Przejdź do zawartości

Crepidotus malachius

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Crepidotus malachius
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

ciżmówkowate

Rodzaj

ciżmówka

Gatunek

Crepidotus malachius

Nazwa systematyczna
Crepidotus malachius Sacc.
Syll. fung. (Abellini) 5: 883 (1887)

Crepidotus malachius Sacc. – gatunek grzybów należący do rodziny ciżmówkowatych (Crepidotaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Crepidotus, Crepidotaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1887 r. Pier Andrea Saccardo i nadana przez niego nazwa naukowa jest aktualna[1]. Synonimy[2]:

  • Agaricus malachius Berk. & M.A. Curtis 1859
  • Crepidotus malachius var. phragmocystidiosus Hesler & A.H. Sm. 1965
  • Crepidotus malachius var. plicatilis Peck 1887
  • Crepidotus malachius var. trichifer Hesler & A.H. Sm. 1965

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Owocnik

Średnica 2–4,5 cm, półkolisty lub wachlarzowaty, bez trzonu, higrofaniczny. Powierzchnia naga, ale często chropowata w miejscu przyczepu, bladobrązowawa, przechodząca w szarawopłowożółtą do białawej. Blaszki o średniej gęstości, promieniście wyrastające z punktu przyczepu, często występują krótkie międzyblaszki. Blaszki u młodych okazów białawe, z wiekiem stają się matowobrązowe. Miąższ białawy do jasno brązowawego, niezmieniający barwy po pokrojeniu, bez wyraźnego zapachu. Brak reakcji z KOH na powierzchni grzyba[3].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 5,5–8 µm, kuliste lub półkuliste, drobno szorstko-punktowate lub prawie gładkie, w KOH brązowawo-żółte, nieamyloidalne. Podstawki 22–25 × 5–6 µm, w przybliżeniu maczugowate, 4-sterygmowe. Brak pleurocystyd, cheilocystydy 35–45 × 6–10 µm, maczugowate do nieco wrzecionowatych, gładkie, cienkościenne, W KOH szkliste. Skórka kapelusza typu cutis, zbudowana ze strzępek o szerokości 3–10 µm, gładkich, w KOH szklistych. Na strzępkach obecne sprzążki[3].

Gatunki podobne

Makroskopowo bardzo podobna jest ciżmówka płaska (Crepidotus applanatus). Odróżnia się mniejszymi zarodnikami[3].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji[4]. Brak go w opracowanym w 2003 r. przez Władysława Wojewodę wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski[5], ale w późniejszych latach podano jego stanowiska[6]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].

Nadrzewny grzyb saprotroficzny[5]. Rośnie na martwym drewnie twardych drzew liściastych[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-12-28] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-12-28] (ang.).
  3. a b c d Michael Kuo, Crepidotus malachius [online], MushroomExpert [dostęp 2023-12-29] (ang.).
  4. Występowanie Crepidotus malachius na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-12-28].
  5. a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 199–202, ISBN 83-89648-09-1.
  6. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-12-29] (pol.).
  7. Aktualne stanowiska Crepidotus malachius w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-12-28].