Chełmica Duża

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chełmica Duża
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Jakuba
(budowa: 1906–1917)
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

włocławski

Gmina

Fabianki

Liczba ludności (III 2011)

1226[2]

Strefa numeracyjna

54

Kod pocztowy

87-811[3]

Tablice rejestracyjne

CWL

SIMC

0862575

Położenie na mapie gminy Fabianki
Mapa konturowa gminy Fabianki, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Chełmica Duża”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Chełmica Duża”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Chełmica Duża”
Położenie na mapie powiatu włocławskiego
Mapa konturowa powiatu włocławskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Chełmica Duża”
Ziemia52°43′52″N 19°08′08″E/52,731111 19,135556[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Chełmica Duża – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Fabianki.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 1226 mieszkańców[2]. Jest drugą co do wielkości miejscowością gminy Fabianki.

W miejscowości nad jeziorem Chełmickim funkcjonuje kąpielisko[4].

Integralne części wsi Chełmica Duża[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
1034053 Parcelanty część wsi
1034099 Poza Jeziorem część wsi
1034136 Rumunki Chełmickie część wsi

Historia[edytuj | edytuj kod]

Najstarsza wzmianka o parafii Chełmica pochodzi z 1430 roku z informacją, że "rektorem kościoła w Chełmicy był Dobrogost"[7].

W 1598 roku Chełmica Wielka była własnością Jana Czerskiego, a proboszczem parafii -Wojciech Cieśliński. Kościół nosił wezwanie św. Jakuba[8]. W katalogu wizytacji kanonicznych parafii dekanatu bobrownickiego, przeprowadzonych w latach 1639-1647 pojawia się informacja, że właścicielem Chełmicy był Franciszek Czerski, a kościół był "drewniany i stary, pod wezwaniem św. Jakuba", zaś parafia była bez proboszcza, ponieważ ostatni opuścił ją ze względu na niezgodę z kolatorem i ubóstwo. W kościele nie było nabożeństw - chyba że "przyjechał jakiś zakonnik", zaś stan parafii "oceniano jako najlichszy"[8]. Z kart wizytacji datowanych na lata 1710-1711 o parafii w Chełmicy dowiadujemy się, że "przed kilkoma laty" kościół z drewna został odbudowany dzięki inicjatywie wojewodziny malborskiej "z Dębna Łosiowej"[8]. W 1725 r. podano, że "kaplicą" w Chełmicy "opiekował się proboszcz ze Szpetala"[8].

Chełmica Duża była ośrodkiem dóbr ziemskich, które obejmowały liczne folwarki. W 1922 r. dobra zostały podzielone na kilka odrębnych majątków: Chełmica, Wichowo, Łochocin, Okrągła. Urodził się tu Andrzej Pałucki, były prezydent Włocławka (dwie kadencje w latach: 2006-2014).

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Według rejestru zabytków NID[9] na listę zabytków wpisane są:

  • kościół parafialny pw. św. Jakuba, lata: 1906-1917, nr rej.: A/480 z 25.03.1994
  • zespół folwarczny, początek XIX w. - XX w., nr rej.: 281/A z 19.04.1991 i z 14.12.1998:
    • oficyna (stajnia), 1. połowa XIX w.
    • oficyna (wozownia), 1. połowa XIX w.
    • park dworski, koniec XVIII w.
  • Kościół
    Kościół
  • Wnętrze kościoła
    Wnętrze kościoła
  • Ambona
    Ambona
  • Zespół folwarczny
    Zespół folwarczny

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 15263
  2. ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 140 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ Kąpieliska w Kujawsko-Pomorskiem. Osiem doskonałej jakości. Kiedy zaczynają sezon?
  5. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. ↑ GUS. Rejestr TERYT
  7. ↑ 3.2 Parafia i kościół w Chełmicy Dużej, [w:] Jan Bielicki, Wieś i Gmina Fabianki. Fotografie i dokumenty, 2020.
  8. ↑ a b c d Źródła kościelne do zawiślańskich terenów diecezji kujawsko-pomorskiej, [w:] Witold Kujawski, t. 14: Wyznania na Kujawach i ziemi dobrzyńskiej, „Zapiski Kujawsko-Dobrzyńskie”, 2000.
  9. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 114 [dostęp 2016-02-28].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Gmina Fabianki
Wsie
Kolonie
Osada
Integralne
części wsi

Herb gminy Fabianki

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Chełmica_Duża&oldid=72582356”