Cieszymowo
53°50′17″N 19°17′48″E/53,838056 19,296667| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
450[2] |
| Strefa numeracyjna |
55 |
| Kod pocztowy |
82-433[3] |
| Tablice rejestracyjne |
GSZ |
| SIMC |
0152342 |
Położenie na mapie gminy Mikołajki Pomorskie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu sztumskiego  | |
| 53°50′17″N 19°17′48″E/53,838056 19,296667[1]
| |
Cieszymowo (dawniej niem. Groß Teschendorf[4][5]) – wieś[6] w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Mikołajki Pomorskie.
Wieś szlachecka położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
W Cieszymowie znajduje się kościół filialny parafii w Krasnej Łące.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Nazwa pochodzi od nazwiska od pierwszego właściciela majątku ziemskiego, Prusa Tessima, który objął folwark w 1285 roku. W XVII wieku na skutek spustoszeń spowodowanych potopem szwedzkim nastąpił kryzys gospodarczy, który doprowadził do wyłączenia Cieszymowa z użytkowania. W drugiej połowie XIX wieku majątek został podzielony na dwie części: Gross Teschendorf i Ober Teschendorf[5]. W latach 30. ubiegłego stulecia miał we wsi miejsce rozwój techniczny. Wprowadzono do eksploatacji ciągniki rolnicze Lanz-Bulldog[8]. Po II wojnie światowej nazwę miejscowości spolszczono. Osiedlono w Cieszymowie głównie ludność z dawnego województwa warszawskiego[9].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Według rejestru zabytków NID[10] na listę zabytków wpisane są:
- zespół pałacowy (I), XIX w.:
- pałac, zapewne z XVIII w., przebudowany w XIX i XX w.; piętrowy z ryzalitami od ogrodu, z dwiema kondygnacjami poddasza; nr rej.: A-307 z 9.09.1994
- park, nr rej.: A-307 z 22.06.1978
- szachulcowy spichlerz, obecnie kaplica, zbudowany w 1797 r. (lub być może w 1728), drewniany o konstrukcji szkieletowej, na rzucie ośmioboku, kryty namiotowym dachem; nr rej.: A-307 z 14.08.1962 i z 30.12.1991[11][12]
- park dworski, ok. poł. XIX, nr rej.: A-914 z 26.05.1978
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 17697
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 169 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ a b Bartosz Marguardt, Cieszymowo, „Prowincja” (3), 2021, s. 100, ISSN 2082-0291.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Prusy Królewskie w drugiej połowie XVI wieku : suplement. Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2021, k. 1.
- ↑ Bartosz Marguardt, Cieszymowo, „Prowincja” (3), 2021, s. 101, ISSN 2082-0291.
- ↑ Bartosz Marguardt, Cieszymowo, „Prowincja” (3), 2021, s. 102, ISSN 2082-0291.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2022-01-03].
- ↑ Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 247
- ↑ Karta Ewidencyjna Zabytków Architektury i Budownictwa
