Benedictia
| Benedictia | |||
| W. Dybowski, 1875[1] | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
Benedictia | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Gatunki | |||
| |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Benedictia – rodzaj ślimaków w endemicznej dla jeziora Bajkał podrodzinie Benedictiinae w obrębie rodziny Lithoglyphidae[2][3][4].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj ten wprowadził w 1875 roku polski biolog Władysław Dybowski dla nowo opisanego przez siebie gatunku – Benedictia fragilis – oraz dwóch gatunków opisanych wcześniej przez innych autorów[1].
- Etymologia nazwy
Nazwę rodzaju autor utworzył od imienia swego brata – wybitnego polskiego przyrodnika i badacza Syberii, odkrywcy endemicznej fauny Bajkału – Benedykta Dybowskiego[1].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Przedstawiciele występują w całym jeziorze Bajkał, zarówno w części północnej jak i południowej, od płycizn (5–10 m) aż do dużych głębokości (1200 m) – głównie jednak na głębokości 20–30 m[5][6][7], na różnych typach podłoża (ilastym, piaszczystym, na kamieniach i dnie skalistym)[5][8].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Obejmuje gatunki zróżnicowane pod względem wymiarów ciała: wysokość muszli Benedictia nana nie przekracza 3,5 mm, podczas gdy u Benedictia fragilis dochodzi do 60 mm[5][9]. Posiadają wieczko rogowe o spiralnej budowie. W żołądkach występuje pręcik krystaliczny[10][7]. Dieta zróżnicowana, mieszana, obejmuje detrytus, padlinę, peryfiton. Niektóre gatunki podejrzewane są o drapieżnictwo[11][5]. Jajorodne, często składają jaj na swoich własnych muszlach lub muszlach innych mięczaków. Rozwój prosty, ilość jaj w złożu jajowym do 130–200[5]. Haploidalny garnitur chromosomów: n=17[12].
Lista gatunków[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj Benedictia obejmuje 11 występujących współcześnie gatunków[2]:
- Benedictia baicalensis (Gerstfeldt, 1859)[6]
- Benedictia distinguenda Lindholm, 1924[6]
- Benedictia fragilis W. Dybowski, 1875 – gatunek typowy[6]
- Benedictia kotyensis Matiokin, Dzuban & Sitnikova, 1988[6][13]
- Benedictia limnaeoides (Schrenck, 1867)[6]
- Benedictia maxima (W. Dybowski, 1875)[6][3]
- Benedictia michnoi (Lindholm, 1929)
- Benedictia nana Beckman & Starobogatov, 1975[6]
- Benedictia pulchella Sitnikova, 1987[6]
- Benedictia pumyla (Lindholm, 1924)[6]
- Benedictia shadini Beckman & Starobogatov, 1975[6]
Opisano także gatunki kopalne z innych niż jezioro Bajkał lokalizacji[2]:
- Benedictia amnicolidea W. Yü, 1977 † – prowincja Jiangsu (wschodnie Chiny)
- Benedictia pyramidata Martinson, 1957 † – Mongolia
- Benedictia transaltaica Martinson, 1982 † – Mongolia
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Dybowski W., Die Gasteropoden-Fauna des Baikal-Sees, anatomisch und systematisch bearbeitet, „Mémories de l'Académie Impériale des Sciences de St.Pétersbourg”, seria 7, t. 22 (8), 1875, s. 4 (niem.).
- ↑ a b c d e f g MolluscaBase eds., Benedictia W. Dybowski, 1875, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-03-13] (ang.).
- ↑ a b Hausdorf B., Röpstorf P., Riedel F., Relationships and origin of endemic Lake Baikal gastropods (Caenogastropoda: Rissooidea) based on mitochondrial DNA sequences, „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 26 (3), 2003, s. 435–443, DOI: 10.1016/S1055-7903(02)00365-2, PMID: 12644402.
- ↑ M.M. Kozhov, Lake Baikal and its Life, „Monographiae Biologicae”, 11, 1963, s. 1–344, DOI: 10.1007/978-94-015-7388-7.
- ↑ a b c d e Sitnikova T. Ya., Shimaraev M.N. 2001. O glubokovodnych “karlitschkach” i „gigantach” sredi bajkal’skih endemitchnykh gastropod. Zurnal Obshtchej Biologii, 62: 226–238.
- ↑ a b c d e f g h i j k Kantor Yu I., Vinarski M. V., Schileyko A. A. & Sysoev A. V. (online - March 2, 2010). "Catalogue of the continental mollusks of Russia and adjacent territories". Version 2.3.1
- ↑ a b Sitnikova T.Ya. 1995. Guide to recent molluscs of Northern Eurasia. 5. Gastropods of the family Benedictiidae from Lake Baikal. Ruthenica 5: 77–90
- ↑ Sitnikova T.Ya., Endemic gastropod distribution in Baikal, „Hydrobiologia”, 568(S), 2006, s. 207–211.
- ↑ Starobogatova, Y.I. & Sitnikova, T.Ya. 1998. List of Mollusca species. In: Lake Baikal, Evolution and Biodiversity (O. M. Kozhova & L. R. Izmesteva, eds), 404–414. Backhuys Publishers, Leiden.
- ↑ Kozhov, M.M. 1951. K morfologii i istorii baikal´skikh endemichnikh mollyuskov sem. Baicaliidae Gastropoda, Prosobranchia.Trudy Baikalskoy Limnol. Stantsii. 13: 93–119. [Po rosyjsku].
- ↑ Bekman, M. Y. 1977. Kolitshestviennaya kharakteristika bentosa. Limnologiya pridel’tovych prostranstv Bajkala. Tr. Limnol. Inst. SOAH SSSR, Nowosybirsk, t. 12, str. 114–127.
- ↑ Sitnikova T. Ya., 2004. Isolating mechanisms between endemic prosobranch molluscs of Lake Baical. Konferencja: Molluscs of the NE Asia and N Pacific: Biodiversity, Ecology, Biogeography. Vladivostok, październik 2004. s. 151–153
- ↑ Матекин П. В., Дзубан Т. А. & Ситникова Т. Я. [Matiokin P. V., Dzuban T. A.] & Sitnikova T. Ya. (1988). "О новом виде рода Benedictia (Gastropoda, Benedictiidae) из озера Байкал". ["Nowy gatunek z rodzaju Benedictia (Gastropoda, Benedictiidae) z jeziora Bajkał"]. Зоологический журнал (Zoologicheskij Zhurnal) 67(1): 129–135.