Nunavut

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nunavut
ᓄᓇᕗᑦ
terytorium
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Kanada

Stolica

Iqaluit

Data powstania

1999

Kod ISO 3166-2

CA-NU

Premier

P. J. Akeeagok

Zarządzający

Eva Aariak

Powierzchnia

2 093 190 km²

Populacja (2011)
• liczba ludności


31 906

• gęstość

0,02 os./km²

Numer kierunkowy

867

Kod pocztowy

NU

Strefa czasowa

UTC -4, -5, -6, -7

Liczba przedstawicieli w parlamencie
Liczba Senat

1

Liczba Izba Gmin

1

Położenie na mapie
Położenie na mapie
Strona internetowa

Nunavut (ang. wym. [ˈnuːnəˌvʊt]; inuktitut ᓄᓇᕗᑦ, wym. [ˈnunavut]) – terytorium Kanady. Nunavut w inuktitut oznacza „nasz kraj”. Nunavut graniczy od zachodu z Terytoriami Północno-Zachodnimi od południa z Manitobą. Posiada też południową granicę morską z Quebekiem i Ontario (przez Zatokę Hudsona) i na wschodzie poprzez Cieśninę Davisa, Naresa i Morze Baffina z Grenlandią. Terytorium zawiera wody i lody dochodzące do bieguna północnego. Terytorium zostało utworzone w 1999 z terenów Terytoriów Północno-Zachodnich. Ustawa o Nunavut, została uchwalona przez Parlament Kanady. Ustawa została przygotowana na podstawie roszczenia Nunavut z 1993. Około 85% ludności terytorium stanowią Inuici. Językiem urzędowym terytorium obok angielskiego i francuskiego są języki inuktitut i inuinnaqtun.

Struktura polityczna i administracyjna terytorium[edytuj | edytuj kod]

W Nunavut nie działają partie polityczne. Całe terytorium podzielone jest na 19 jednomandatowych okręgów wyborczych, w których wybierani są przedstawiciele do terytorialnego Zgromadzenia Legislacyjnego – teritorial Legislative Assembly. Spośród tych 19 osób w wyniku wewnętrznych decyzji wybierane są osoby premiera (do 1994 r. funkcja ta była nazywana Government Leader – przewodniczącego rządu) i marszałka zgromadzenia. Następnie spośród pozostałych 17 deputowanych tworzony jest gabinet. Członkowie gabinetu kierują ministerstwami:

  • Departament of Executive and Intergovernmental Affairs – Departament Wykonawczy i Spraw Międzyrządowych
  • Departament of Finance – Departament Finansów
  • Departament of Culture, Language, Elders and Youth – Departament Kultury, Języka, Starszych i Młodzieży
  • Departament of Health and Social Services – Departament Zdrowia i Usług Socjalnych
  • Departament of Education – Departament Edukacji
  • Departament of Sustainable Development Departament Zrównoważonego Rozwoju
  • Departament of Justice – Departament Sprawiedliwości
  • Departament of Human Resources – Departament Zasobów Ludzkich
  • Departament of Community Government and Transportation – Departament Transportu i Samorządów Lokalnych.

Pozostali deputowani tworzą opozycję.

Geografia Nunavut[edytuj | edytuj kod]

Ukształtowanie powierzchni[edytuj | edytuj kod]

Wybrzeże terytorium Nunavut

Nunavut obejmuje nizinny, tundrowy obszar kontynentalny wzdłuż północno-zachodnich wybrzeży Zatoki Hudsona oraz wybrzeża Morza Arktycznego do południka 122°W. Obszar terytorium zajmuje także szereg wysp arktycznych (do największych należą: Wyspa Wiktorii, Ziemia Baffina, Wyspa Devon, Wyspa Księcia Walii, Wyspa Melville’a). Większość z nich ma charakter nizinnej pustyni arktycznej. Jedynie na wielkiej Wyspie Bafina rozciąga się wysoki grzbiet górski.

Wody śródlądowe[edytuj | edytuj kod]

Kontynentalna część terytorium, leżąca w dziale wodnym Zatoki Hudsona, poprzecinana jest licznymi strumieniami, tworzącymi szerokie rozlewiska w postaci wielu jezior. Wyspy arktyczne mają swoje indywidualne cechy.

Klimat[edytuj | edytuj kod]

Nunavut rozciągnięty od równoleżnika 60°N do bieguna leży w strefie arktycznej i subarktycznej. W kontynentalnej części panuje klimat subarktyczny z krótkim, zaledwie dwumiesięcznym latem. Średnia temperatura lipca wynosi około 11 °C, lecz w słoneczne dni powietrze może być nagrzane nawet do temperatury 25 °C. W zimie temperatury spadają poniżej –30 °C.

Bogactwa naturalne[edytuj | edytuj kod]

Przez długi czas nie interesowano się bogactwami naturalnymi tego obszaru. Dopiero perspektywa utworzenia nowego terytorium nasiliła poszukiwania geologiczne. Zainicjowane i ciągle kontynuowane badania geologiczne wskazują na znaczne zasoby – złota, diamentów oraz innych kamieni szlachetnych, rud żelaza, ropy naftowej i gazu ziemnego.

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

Tradycyjna gospodarka terenów oparta jest na łowiectwie, rybołówstwie i rękodziele. Finansowo terytorium uzależnione jest od znacznych dotacji federalnych. Sytuacja ulega jednak powolnej zmianie. Systematyczne badania geologiczne ukazują olbrzymi potencjał drzemiący w terytorium. Plany na przyszłość uwzględniają rozpoczęcie wydobycia wielu cennych minerałów, których pokłady wciąż są odkrywane. Statystyki ostatnich lat pokazują, że gospodarka Nunavut rozwija się pięciokrotnie szybciej niż całej Kanady. Opublikowany w 1999 raport The Sivummut Economic Development Strategy Group widział możliwości rozwoju następujących gałęzi przemysłu w terytorium:

Gałąź przemysłu dochód w 1999
mln dolarów rocznie
przewidywany dochód w 2013
mln dolarów rocznie
łowiectwo i rybołówstwo 30 35
rękodzieło artystyczne 30 50
usługi wewnętrzne 200 drobnych przedsiębiorstw 500 drobnych przedsiębiorstw
turystyka 5 20
górnictwo 187 300
górnictwo naftowe 50

Historia Nunavut[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Historia Nunavut.

Nunavut, terytorium Kanady powstałe w 1999, w większości zamieszkane jest przez naród Inuitów. Począwszy od X w. rozwinął on bardzo specyficzną kulturę opartą na łowiectwie. Od XVII w. Inuici rozpoczęli intensywne kontakty z Kompanią Zatoki Hudsona, które doprowadzając do znacznego postępu materialnego narodu, zniszczyły jego tradycyjną kulturę. Wycofanie się Kompanii z handlu w rejonach arktycznych w latach trzydziestych XX w. doprowadziło Inuitów na krawędź zagłady biologicznej. Począwszy od lat 70. Inuici przechodzą odrodzenie narodowe, kulturowe i gospodarcze, które doprowadziło do powstania samorządnego terytorium.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]