Województwo pomorskie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
województwo pomorskie
województwo
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Kod ISO 3166-2

PL-PM

TERYT

22

Siedziba wojewody i sejmiku

Gdańsk

Wojewoda

Beata Rutkiewicz[1]

Marszałek

Mieczysław Struk

Powierzchnia

18 310,34 km²

Populacja (30 czerwca 2023)
• liczba ludności


2 358 323[2]

• gęstość

129 os./km²

Urbanizacja

64%

Tablice rejestracyjne

G, X

Adres Urzędu Wojewódzkiego:
ul. Okopowa 21/27
80-810 Gdańsk
Adres Urzędu Marszałkowskiego:
ul. Okopowa 21/27
Gdańsk
Podział administracyjny
Plan województwa pomorskiego
Liczba miast na prawach powiatu

4

Liczba powiatów

16

Liczba gmin miejskich

22

Liczba gmin miejsko-wiejskich

20

Liczba gmin wiejskich

81

Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie Polski
Strona Urzędu Wojewódzkiego
Strona Urzędu Marszałkowskiego

Województwo pomorskie – jednostka podziału administracyjnego Polski, jedno z 16 województw, położone w północnej części kraju. Siedzibą władz województwa jest Gdańsk. Obejmuje obszar o powierzchni 18 310,34 km². Jest najdalej wysuniętym na północ województwem państwa.

30 czerwca 2023 roku województwo miało ponad 2,36 mln mieszkańców[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Województwa z lat 1975–1998 z granicą obecnego województwa pomorskiego

Województwo pomorskie zostało utworzone w 1999 roku z województw poprzedniego podziału administracyjnego:

W wyniku protestów Bydgoszczy nie udało się utworzyć wielkiego regionu pomorskiego obejmującego również Bydgoszcz, Toruń, Włocławek i Grudziądz (obecnie będących częścią województwa kujawsko-pomorskiego).

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Według danych z 1 stycznia 2014 r. powierzchnia województwa wynosiła 18 310,34 km²[3].

Według danych z 31 grudnia 2012 r. w woj. pomorskim lasy obejmowały powierzchnię 664,4 tys. ha, co stanowiło 36,3% jego powierzchni. 9,8 tys. ha lasów znajdowało się w obrębie parków narodowych[4].

Położenie administracyjne[edytuj | edytuj kod]

Województwo jest położone w północnej Polsce i graniczy z[5]:

oraz z województwami:

Krainy historyczne woj. pomorskiego i Polski na tle współczesnych granic administracyjnych

Położenie historyczne[edytuj | edytuj kod]

Większość obszaru województwa znajduje się na terenie Pomorza Gdańskiego. Poza tym jego północno-zachodnia część zaliczana jest do Pomorza Zachodniego, natomiast część wschodnia do Prus.

Mapa fizyczna województwa.

Topografia[edytuj | edytuj kod]

W wymiarze północ-południe województwo rozciąga się na długości 149 km, to jest 1°20′41″. W wymiarze wschód-zachód rozpiętość województwa wynosi 192 km, co w mierze kątowej daje 2°56′15″.

Współrzędne geograficzne skrajnych punktów:

Najwyższym punktem jest wierzchołek Wieżycy – 329 m n.p.m. W Jastrzębiej Górze znajduje się najdalej na północ wysunięty punkt Polski – Gwiazda Północy (54°50′08,8″N 18°18′00,5″E/54,835778 18,300139)[6][7].

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

Województwo pomorskie jest podzielone na 16 powiatów oraz cztery miasta na prawach powiatu.

Miasta na prawach powiatu
Herb Miasto na prawach powiatu Populacja
(2023)[8]
Powierzchnia
[km²][8]
Gdańsk 486 492 683
Gdynia 242 874 391
Słupsk 86 365 52,72
Sopot 32 276 28
Powiaty
Herb Powiat Siedziba Populacja
(2023)
Powierzchnia
[km²]
Powiat wejherowski Wejherowo 228 201 1279,84
Powiat kartuski Kartuzy 152 776 1120,04
Powiat gdański Pruszcz Gdański 130 795 793,17
Powiat starogardzki Starogard Gdański 125 208 1345,28
Powiat tczewski Tczew 111 568 697,54
Powiat słupski Słupsk 96 166 2294,41
Powiat chojnicki Chojnice 96 077 1364,25
Powiat pucki Puck 91 216 577,85
Powiat kwidzyński Kwidzyn 80 382 834,64
Powiat bytowski Bytów 76 655 2192,81
Powiat kościerski Kościerzyna 72 200 1165,85
Powiat lęborski Lębork 63 793 706,99
Powiat malborski Malbork 60 872 494,63
Powiat człuchowski Człuchów 53 372 1574,41
Powiat sztumski Sztum 38 527 730,85
Powiat nowodworski Nowy Dwór Gdański 33 740 652,75

Urbanizacja[edytuj | edytuj kod]

W województwie pomorskim znajdują się 42 miasta[9], w tym Trójmiasto, czyli zespół trzech miast: Gdańska, Gdyni i Sopotu. Kolejne trzy miasta: Wejherowo, Rumia i Reda nazywane są Małym Trójmiastem Kaszubskim. Aglomeracja trójmiejska składa się z siedmiu miast, również z Pruszcza Gdańskiego. Niektórzy urbaniści zaliczają do niej ponadto Puck, Tczew i Żukowo.

Podkreślono siedziby władz powiatów, a pogrubiono miasta na prawach powiatu.

Liczba mieszkańców na dzień 30 czerwca 2023[2]:

Gdańsk
Gdynia
Słupsk
Tczew
Starogard Gdański
Chojnice
Malbork
Sopot
Kwidzyn
Lębork
Wejherowo
Ustka
Herb Miasto Powiat Populacja Powierzchnia
[km²]
Gdańsk Miasto na prawach powiatu 486 492 683
Gdynia Miasto na prawach powiatu 242 874 391
Słupsk Miasto na prawach powiatu 86 027 52,72
Tczew Powiat tczewski 57 218 22,26
Rumia Powiat wejherowski 52 931 30,09
Wejherowo Powiat wejherowski 46 271 25,65
Starogard Gdański Powiat starogardzki 45 437 25,27
Chojnice Powiat chojnicki 38 789 21,05
Kwidzyn Powiat kwidzyński 37 011 21,54
Malbork Powiat malborski 36 938 17,15
Lębork Powiat lęborski 34 081 17,86
Sopot Miasto na prawach powiatu 32 276 28
Pruszcz Gdański Powiat gdański 32 093 16,47
Reda Powiat wejherowski 28 588 34,96
Kościerzyna Powiat kościerski 23 327 15,83
Bytów Powiat bytowski 16 448 8,72
Kartuzy Powiat kartuski 13 902 6,23
Ustka Powiat słupski 13 828 10,19
Człuchów Powiat człuchowski 13 106 12,48
Puck Powiat pucki 10 555 4,9
Czersk Powiat chojnicki 9 894 9,73
Nowy Dwór Gdański Powiat nowodworski 9 499 5,06
Miastko Powiat bytowski 9 455 5,68
Władysławowo Powiat pucki 9 295 12,59
Sztum Powiat sztumski 9 175 4,59
Prabuty Powiat kwidzyński 8 156 7, 29
Pelplin Powiat tczewski 7 206 4,45
Żukowo Powiat kartuski 6 714 5
Skarszewy Powiat starogardzki 6 656 9,43
Gniew Powiat tczewski 6 181 6,23
Czarne Powiat człuchowski 5 611 46,39
Brusy Powiat chojnicki 5 103 5,1
Dzierzgoń Powiat sztumski 4 962 3,88
Debrzno Powiat człuchowski 4 868 7,52
Nowy Staw Powiat malborski 3 986 4,65
Skórcz Powiat starogardzki 3 438 3,67
Kępice Powiat słupski 3 275 4,65
Łeba Powiat lęborski 3 064 14,8
Czarna Woda Powiat starogardzki 3 023 27,75
Hel Powiat pucki 2 805 21,27
Jastarnia Powiat pucki 2 608 8
Krynica Morska Powiat nowodworski 1 172 102,04

Ochrona przyrody[edytuj | edytuj kod]

Parki Narodowe:

Parki Krajobrazowe

Obszary chronione powiatu słupskiego

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Gęstość zaludnienia w województwie pomorskim terenów wiejskich w osobach na km² (w przekroju gminnym, stan 1 stycznia 2007 roku) [2].

Dane z 30 czerwca 2023[2]

Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 2 358 323 100 1 212 876 51 1 145 447 49
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]
129 66 63


Struktura narodowo-etniczna w województwie pomorskim, według spisu ludności z 2021 r.[10]
Narodowość Liczba w tys. Udział
Polacy 2 155 91,41%
Kaszubi 175 7,42%
Niemcy 7,05 0,30%
Ukraińcy 6,07 0,25%
Ślązacy 1,03 0,04%
Białorusini 2,6 0,11%
Anglicy 3,7 0,16%
Żydzi 1,09 0,05%
Rosjanie 1,1 0,05%
Amerykanie 1,3 0,06%
Inna[11] 12,8 0,54%
Pozostali[12] 4,93 0,21%
Ludność ogółem 2 357 100%
Języki kontaktów domowych w województwie pomorskim, według spisu ludności z 2021 r.[10]
Język Liczba w tys. Udział
polski 2 187 92,79%
kaszubski 88,3 3,75%
angielski 54,6 2,32%
niemiecki 15 0,64%
rosyjski 4,8 0,20%
ukraiński 3,6 0,15%
Pozostałe 16,45 0,70%
Ludność ogółem 2 357 100%


  • Piramida wieku mieszkańców W. pomorskiego w 2014 roku[13].

Struktura wyznaniowa w województwie Pomorskim, według spisu ludności z 2021 r.[10]
Deklaracje Liczba w tys. Udział
Katolicyzm łaciński 1 583,7 67,18%
Prawosławie 3,1 0,13%
Protestantyzm (Luteranizm i K. Zielonoświątkowy) 3,9 0,16%
Greckokatolicyzm 3,04 0,13%
Świadkowie Jehowy 7,6 0,32%
Inne wyznania 4,9 0,21%
Deklaracje wyznaniowe 1 606,4 68,14%
Brak wyznania 202,7 8,60%
Odmowa odpowiedzi 574,4 23,22%
Brak wyznania i odmowa odp. 750,2 31,82%
Nie ustalono 824 0,03%
Ludność ogółem 2 357 100%

Religia[edytuj | edytuj kod]

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

W 2012 r. produkt krajowy brutto woj. pomorskiego wynosił 93,9 mld zł, co stanowiło 5,8% PKB Polski. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosił 41,0 tys. zł (97,9% średniej krajowej), co plasowało pomorskie na 5. miejscu względem innych województw[14].

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj. pomorskiego w 3. kwartale 2011 r. wynosiło 3646,08 zł, co lokowało je na 3. miejscu względem wszystkich województw[15].

W końcu września 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w województwie obejmowała ok. 41,1 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 4,4% do aktywnych zawodowo[16].

W 2011 r. 9,1% mieszkańców w gospodarstwach domowych woj. pomorskiego miało wydatki poniżej granicy ubóstwa skrajnego (tzn. znajdowało się poniżej minimum egzystencji)[17].

W 2018 dochody województwa wyniosły 1.040.835.988 zł (w tym 435 mln zł dotacji z budżetu państwa, 365,6 mln zł z podatku CIT i 100 mln zł z PIT), a wydatki 1.045.300.683 zł (z czego 578,8 mln zł pochłonęła organizacja transportu na obszarze województwa, 131,8 mln zł ochrona zdrowia i polityka społeczna, 112.6 mln zł kultura i ochrona dziedzictwa narodowego i 39,6 mln zł edukacja). W 2017 dochody województwa wynosiły nieco ponad 800 mln zł, a w 2016 ok. 730 mln zł[18].

W 2021 planowane dochody budżetu województwa wyniosą 998 726 544 zł (spadek o 50 mln w stosunku do roku 2020), a wydatki 1 121 926 544 zł (wzrost o ok. 20 mln). Zaplanowany deficyt budżetowy ma wynieść 123 200 000 zł[19]. Z kolei na rok 2022 zaplanowano dochody w wysokości 1 264 mln zł, wydatki w wysokości 1 331 mln zł i deficyt budżetowy wynoszący 67 mln zł[20].

Bezpieczeństwo publiczne[edytuj | edytuj kod]

W województwie pomorskim działa centrum powiadamiania ratunkowego, które znajduje się w Gdańsku i które obsługuje zgłoszenia alarmowe kierowane do numerów alarmowych 112, 997, 998 i 999[21].

Transport[edytuj | edytuj kod]

Transport lotniczy[edytuj | edytuj kod]

Transport morski[edytuj | edytuj kod]

  • Promy do Szwecji

Drogi krajowe i trasy europejskie[edytuj | edytuj kod]

Trasa europejska Przebieg (kursywą miejscowości poza granicami Polski, pogrubionym tekstem miejscowości w granicach woj. pomorskiego) Ważniejsze miejscowości
E28 Berlin – Kołbaskowo – Szczecin – Goleniów – Koszalin – Słupsk – Gdynia – Gdańsk – Elbląg – Grzechotki – Królewiec – Wilno – Mińsk Słupsk, Lębork, Wejherowo, Reda, Rumia, Gdynia, Gdańsk, Nowy Dwór Gdański
E75 Vardø – Oulu – Lahti – HelsinkiGdańsk – Rusocin – Swarożyn – Grudziądz – Toruń – Włocławek – Kutno – Łódź – Piotrków Trybunalski – Częstochowa – Pyrzowice – Bratysława – Gyór – Budapeszt – Segedyn – Nowy Sad – Belgrad – Skopje – Saloniki – Ateny – Sitia Gdańsk, Pruszcz Gdański, Pelplin
E77 Psków – Ryga – Szawle – Sowieck – KrólewiecGdańsk – Elbląg – Ostróda – Olsztynek – Płońsk – Warszawa – Radom – Kielce – Kraków – Rabka-Zdrój – Chyżne – Bańska Bystrzyca – Budapeszt Gdańsk, Nowy Dwór Gdański
Droga krajowa Przebieg (pogrubionym tekstem miejscowości w województwie) Ważniejsze miejscowości
A1 (Gdańsk) Rusocin – Swarożyn – Grudziądz – Toruń – Włocławek – Kutno – Stryków – Łódź – Rzgów – Piotrków Trybunalski – Radomsko – Częstochowa – Pyrzowice – Zabrze – Gliwice – Gorzyczki Czechy (Ostrawa) Gdańsk, Pruszcz Gdański, Pelplin
S6 (Berlin) Kołbaskowo Niemcy – Police – Goleniów – Koszalin – Słupsk – Lębork – Gdynia – Gdańsk – Rusocin (Toruń) Słupsk, Lębork, Szemud, Gdynia, Gdańsk
S7 Gdańsk – Nowy Dwór Gdański – Elbląg – Ostróda – Olsztynek – Płońsk – Warszawa – Grójec – Białobrzegi – Radom – Skarżysko-Kamienna – Kielce – Kraków – Rabka-Zdrój (Budapeszt) Gdańsk, Nowy Dwór Gdański
6 (Berlin) Kołbaskowo Niemcy – Szczecin – Goleniów – Koszalin – Słupsk – Lębork – Gdynia – Gdańsk – Rusocin (Toruń) Słupsk, Lębork, Luzino, Wejherowo, Reda, Rumia, Gdynia, Gdańsk
7 Żukowo – Gdańsk – Nowy Dwór Gdański – Elbląg – Ostróda – Olsztynek – Płońsk – Warszawa – Grójec – Białobrzegi – Radom – Skarżysko-Kamienna – Kielce – Kraków – Rabka-Zdrój – Chyżne Słowacja (Budapeszt) Żukowo, Gdańsk, Nowy Dwór Gdański
20 Gdynia – Chwaszczyno – Żukowo – Kościerzyna – Bytów – Miastko – Biały Bór – Szczecinek – Drawsko Pomorskie – Stargard (Szczecin) Gdynia, Żukowo, Kościerzyna, Bytów, Miastko
21 Ustka – Słupsk – Miastko (Szczecin) Ustka, Słupsk, Miastko
22 (Berlin) Kostrzyn nad Odrą Niemcy – Gorzów Wielkopolski – Wałcz – Jastrowie – Podgaje – Człuchów – Swarożyn – Czarlin – Malbork – Elbląg – Braniewo – Grzechotki Rosja (Królewiec) Człuchów, Chojnice, Czersk, Czarna Woda, Starogard Gdański, Malbork, Stare Pole
25 (Koszalin) Bobolice – Biały Bór – Człuchów – Bydgoszcz – Inowrocław – Strzelno – Konin – Kalisz – Ostrów Wielkopolski – Antonin – Oleśnica (Wrocław) Człuchów
55 (Gdańsk) Nowy Dwór Gdański – Nowy Staw – Malbork – Sztum – Kwidzyn – Grudziądz – Stolno (Toruń) Nowy Dwór Gdański, Nowy Staw, Malbork, Sztum, Kwidzyn, Gardeja
89 Gdańsk /węzeł Port/ – Gdańsk /morskie przejście graniczne Westerplatte/ Gdańsk
90 (Gdańsk) Rakowiec – Baldram (Toruń)
91 Gdańsk – Pruszcz Gdański – Czarlin – Grudziądz – Świecie – Toruń – Włocławek – Kowal – Krośniewice – Łęczyca – Zgierz – Łódź – Rzgów – Piotrków Trybunalski – Radomsko – Częstochowa Gdańsk, Pruszcz Gdański, Pszczółki, Tczew, Gniew

Transport kolejowy[edytuj | edytuj kod]

Pociąg SA136-014 Pomorskiej Kolei Metropolitarnej na stacji Gdańsk Port Lotniczy

W roku 2016 w województwie odprawiono 53,7 mln pasażerów korzystających z usług kolei. 94% z nich podróżowało w relacjach regionalnych i aglomeracyjnych. Statystyczny mieszkaniec województwa wykonał w ciągu roku 23,3 podróże, wobec 18,9 w woj. mazowieckim i przeciętnie 7,6 km w skali kraju[22].

Województwo pomorskie jest obecnie właścicielem 28 elektrycznych zespołów trakcyjnych i 27 autobusów szynowych, kupionych przez Urząd Marszałkowski. Stacjonują one w lokomotywowniach Gdynia Cisowa i Chojnice.

Tabor kolejowy należący do województwa
ozn. kolejowe ozn. producenta numery liczba producent przewoźnik
EN57 5B/6B 967, 986, 989, 1100, 1112, 1128, 1184 7 Pafawag Polregio
EN57AL 5B/6B 1324, 1464, 1531, 1550, 1786 5 Pafawag[a]
EN57AP 5B/6B 1435, 1507, 1603, 1618 4 Pafawag[b]
EN71 5Bg/6Bg 006, 014, 018 3 Pafawag
EN90 Impuls 45WE 001–010 10 Newag
Impuls 2 31WEbb 009-016 8 Newag PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście
SA103 214Ma 006, 011 2 Pesa
SA109 212M 006 1 Kolzam
SA131 218M 001 1 Pesa
SA132 218Mb 005–007 3 Pesa
SA133 218Mc 025–028 4 Pesa Polregio
029–031 3 Pesa
SA136 Atribo 219M 013–019 7 Polregio
SA137 220M 001–002 2 Newag Polregio
SA138 221M 001–004 4 Newag

Oświata[23][edytuj | edytuj kod]

Gmach główny, Politechnika Gdańska – najstarsza politechnika w kraju

Szkolnictwo wyższe:

Administracja[edytuj | edytuj kod]

Samorząd wojewódzki[edytuj | edytuj kod]

Organem uchwałodawczym jest Sejmik Województwa Pomorskiego, składający się z 33 radnych[24]. Sejmik wybiera organ wykonawczy województwa, którym jest zarząd województwa, składający się z 5 członków z przewodniczącym mu marszałkiem. Siedzibą sejmiku województwa jest Gdańsk[25]. W Słupsku znajduje się także oddział zamiejscowy urzędu marszałkowskiego[26].

Marszałkowie województwa[edytuj | edytuj kod]

Nr Marszałek województwa Okres urzędowania
od do
1 Jan Zarębski
01.01.1999
26.11.2002
2 Jan Kozłowski
26.11.2002
22.02.2010
3 Mieczysław Struk
22.02.2010
nadal

Zarząd województwa od 26 listopada 2018[edytuj | edytuj kod]

Marszałek Mieczysław Struk
Wicemarszałkowie Wiesław Byczkowski, Leszek Bonna
Pozostali członkowie Agnieszka Kapała-Sokalska, Józef Sarnowski

Wicemarszałkowie województwa pomorskiego:

Administracja rządowa[edytuj | edytuj kod]

Organem administracji rządowej jest Wojewoda Pomorski, wyznaczany przez Prezesa Rady Ministrów. Siedzibą wojewody jest Gdańsk[25], posiada on także delegaturę w Słupsku[29].

Wojewodowie pomorscy:

Wicewojewodowie pomorscy:

Logo województwa pomorskiego[edytuj | edytuj kod]

Logo województwa

Pierwsze logo województwa pomorskiego zostało wyłonione w konkursie i oficjalnie ogłoszone 22 czerwca 2007 roku. Autor logo to Wojciech Janicki, wykładowca poznańskiej Akademii Sztuk Pięknych. Przedstawiało ono maszerującego człowieka, złożonego z trzech elementów: słońca (głowa postaci) symbolizującego radość, energię, rozwój, fali (tworzącej ręce) podkreślającej nadmorskie położenie województwa, wypoczynek oraz dynamikę oraz strzałki (przypominającej nogi), która z jednej strony wskazuje kurs, kierunek północny, a z drugiej przypomina namiot – oznaczający turystykę lub dach domu – symbol opieki i gościnności. Pod grafiką znajdowało się hasło promujące województwo: „Pomorskie – dobry kurs”, również wyłonione w drodze konkursu[35].

15 kwietnia 2015 zaprezentowano nowe logo województwa autorstwa grafika Andrzeja Pągowskiego. Składa się ono z żółto-czerwonego wykrzyknika i stylizowanego napisu „Pomorskie” w kolorze granatowym[36].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Modernizacja w ZNTK Mińsk Mazowiecki.
  2. Modernizacja w zakładach Newag.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. https://www.gdansk.pl/wiadomosci/Jest-nowy-wojewoda-pomorski-Zostala-nim-Beata-Rutkiewicz-zastepca-prezydenta-miasta-Wejherowa-Drelich,a,255787
  2. a b c d Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2024-02-02].
  3. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2014 r.. „Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”, 2014-07-24. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1505-5507. 
  4. Raport o stanie lasów w Polsce 2012, Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2013, s. 78, ISSN 1641-3229.
  5. geoportal.gov.pl. geoportal.gov.pl. [dostęp 2013-07-27].
  6. pomorskie, województwo, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-07-26].
  7. Gwiazda Północy czy Rozewie – gdzie jest skraj Polski?. polskazachwyca.pl, 2017-10-10. [dostęp 2022-07-26]. (pol.).
  8. a b https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2023-roku,7,20.html
  9. n, Województwo pomorskie -, Pomorskie.eu, 14 kwietnia 2020 [dostęp 2023-02-06] (pol.).
  10. a b c GUS, Wstępne wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021 w zakresie struktury narodowo-etnicznej oraz języka kontaktów domowych, stat.gov.pl [dostęp 2023-04-22] (pol.).
  11. Narodowość inna rozumiana przez GUS jako zadeklarowana inna niż wyszczegółowione. W woj. pomorskim są to głównie deklaracje narodowości gdańskiej i pomorskiej, jak i mniejszych grup imigranckich.
  12. Jest to suma deklaracji narodowych w województwie pomorskim nie przekraczająca 1 tysiąca (m. in. Litwini, Romowie, Łemkowie, Francuzi).
  13. Województwo pomorskie w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2015-05-18] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  14. Rocznik Statystyczny Województw 2014, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 12 stycznia 2015, s. 625, ISSN 1230-5820.
  15. Obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 28 listopada 2011 r. (M.P. z 2011 r. nr 108, poz. 1099).
  16. GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r., stat.gov.pl [dostęp 2019-11-21] (pol.).
  17. Ubóstwo w Polsce w 2011 r.. Główny Urząd Statystyczny, 2012-05-31. s. 15. [dostęp 2012-06-08].
  18. Gazeta Pomorskie nr 2/2019.
  19. Jest plan finansowy województwa pomorskiego na 2021 r. Radni podjęli decyzję.
  20. [1]
  21. Wykaz NKA dla lokalizacji Ab. Służb Alarmowych 112. uke.gov.pl. [dostęp 2014-12-27]. (pol.).
  22. Sławomir Lewandowski W województwie pomorskim chętnie jeździmy koleją, Pomorskie – magazyn samorządu województwa pomorskiego nr 2/2017.
  23. Województwo pomorskie w liczbach. Woj. pomorskie – Edukacja i szkolnictwo, Polska w liczbach [dostęp 2015-05-18] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  24. Zarządzenie nr 56/10 Wojewody Pomorskiego z dnia 4 marca 2010 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2010 r. Nr 35, poz. 594).
  25. a b (Art. 3.) Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. (Dz.U. z 1998 r. nr 96, poz. 603).
  26. Oddział Zamiejscowy Urzędu w Słupsku. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej [on-line]. Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego. [dostęp 2011-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-09)].
  27. Mieczysław Struk ponownie wybrany marszałkiem województwa pomorskiego. Znamy też zarząd województwa. pomorskie.eu, 2018-11-26. [dostęp 2018-11-27].
  28. Leszek Bonna już oficjalnie nowym wicemarszałkiem województwa pomorskiego. pomorskie.eu, 2019-11-08. [dostęp 2018-11-08].
  29. Delegatura w Słupsku. Pomorski Urząd Wojewódzki. [dostęp 2011-10-30].
  30. Powołanie II Wicewojewody Pomorskiego. gdansk.uw.gov.pl/. [dostęp 2020-05-27].
  31. Powołanie II Wicewojewody Pomorskiego. gdansk.uw.gov.pl, 21 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-21].
  32. Emil Rojek. gov.pl. [dostęp 2024-03-12].
  33. Anna Olkowska-Jacyno i Emil Rojek wicewojewodami pomorskimi. gov.pl, 12 marca 2024. [dostęp 2024-03-12].
  34. Anna Olkowska-Jacyno. gov.pl. [dostęp 2024-03-12].
  35. Magazyn Pomorskie: Województwo Pomorskie ma swoje logo. s. 3.
  36. Nowa jakość w promocji regionu. 2015-04-15. [dostęp 2015-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-19)].