Czubnik cytrynowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czubnik cytrynowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Gromada

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

pieczarkowate

Rodzaj

czubnik

Gatunek

czubnik cytrynowy

Nazwa systematyczna
Leucocoprinus birnbaumii (Corda) Singer
Sydowia 15(1-6): 67 (1962)

Czubnik cytrynowy (Leucocoprinus birnbaumii (Corda) Singer) – gatunek grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Gatunek ten po raz pierwszy zdiagnozował August Corda nadając mu nazwę Agaricus birnbaumii. Obecną, uznaną przez Indeks Fungorum nazwę nadał mu Rolf Singer w 1962 r.[1] Synonimy[2]:

  • Agaricus aureus F.M. Bailey 1913
  • Agaricus birnbaumii Corda 1839
  • Agaricus cepistipes var. luteus Bolton 1788
  • Agaricus luteus Bolton 1788
  • Bolbitius birnbaumii (Corda) Sacc. & Traverso 1910
  • Lepiota aurea Massee 1912
  • Lepiota cepistipes var. lutea (Bolton) Sacc. 1887
  • Lepiota lutea (Bolton) Mattir. 1897
  • Lepiota pseudolicmophora Rea 1922
  • Leucocoprinus birnbaumii (Corda) Singer 1962 var. birnbaumii
  • Leucocoprinus birnbaumii var. salvadorianus Raithelh. 1987
  • Leucocoprinus luteus (Bolton) Locq. 1945

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 1998 r., wcześniej (w 1983 r.) Barbara Gumińska i W. Wojewoda opisywali ten gatunek pod nazwą czubek cytrynowy[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Stożkowaty, z wiekiem dzwonkowaty do rozpostartego; średnica od 1 do 8 cm, lśniący, o siarkowożółtej barwie. Powierzchnia pokryta włóknistymi łuskami, przy brzegach naga i prążkowana[4][5]. Brzeg faliście bruzdowany[6].

Blaszki

Szerokie, jasnożółte do siarkowożółtych[7].

Trzon

W kolorze kapelusza, łamliwy, z cienkim pierścieniem[6]. Cylindryczny, rozszerzający się ku podstawie; do 10 cm długości[5].

Miąższ

Cienki[6], siarkowożółty, o słabym, nieco nieprzyjemnym zapachu[8].

Zarodniki

Wysyp zarodników koloru białego, mają one kształt elipsoidalny, o wymiarach 8-12 × 5–9 μm. Nieamyloidalne, gładkie[6].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Grzyb tropikalny, w Polsce najczęściej wyrasta przez cały rok w szklarniach i doniczkach z roślinami ozdobnymi. Saprotrof, rozkłada torf i inną martwą materię organiczną zawartą w ziemi[8].

Znaczenie[edytuj | edytuj kod]

Niejadalny, jego obecność nie szkodzi w żaden sposób sąsiadującym roślinom[8].

Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]

W doniczkach i szklarniach mogą wyrastać inne, podobne gatunki egzotycznych grzybów, jak różniący się barwą (biały) Leucocoprinus cretatus[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2016-08-09].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2016-08-09].
  3. Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. Marek Snowarski, Grzyby, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2010, ISBN 978-83-7073-776-4.
  5. a b Czubnik cytrynowy – Leucocoprinus birnbaumii [online], grzyby.pl [dostęp 2016-08-09].
  6. a b c d Atlas Grzybów [online], grzybiarze.eu [dostęp 2016-08-09].
  7. Czubek cytrynowy (Leucocoprinus birnbaumii) – Atlas [online], nagrzyby.pl [dostęp 2016-08-09].
  8. a b c d Marek Snowarski, Grzyby. Spotkania z przyrodą, Warszawa: Multico, 2014, ISBN 978-83-7073-776-4.