Dżazirat Dżabal Zukar

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dżazirat Dżabal Zukar
جزيرة جبل زقر
Ilustracja
Zdjęcie satelitarne wyspy (Landsat 7)
Kontynent

Azja

Państwo

 Jemen

Akwen

Morze Czerwone

Powierzchnia

125[1] km²

Położenie na mapie Jemenu
Mapa konturowa Jemenu, blisko lewej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Dżazirat Dżabal Zukar”
Ziemia14°01′N 42°45′E/14,016667 42,750000

Dżazirat Dżabal Zukar[2] (arab. ‏جزيرة جبل زقر‎, Jazīrat Jabal Zuqar) – jemeńska wyspa w południowej części Morza Czerwonego. Jest największą wyspą archipelagu Hanisz, leży w jego północnej części[3]. Najwyższy szczyt wznosi się na 624 m n.p.m.[4] Jej długość to około 18 km, a maksymalna szerokość – około 12 km[5].

Jest to wyspa wulkaniczna o nieregularnym kształcie, zbudowana głównie z bazaltu[1]. Z produktów wyrzuconych przez erupcje freatyczne uformowały się pobliskie wysepki[4].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Przez wiele lat wyspy Hanisz należały do Imperium Osmańskiego[3]. W 1923 roku na mocy traktatu w Lozannie Turcja zrzekła się swych azjatyckich posiadłości poza Anatolią, jednak status wysp pozostał nieuregulowany[3]. Od 1923 roku do II wojny światowej Włosi prowadzili luźne kontrole zapuszczających się w te rejony rybaków[3]. Później wyspy archipelagu były przedmiotem sporu pomiędzy Erytreą a Jemenem. W latach 1995–1996 doszło nawet do konfliktu zbrojnego o wyspy pomiędzy tymi krajami. W 1996 sprawa trafiła do Stałego Trybunału Arbitrażowego. W 1999 roku Trybunał wydał werdykt, w którym przyznał zwierzchnictwo nad wyspami Jemenowi[6].

W trakcie wojny domowej w Jemenie trwającej od 2015 roku, wyspa została zajęta przez rebeliantów Husi. W grudniu 2015 roku, tuż przed zawarciem rozejmu, odbiły ją wojska wierne prezydentowi Hadiemu, wspierane przez lotnictwo saudyjskie[7]. Arabia Saudyjska i Zjednoczone Emiraty Arabskie utworzyły na wyspie Zukar obóz szkoleniowy. Według źródeł rebelianckich 31 stycznia 2017 roku stał się on celem ataku pocisku balistycznego Burkan-1 wystrzelonego przez Husi, w trakcie którego zginęło około 80 żołnierzy[8][9]. Informacja ta nie została jednak potwierdzona przez siły koalicji, której przewodzą Saudyjczycy[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Adel Mohammad Yahya Alhababy: An assessment of grounding, anchoring and fishing methods on coral reef structures and reef fish near Kamaran and Uqban Seghir Islands, west coast of Yemen, Red Sea. [w:] MACAU [on-line]. Kiel University, 2006. [dostęp 2017-03-14]. (ang.).
  2. Nazewnictwo geograficzne świata, Zeszyt 2, Bliski Wschód. Warszawa: KSNG, 2004, s. 61.
  3. a b c d Ḥanīsh Islands, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-03-14] (ang.).
  4. a b Zukur. [w:] Global Volcanism Program [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2017-03-14]. (ang.).
  5. Pomiaru dokonano za pomocą funkcji „Zmierz odległość” w serwisie Google Maps.
  6. Eritrea/Yemen - Sovereignty and Maritime Delimitation in the Red Sea. Permanent Court of Arbitration. [dostęp 2017-03-14]. (ang.).
  7. Hadi allies capture Yemen island ahead of week-long ceasefire. [w:] The New Arab [on-line]. 2015-12-15. [dostęp 2017-03-14]. (ang.).
  8. 80 Saudi, UAE Officers, Soldiers Killed in Yemen's Missile Attack on Military Training Center in Red Sea. [w:] AWDnews [on-line]. 2017-02-01. [dostęp 2017-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-20)]. (ang.).
  9. a b Riyadh military base 'targeted' by Houthi rebel missile strike. [w:] The New Arab [on-line]. 2017-02-06. [dostęp 2017-03-14]. (ang.).