Cordulegaster charpentieri

	Cordulegaster charpentieri
	(Kolenati, 1846)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	uskrzydlone
Rząd	ważki
Podrząd	ważki różnoskrzydłe
Nadrodzina	Cordulegastroidea
Rodzina	szklarnikowate
Rodzaj	Cordulegaster
Gatunek	Cordulegaster charpentieri
Synonimy
	Aeschna charpentieri Kolenati, 1846; Cordulegaster nobilis Morton, 1916; Cordulegaster insignis lagodechica Bartenev, 1930; Cordulegaster montandoni St. Quentin, 1971; Cordulegaster nachitschevanica Skvortsov & Snegovaya, 2015; Cordulegaster plagionyx Skvortsov & Snegovaya, 2015; Sonjagaster charpentieri (Kolenati, 1846); Sonjagaster montandoni (St. Quentin, 1971); Sonjagaster nobilis (Morton, 1916);
	Aeschna charpentieri Kolenati, 1846; Cordulegaster nobilis Morton, 1916; Cordulegaster insignis lagodechica Bartenev, 1930; Cordulegaster montandoni St. Quentin, 1971; Cordulegaster nachitschevanica Skvortsov & Snegovaya, 2015; Cordulegaster plagionyx Skvortsov & Snegovaya, 2015; Sonjagaster charpentieri (Kolenati, 1846); Sonjagaster montandoni (St. Quentin, 1971); Sonjagaster nobilis (Morton, 1916);

Cordulegaster charpentieri – gatunek ważki z rodziny szklarnikowatych (Cordulegastridae)^[1]. Występuje od wschodniej Anatolii (Turcja), Gruzji, Armenii, Azerbejdżanu i Iranu do północno-wschodniego Iraku^[3].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisał Kolenati w 1846 roku pod nazwą Aeschna charpentieri. Holotypem był samiec odłowiony w rejonie Kaukazu. Później gatunek został przeniesiony do rodzaju Cordulegaster. Obecność w rejonie Kaukazu innego, podobnego gatunku – C. picta opisanego przez Selysa w 1854 roku – spowodowała zamieszanie wśród badaczy. Już sam Selys, nie do końca poprawnie interpretując niezbyt dokładny opis Kolenatiego, pomylił te dwa gatunki, błędną identyfikację powielali też kolejni autorzy aż do 1976 roku, gdy Waterston wyznaczył neotyp C. charpentieri, który okazał się przedstawicielem C. picta^[3]. Historię pomieszania tych dwóch gatunków opisał Dumont w 1976 roku, ale z kolei sam zaproponował, by uznać Aeschna charpentieri za młodszy synonim C. insignis^[3]^[4].

W 2021 roku Schneider et al. w oparciu o kompleksowe badania filogenetyczne i morfologiczne dokonali rewizji gatunków z rodzaju Cordulegaster występujących we wschodniej części zachodniej Palearktyki. Ponieważ holotyp C. charpentieri zaginął, a oryginalny opis nie był dokładny, autorzy wyznaczyli neotyp (samca odłowionego w prowincji Bitlis na wschodzie Turcji) i na jego podstawie dokonali ponownego opisu gatunku, opisali też zmienność wewnątrzgatunkową w obrębie zasięgu występowania. Ponadto zsynonimizowali z C. charpentieri następujące taksony: C. insignis nobilis, C. insignis lagodechica, C. nachitschevanica i C. plagionyx^[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List. 2022-03-01. [dostęp 2022-03-03]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Schorr i inni: World Odonata List. wrzesień 2010. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-26)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ThomasT. Schneider ThomasT. i inni, Taxonomic Revision of Eastern Part of Western Palaearctic Cordulegaster Using Molecular Phylogeny and Morphology, with the Description of Two New Species (Odonata: Anisoptera: Cordulegastridae), „Diversity”, 667, 13, 2021 (ang.).
↑ H.J.H.J. Dumont H.J.H.J., Aeschna charpentieri Kolenati, 1846, a synonym of Cordulegaster insignis Schneider, 1845 and on the correct status of Cordulegaster charpentieri auctorum (Anisoptera: Cordulegastridae), „Odonatologica”, 5, 1976, s. 313–321 (ang.).

[Checklist-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List. 2022-03-01. [dostęp 2022-03-03]. (ang.).

[Checklistold-2] Schorr i inni: World Odonata List. wrzesień 2010. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-26)]. (ang.).

[schneider-3] ThomasT. Schneider ThomasT. i inni, Taxonomic Revision of Eastern Part of Western Palaearctic Cordulegaster Using Molecular Phylogeny and Morphology, with the Description of Two New Species (Odonata: Anisoptera: Cordulegastridae), „Diversity”, 667, 13, 2021 (ang.).

[dumont-4] H.J.H.J. Dumont H.J.H.J., Aeschna charpentieri Kolenati, 1846, a synonym of Cordulegaster insignis Schneider, 1845 and on the correct status of Cordulegaster charpentieri auctorum (Anisoptera: Cordulegastridae), „Odonatologica”, 5, 1976, s. 313–321 (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]