Diplotaxis siettiana

*Diplotaxis siettiana*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	kapustowce
Rodzina	kapustowate
Rodzaj	dwurząd
Gatunek	Diplotaxis siettiana
	Nazwa systematyczna
	Diplotaxis siettiana Maire; Bull. Soc. Hist. Nat. Afrique N. 24: 29 1933
Synonimy
	Diplotaxis catholica subsp. siettiana (Maire) Maire;
	Diplotaxis catholica subsp. siettiana (Maire) Maire;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; krytycznie zagrożony
	Systematyka w Wikispecies

Diplotaxis siettiana Maire – gatunek rośliny z rodziny kapustowatych (Brassicaceae Burnett). Występuje endemicznie na hiszpańskiej wyspie Alborán w zachodniej części Morza Śródziemnego^[5]^[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Ma owłosione pędy. Dorasta do 10–40 cm wysokości^[6].
Liście: Podłużnie owalne, pojedynczo lub podwójnie skrzydlate. Mają 5–15 cm długości oraz 3–7 cm szerokości. Złożone z 2–4 par eliptycznych lub owalnych listków. Blaszka liściowa jest ząbkowana lub klapowana^[6].
Kwiaty: Zebrane w gronach. Działki kielicha są podłużne, mają 4–6 mm długości. Płatki są prawie owalne, żółte, mają 9–12 mm długości^[6].
Owoce: Strąki o liniowym kształcie. Mają 23–34 mm długości i 2–3 mm średnicy^[6].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Roślina jednoroczna. Występuje na obszarach nizinnych na skalistym bądź piaszczystym podłożu. Kiełkowanie, kwitnienie i owocowanie zależy od opadów deszczu. Kwitnie w kwietniu i maju^[4]^[6].

Dzieli siedliska z takimi roślinami jak Frankenia pulverulenta i Mesembryanthemum nodiflorum, które jednak są najwyraźniej bardziej tolerancyjne na wysokie stężenia soli lub azot. Opady deszczu są bardzo niskie i wynoszą mniej niż 100 mm rocznie^[4].

Ochrona[edytuj | edytuj kod]

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych został zaliczony do kategorii CR – gatunków krytycznie zagrożonych wyginięciem. Został sklasyfikowany do tej kategorii, ponieważ jego zakres występowania wynosi zaledwie 0,0712 km², a jego obszar użytkowania jest mniejszy niż 2 km². Wszystkie populacje występują w jednym miejscu. Nie obserwuje się kontynuacji spadku liczby subpopulacji^[a]^[7]^[4].

Liczebność populacji waha się głównie z przyczyn antropologicznych. Nawadnianie wyspy Alborán wodą morską oraz zmniejszenie ilości próchnicy w wyniku lądowania śmigłowców przyczyniły się do spadku liczebności tego gatunku. Obszar wyspy został w dużym stopniu zmodyfikowany przez człowieka. Niedawno wprowadzono kilka zwierząt domowych, które powodują dalszą erozję gleby i nitryfikację. Obserwacja w 1970 roku mówiła o setkach dorosłych osobników, choć w 1974 roku odnotowano tylko 150 okazów. W 1980 roku zaobserwowano redukcję populacji o 90%. W 1999 roku zostały ponownie wprowadzone 48 rośliny, ale naukowcy nie są pewni, czy populacja jest samowystarczalna. Nie zaobserwowano rozproszenia się gatunku do innych części wyspy. W 2000 roku zarejestrowano 1200 okazów, jednak już w 2003 roku było ich tylko 600^[4].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Pojęcie subpopulacji (podpopulacji) jest wprowadzane w przypadkach ocen zagrożenia populacji silnie rozczłonkowanych, co wzmaga wymieranie taksonu. W przypadkach, gdy subpopulacje są małe i w znacznym stopniu izolowane, rekolonizacja opuszczonych stanowisk jest mało prawdopodobna (zob. metapopulacja oraz J. Mitka, Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-04-15] (ang.).
↑ ^a ^b Diplotaxis siettiana Maire. The Plant List. [dostęp 2014-11-24]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f A.V. PérezA.V.P. Latorre A.V. PérezA.V.P. i inni, Diplotaxis siettiana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2014-09-24] (ang.).
↑ Diplotaxis siettiana – Maps. Encyclopedia of Life. [dostęp 2014-11-24]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Diplotaxis siettiana. Plantes et botanique. [dostęp 2014-11-24]. (fr.).
↑ Józef Mitka: Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk. [w:] Roczniki Bieszczadzkie nr 18 [on-line]. 2010. s. 24–44. [dostęp 2013-12-23]. (pol.).

[7] Pojęcie subpopulacji (podpopulacji) jest wprowadzane w przypadkach ocen zagrożenia populacji silnie rozczłonkowanych, co wzmaga wymieranie taksonu. W przypadkach, gdy subpopulacje są małe i w znacznym stopniu izolowane, rekolonizacja opuszczonych stanowisk jest mało prawdopodobna (zob. metapopulacja oraz J. Mitka, Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-04-15] (ang.).

[tpl-3] Diplotaxis siettiana Maire. The Plant List. [dostęp 2014-11-24]. (ang.).

[iucn-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f A.V. PérezA.V.P. Latorre A.V. PérezA.V.P. i inni, Diplotaxis siettiana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2014-09-24] (ang.).

[5] Diplotaxis siettiana – Maps. Encyclopedia of Life. [dostęp 2014-11-24]. (ang.).

[peb-6] Diplotaxis siettiana. Plantes et botanique. [dostęp 2014-11-24]. (fr.).

[JMitka-8] Józef Mitka: Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk. [w:] Roczniki Bieszczadzkie nr 18 [on-line]. 2010. s. 24–44. [dostęp 2013-12-23]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[a]

[7]