Carabus chaudoiri
| Carabus chaudoiri | |
| Gebler, 1847 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Podplemię | |
| Rodzaj | |
| (bez rangi) | Lipastrimorphi |
| Podrodzaj | |
| Gatunek |
Carabus (Morphocarabus) chaudoiri |
Carabus (Morphocarabus) chaudoiri – gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych i podrodziny Carabinae.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten został opisany w 1847 roku przez Frédérica Auguste'a Geblera, a jego epitet gatunkowy nadany został na cześć Maximiliena Chaudoira[1]. Jako lokalizację typową wskazano na etykiecie lektotypu góry Ałtaj, zaś w opisie Geblera Ałatau Kuźniecki i rzekę Kan, obie te lokacje są od siebie bardzo oddalone i brak pewności która jest prawidłowa[2]. Przez Breuninga gatunek ten umieszczany był w sekcji Eucarabus[3], a przez Jakobsona w sekcji Diocarabus. Ostatecznie w podrodzaju Morphocarabus umieścił go Thierry Deuve[4].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Ciało długości od 18,2 do 24,2 mm. Jego barwa może być jednolicie czarna, czarna z mosiężnym lub zielonym połyskiem, ciemnomosiężna, cimenomiedziana, mosiężna, czarniawo-mosiężna, zielona lub zielonkawo-mosiężna. Rudobrązowe są żuwaczki i pazurki, a niekiedy też golenie i wierzchołki czterech pierwszych członów czułków. Spód ciała czarny lub czarniawo-brązowy. Podbródek z dwoma lub czterema szczecinkami, a przedostatni człon głaszczków wargowych z dwoma. Boczne płaty bródki dłuższe od jej środkowego ząbka. Przedtułów poprzeczny, około środka najszerszy. Przedplecze wypukłe, grubo i gęsto punktowane, bokami i z tyłu grubo pomarszczone, o wyraźnej linii środkowej, płytkich i wewnątrz grubo pomarszczonych dołeczkach przypodstawowych, bokach wąsko obrzeżonych, a tylnych kątach krótkich, równomiernie zaokrąglonych i nieco ku dołowi zagiętych. Pokrywy najszersze za środkiem, owalne do podłużno-owalnych, o bokach szeroko obrzeżonych, a ramionach nieco wystających. Rzędy pokryw grubo punktowane. Dołeczki pierwszorzędowe na pokrywach wyraźne. Międzyrzędy pierwszorzędowe na całej długości przerywane na krótkie i długie "ogniwa łańcuszka", a drugorzędowe i trzeciorzędowe analogicznie przerywane tylko na części lub na całej długości. Edeagus prawie wcale niezróżnicowany między podgatunkami, silnie zakrzywiony w pobliżu nasady, prawie prosty w części dystalnej i wyposażony w wąską blaszkę wierzchołkową[2]
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Biegacz ten zasiedla tundrę, zarówno nizinną jak i górską, tundrę lesistą oraz górskie lasy modrzewiowe na rzędnych od 1000 po 2600 m n.p.m.[2].
Chrząszcz palearktyczny, znany z Mongolii i Rosji[5], rozprzestrzeniony od Półwyspu Czukockiego i Jakucji po góry południowo-wschodniej Syberii i północną Mongolię[2][5]. Jeżeli włączać w skład tego gatunku C. michailovi w randze podgatunku, jak chcą niektórzy autorzy, to w jego zasięg wchodził będzie również Kazachstan[6].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten według bazy Carabidae of the World dzieli się na 8 podgatunków[5]:
- Carabus chaudoiri beladici Obydov, 2001
- Carabus chaudoiri chaudoiri Gebler, 1847
- Carabus chaudoiri czadanicus Obydov, 1997
- Carabus chaudoiri juliae Obydov, 2002
- Carabus chaudoiri marusiki Obydov, 1997
- Carabus chaudoiri mongolorum Csiki, 1927
- Carabus chaudoiri shilenkovi O.Berlov, 1989
- Carabus chaudoiri zaikai Obydov, 1999
Z kolei Bernard Lassalle stosuje podział na 4 podgatunki i 6 nacji[6]:
- Carabus chaudoiri chaudoiri Gebler, 1847
- Carabus chaudoiri chaudoiri n. chaudoiri Gebler, 1847
- Carabus chaudoiri chaudoiri n. mongolorum Csiki, 1927
- Carabus chaudoiri michailovi Kabak et Makarov, 1992
- Carabus chaudoiri beladici Obydov, 2001
- Carabus chaudoiri shilenkovi O.Berlov, 1989
- Carabus chaudoiri shilenkovi n. shilenkovi Berlov, 1989
- Carabus chaudoiri shilenkovi n. czadanicus Obydov, 1997
- Carabus chaudoiri shilenkovi n. marusiki Obydov, 1997
- Carabus chaudoiri shilenkovi n. zaikai Obydov, 1999
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ F. Gebler. Verzeichnis der im Kolywano-Woskresenskischen Hüttenbezirke Süd-West-Sibiriens beobachteten. „Käfer. Bull. Soc. Imp. Nat. Moscou”. 20, s. 263-361, 1847.
- ↑ a b c d Dmitry Obydov. Subspecific structure of Carabus (Morphocarabus) chaudoiri Gebler, 1847 (Coleoptera, Carabidae). „Munis Entomology & Zoology”. 4 (2), s. 596-605, 2009.
- ↑ S. Breuning: Monographie der Gattung Carabus. Bestimmungs-Tabellen der europ ä ischen Coleopteren. 1932.
- ↑ Th. Deuve. La Nomenclature Taxonomique du Genre Carabus. „Bibl. ent.”. 4, 1991.
- ↑ a b c A. Anichtchenko et al.: Carabus (Morphocarabus) chaudoiri. [w:] Carabidae of the World [on-line]. 2007-2015. [dostęp 2015-01-01].
- ↑ a b Bernard Lassalle: Liste des Carabes du Monde (part. 9). carabus.eu, 09.2013. [dostęp 2015-01-01].