita nauczycielka [...] To były prawie jedyne lekcje, na których była cisza jak makiem zasiał [...] była pedagogiem z Bożej łaski, to się rzadko zdarza pewnie. Jej lekcje były też świetne intelektualnie, pewnie były porównywalne do lekcji Gugulskiego. Oni byli zupełnie inni w osobowości z Irkiem, ale potrafili mówić równie zajmująco i równie mocno potrafili przykuć uwagę uczniów.
Właśnie w jej obecności się czuło, że literatura jest czymś ważnym [...] [Kiedy] Sołżenicyn dostał Nobla w 1971 [...] trudno było ten fakt ukryć, mimo że komuniści niechętnie ten fakt widzieli. Uczniowie w pewnej chwili zapytali panią od polskiego, co sądzi o tym. Pamiętam, co odpowiedziała. Odpowiedziała, że wydaje jej się, że mniej z powodów literackich, a bardziej ze względu na to, o czym pisze, dostał nagrodę [...] Dlaczego o tym opowiadam? Dlatego, żeby powiedzieć, że ten przykład pozwalał sprawdzić, czy mogliśmy liczyć na zaufanie nauczycielki polskiego. Mogliśmy liczyć, nie powiedziała nam niczego nieprawdziwego, żadnej kalumnii, która była w „Trybunie Ludu”. Co więcej, podzieliła się rzeczową refleksją na ten temat. Jestem jej winien wdzięczność, taką ogólną, życiową, za jedno zdanie na temat wypracowania, które było w czwartej klasie – „Każdy jest odpowiedzialny za wszystko”. Jedna z trzech najważniejszych w moim życiu osób, które mówiła mi coś o odpowiedzialności. Ona powiedziała to jednym zdaniem. Temat jednego wypracowania może mieć znaczenie dla ucznia na całe życie.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nasza szkoła, która nas kształtowała. reytan.drama-art.pl. [dostęp 2022-05-24].
- ↑ a b c Ewa Modrzejewska: REYTAN 1953–1989. Szkoła niepokornych. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Wydział Filozofii i Socjologii, Instytut Socjologii, 2002. [Praca magisterska napisana pod kierunkiem dr. Jakuba Karpińskiego].
- ↑ a b Pamięci Profesora Wiesława Żurawskiego. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2022-05-25].
- ↑ Krzysztof Kosiński. Ireneusz Gugulski (1935–1989). Nauczyciel (przyczynek do historii inteligencji w PRL). „Komunizm: system–ludzie–dokumentacja”. 7, s. 149, 2018. Lublin: Instytut Pamięci Narodowej. ISSN 2299-890X.
- ↑ Jan Józef Lipski: KOR. Komitet Obrony Robotników. Komitet Samoobrony Społecznej. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2006, s. 218. ISBN 83-60464-11-1.
- ↑ Jan Skórzyński: Siła bezsilnych. Historia Komitetu Obrony Robotników. Warszawa: Świat Książki, 2012, s. 208. ISBN 978-83-7799-356-9.
- ↑ Justyna Błażejowska: Harcerską drogą do niepodległości. Od „Czarnej Jedynki” do Komitetu Obrony Robotników. Nieznana historia KOR-u i KSS „KOR”. Kraków: Arcana, 2016, s. 246. ISBN 978-83-65350-12-1.
- ↑ Andrzej Jastrzębski (wstęp i opracowanie): Dokumenty Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”. Warszawa–Londyn: Wydawnictwo Naukowe PWN i Wydawnictwo Aneks, 1994, s. 97. ISBN 83-01-11201-8.
- ↑ Stefan Kawalec. Demokratyczna opozycja w Polsce (Wydarzenia czerwcowe i rok działalności Komitetu Obrony Robotników). „Wolność i Solidarność”. 9, s. 126, 2016. Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności. ISSN 2082-6826.
- ↑ a b Marcin Gugulski. Dwaj nawróceni. „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”. Nr 7 (102), s. 92–95, lipiec 2009. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. ISSN 1641-9561.
- ↑ Jacek Żakowski. Z powodu zmian organizacyjnych.... „Tygodnik Solidarność”, s. 12, 1981. Warszawa: Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”. ISSN 0208-8045.
- ↑ B.N., K.E., L.E., N.R.: Reytan, zarys historii VI Liceum Ogólnokształcącego imienia Tadeusza Reytana. Lata 1956–1983. Z aneksem. Warszawa: Wydawnictwo Głos, 1984.
- ↑ Krzysztof Kosiński. Ireneusz Gugulski (1935–1989). Nauczyciel (przyczynek do historii inteligencji w PRL). „Komunizm: system–ludzie–dokumentacja”. 7, s. 152, 2018. Lublin: Instytut Pamięci Narodowej. ISSN 2299-890X.
- ↑ Laureaci Olimpiady Literatury i Języka Polskiego. olijp.pl. [dostęp 2022-05-24].
- ↑ Nagrodę może otrzymać nauczyciel, uczeń lub inna osoba za twórczą pracę dydaktyczną i wychowawczą, bądź za inne wybitne osiągnięcia w dziedzinie edukacji.
- ↑ Nagroda im. Stefanii Światłowskiej. reytan.edu.pl. [dostęp 2023-05-11].
- ↑ a b Podziękowanie po otrzymaniu Nagrody im. prof. Stefanii Światłowskiej w serwisie YouTube.
- ↑ a b Wręczenie Nagrody im.Stefanii Światłowskiej 2022 i laudacja Janusza Zaorskiego w serwisie YouTube.
- ↑ Stanisław Zawiśliński: Jaja, serce, łeb. Janusz Zaorski w rozmowie ze Stanisławem Zawiślińskim. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk, 2014, s. 41. ISBN 978-83-274-0999-7.