Przejdź do zawartości

Cieszymowo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Cieszymowo Wielkie)
Cieszymowo
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

sztumski

Gmina

Mikołajki Pomorskie

Liczba ludności (2022)

450[2]

Strefa numeracyjna

55

Kod pocztowy

82-433[3]

Tablice rejestracyjne

GSZ

SIMC

0152342

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Cieszymowo”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Cieszymowo”
Położenie na mapie powiatu sztumskiego
Mapa konturowa powiatu sztumskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cieszymowo”
Położenie na mapie gminy Mikołajki Pomorskie
Mapa konturowa gminy Mikołajki Pomorskie, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Cieszymowo”
Ziemia53°50′17″N 19°17′48″E/53,838056 19,296667[1]

Cieszymowo (dawniej niem. Groß Teschendorf[4][5]) – wieś[6] w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Mikołajki Pomorskie.

Wieś szlachecka położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

W Cieszymowie znajduje się kościół filialny parafii w Krasnej Łące.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Nazwa pochodzi od nazwiska od pierwszego właściciela majątku ziemskiego, Prusa Tessima, który objął folwark w 1285 roku. W XVII wieku na skutek spustoszeń spowodowanych potopem szwedzkim nastąpił kryzys gospodarczy, który doprowadził do wyłączenia Cieszymowa z użytkowania. W drugiej połowie XIX wieku majątek został podzielony na dwie części: Gross Teschendorf i Ober Teschendorf[5]. W latach 30. ubiegłego stulecia miał we wsi miejsce rozwój techniczny. Wprowadzono do eksploatacji ciągniki rolnicze Lanz-Bulldog[8]. Po II wojnie światowej nazwę miejscowości spolszczono. Osiedlono w Cieszymowie głównie ludność z dawnego województwa warszawskiego[9].

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Według rejestru zabytków NID[10] na listę zabytków wpisane są:

  • zespół pałacowy (I), XIX w.:
    • pałac, zapewne z XVIII w., przebudowany w XIX i XX w.; piętrowy z ryzalitami od ogrodu, z dwiema kondygnacjami poddasza; nr rej.: A-307 z 9.09.1994
    • park, nr rej.: A-307 z 22.06.1978
    • szachulcowy spichlerz, obecnie kaplica, zbudowany w 1797 r. (lub być może w 1728), drewniany o konstrukcji szkieletowej, na rzucie ośmioboku, kryty namiotowym dachem; nr rej.: A-307 z 14.08.1962 i z 30.12.1991[11][12]
  • park dworski, ok. poł. XIX, nr rej.: A-914 z 26.05.1978

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 17697
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 169 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  5. a b Bartosz Marguardt, Cieszymowo, „Prowincja” (3), 2021, s. 100, ISSN 2082-0291.
  6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Prusy Królewskie w drugiej połowie XVI wieku : suplement. Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2021, k. 1.
  8. Bartosz Marguardt, Cieszymowo, „Prowincja” (3), 2021, s. 101, ISSN 2082-0291.
  9. Bartosz Marguardt, Cieszymowo, „Prowincja” (3), 2021, s. 102, ISSN 2082-0291.
  10. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2022-01-03].
  11. Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 247
  12. Karta Ewidencyjna Zabytków Architektury i Budownictwa