Cieśnina Melville’a

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cieśnina Melville’a
Państwo

 Kanada

Rodzaj obiektu

cieśnina

Położenie na mapie Nunavut
Mapa konturowa Nunavut, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Cieśnina Melville’a”
Położenie na mapie Kanady
Mapa konturowa Kanady, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Cieśnina Melville’a”
Ziemia74°00′N 109°00′W/74,000000 -109,000000
Mapa

Cieśnina Melville’a[1] (ang. Viscount Melville Sound) – cieśnina w północnej Kanadzie, na obszarze terytorium Nunavut i Terytoriów Północno-Zachodnich, stanowiąca część Kanału Parry’ego.

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Cieśnina oddziela Wyspę Melville’a od Wyspy Wiktorii, łącząc się od zachodu z Cieśniną McClure’a, a od wschodu z Cieśniną Barrowa. Od wschodu wejście do cieśniny ma szerokość 66 mi (106,22 km), rozciąga się od Cape Berkeley na Wyspie Księcia Walii do Cape Cockburn na Wyspie Bathursta. Jest to jedna z większych cieśnin Archipelagu Arktycznego, jej średnia szerokość to około 130 km. Zimą wypełnia ją lód, przeważnie wieloletni lód morski napływający przez cieśninę McClure’a z Oceanu Arktycznego. Warunki lodowe są ogólnie niesprzyjające żegludze. Lody zwykle pękają dopiero w sierpniu, stopniowo od wschodu ku zachodowi, a pas otwartych wód pojawia się w północnej części cieśniny na początku września. Chociaż jest to najlepsza droga morska w tej cieśninie, kanałami wokół wyspy Byama Martina często wpływa na nią masywny lód z północy. W połowie września woda znowu zaczyna zamarzać i do końca października zwykle tworzy zwartą pokrywę. Pomiary batymetryczne z 1982 roku ukazały, że cieśnina ma głębokość 200–500 m[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Cieśninę odkrył dla Europejczyków sir William Edward Parry, podczas poszukiwań Przejścia Północno-Zachodniego w latach 1819–1820. Od zachodu dopłynął do niej Robert McClure podczas wyprawy w latach 1850–1854[3]. Została nazwana na cześć Roberta Dundasa, wicehrabiego Melville, wówczas pierwszego lorda Admiralicji, który szczególną wagę przywiązywał do badań Arktyki[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych Świata. Maciej Zych (redaktor). Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, s. 591. ISBN 978-83-254-1988-2.
  2. Donat Pharand, Leonard H. Legault: The Northwest Passage: Arctic Straits. Martinus Nijhoff Publishers, 1984, s. 9, seria: International straits of the world. ISBN 978-90-247-2979-1.
  3. Viscount Melville Sound, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-07-13] (ang.).
  4. Henry Morse Stephens: Dundas, Robert Saunders. W: Dictionary of National Biography. Leslie Stephen (red.). T. 16. Smith, Elder, & Company, 1888.